تست پاپ اسمیر چگونه انجام میشود؟

پاپ اسمیر، یک روش غربالگری برای سرطان دهانه رحم 

آزمایش پاپ اسمیر چیست؟

تست پاپ اسمیر یا آزمایش پاپ اسمیر جزء آزمایش های غربال گری است که برای تشخیص سرطان یا عواملی که منجر به سرطان دهانه رحم خواهند شد، با نمونه برداری و آزمایش سلول شناسی گردن رحم دستگاه تولید مثل زنان انجام می گیرد و به آزمایشگاه فرستاده میشود. شناسایی زود هنگام سرطان دهانهٔ رحم (سرطان گردن رحم) که با آزمایش پاپ اسمیر ممکن میشود، احتمال موفقیت درمان را بسیار بیشتر میکند. همچنین در پاپ اسمیر میتوان تغییراتی در سلولهای دهانه رحم را که نشان می دهند در آینده سرطان ایجاد میشود شناسایی کرد. شناسایی این سلول های غیر طبیعی چنانچه زود انجام شود از بروز سرطان گردن رحم جلوگیری میکند. سایر دلایل مؤثر عبارتند از: پایین بودن سن ازدواج (آمیزش جنسی)، سیگار کشیدن، تعدد بارداری، سابقه خانوادگی، عفونت ها و ختنه نشدن مردان.

تاریخچه پاپ اسمیر

در دهه ۱۹۲۰ میلادی یک پزشک برجسته یونانی به اسم گئورگیوس پاپا نیکولائو به این کشف بزرگ رسید و به یاد او نام گذاری شد که با تست پاپ اسمیر میتوان تغییرات پیش سرطانی و سرطانی سلول های پوششی دهانه رحم را تشخیص داد. این تست از همان دوران به تست پاپ اسمیر مشهور شده است و هم اینک در تمام جهان مورد استفاده قرار می گیرد. 

پاپ اسمیر معمولاً همراه با امتحان و معاینه لگن انجام می‌شود

آزمایش پاپ اسمیر توسط چه پزشکانی گرفته می شود؟

آزمایش پاپ به وسیله متخصص زنان و زایمان یا پزشکان مراقبت های اولیه من جمله پزشکان خانواده و متخصصان داخلی انجام می شود. پاپ اسمیر همچنین به وسیله سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی ویژه، شامل دستیاران پزشک، پرستار یا ماماها قابل انجام است. 

آزمایش پاپ اسمیر چند وقت یک بار باید تکرار و انجام شود؟

توصیه می شود زنان متاهل بین ۲۱ تا ۶۵ سال، هر سه سال یک بار تست پاپ اسمیر را انجام بدهند تا در صورتیکه احیانا به بیماری های پرخطر دچار شده باشند پیش از این که دیر بشود درمان شوند. زنان بالای ۳۰ سال در صورتی که تست اچ پی وی را نیز انجام می دهند می توانند هر ۵ سال یک بار برای پاپ اسمیر مراجعه کنند یا به جای پاپ اسمیر، تست اچ پی وی را انجام بدهند.

اگر عوامل ریسک خاصی دارید پزشک امکان دارد تعداد دفعات تست پاپ اسمیر بیشتری تجویز کند که با توجه به سن است. این عوامل ریسک عبارت اند از:

- سابقه سیگار کشیدن 

- تشخیص سرطان دهانه رحم و یا نتایج تست پاپ اسمیر بیانگر سلول های پیش سرطانی باشند

- عفونت HIV

- تضعیف دستگاه ایمنی بدن به دلیل پیوند عضو، کموتراپی و یا مصرف مزمن كورتیكواستروئید

- قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES) پیش از تولد

با آزمایش پاپ اسمیر میتوان وضعیت هورمونی بدن را هم در شرایط خاص بررسی کرد

نکات پیش از انجام آزمایش پاپ اسمیر 

- بهتر است پاپ اسمیر را حین دوران قاعدگی انجام ندهید. بهترین زمان انجام آزمایش پاپ اسمیر از چرخه قاعدگی یعنی حدود روز ۱۵ چرخه قاعدگی است. 

- از رابطه جنسی، دوش واژینال و یا استفاده از داروهای واژنی یا فوم، کرم یا ژل اسپرم کش از دو روز پیش از انجام پاپ اسمیر خودداری کنید، به دلیل آن که امکان دارد سلول غیرعادی را از بین ببرند یا مانع از تشخیص آن شوند.

نحوه انجام آزمایش پاپ اسمیر

 اصولا به دو روش آزمایش پاپ اسمیر گرفته می شود:

۱. یکی روشی که به صورت سنتی از زمان جورجیوس پاپانیکولائو به کار گرفته می شود، در این نوع آزمایش پاپ اسمیر پزشک با ابزار مخصوصی، نمونه ای از سلول های دهانه رحم را برمی دارد. وسایل مختلفی برای نمونه برداری وجود دارد. این نمونه برداری خیلی راحت و بدون درد و بدون بی هوشی در مطب پزشک انجام می شود و تنها چند دقیقه طول می کشد. از شخص خواسته می شود که به طور کامل لخت شود و یا این کار را از کمر به پایین انجام دهد.

توصیه می شود زنان بین ۲۱ تا ۶۵ سال، هر سه سال یک بار تست پاپ اسمیر را انجام بدهند

در این روش شخص بر روی میز معاینه دراز میکشد و زانوها را خم می کند. پاشنه پا بر روی چیزی مثل رکاب قرار می گیرد. پزشک به آرامی وسیله ای به نام اسپکلوم را وارد واژن می کند. اسپکلوم دیواره واژن را باز نگه می دارد. در نتیجه پزشک میتواند به آسانی دهانه رحم را مشاهده کند. وارد کردن اسپکلوم امکان دارد همراه با حس فشار در ناحیه لگن باشد. سپس پزشک نمونه هایی از سلول های دهانه رحم را توسط شانه ای نرم و وسیله ای خراش دادن صافی به نام کاردک جمع آوری می کند. این کار معمولاً دردناک نیست. نمونه سلول های دهانه رحم با وسیله چوبی یا پلاستیکی روی لام شیشه ای کشیده می شود. بعد برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه ارسال می گردد و متخصص پاتولوژی این آزمایش پاپ اسمیر را بررسی می کند.

۲. در روش جدید، نمونه داخل یک محلول مخصوص می ریزند و به آزمایشگاه می فرستند، این روش تین پرپ (thinprep) نام دارد. آزمایشگاه توسط سانتریفیوژ سلول های دهانه رحم را از آن مایع جدا می کند تا تغییرات آن زیر میکروسکوپ بررسی شود. تست پاپ اسمیر که در مایع انجام می شود حتماً تا زمان رسیدن به آزمایشگاه باید خنک نگهداری شود. حسن روش جدید این است که میتوان هم زمان ویروس های HPV را هم محاسبه کرد. منظور از ویروس های HPV ویروس های نوع بدخیم سرطان گردن رحم هستند. در صورتی که این ویروس وجود داشته باشد در کنار آزمایش پاپ اسمیر گزارش داده می شود.

کدام روش آزمایش پاپ اسمیر بهتر است؟

روش های تشخیصی باید به خوبی انجام شوند، پاپ اسمیر به نسبت تین پرپ روش قدیمی تری به حساب می آید ولی در صورتی که بدرستی انجام شود خطای کمی دارد.

 آزمایش پاپ اسمیر چه چیزهایی را نشان می دهد؟

در این بررسی، تغییرات پیش از بدخیمی سلول ها، علائم عفونت با ویروس پاپیلوما و تغییرات بدخیمی واضح و پیشرفته دهانه رحم دیده می شود. همچنین عفونت دهانه رحم نیز خود را نشان می دهد. گاهی نیز علائم بدخیمی در سایر بخش های دستگاه تناسلی زنان مانند رحم، واژن و لوله های رحمی مشخص می شود. ولی این آزمایش پاپ اسمیر شیوه مناسبی برای غربالگری این بدخیمی ها نیست و صرفا بطور اتفاقی امکان دارد این بیماریها را نمایان کند. علاوه بر این، با آزمایش پاپ اسمیر میتوان وضعیت هورمونی بدن را هم در شرایط خاص بررسی کرد.

پاپ اسمیر توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی ویژه انجام می شود

جواب تست آزمایش پاپ اسمیر

نتیجه تست پاپ اسمیر یا طبیعی خواهد بود یا غیرطبیعی. در صورتیکه سلول­ها طبیعی باشند، تست شما “منفی” خواهد بود. چنانچه سلول­ها غیرطبیعی باشند، تست غیرطبیعی بوده و پاپ اسمیر “مثبت” خواهد بود. اگر جواب تست ویروس مثبت بود بالاخص نمونه های خطرناک حتی در صورتی که پاپ اسمیر نرمال باشد، حتماً آزمایش کولپوسکپی انجام شود. در آزمایش کولپوسکپی از طریق وسیله ای، درون رحم را بزرگنمایی می کنند و با دید مستقیم از قسمت هایی که از طریق اسید سلول ها تغییر رنگ داده اند، نمونه برداری می شود.

عوارض تست پاپ اسمیر

مراحل تست پاپ اسمیر پیچیده یا دردناک نیست. این تست هیچ عوارضی ندارد و تنها امکان دارد پس از انجام پاپ اسمیر، تا چند ساعت درد و سوزش داشته باشید. احتمال لکه بینی پس از پاپ اسمیر هم وجود دارد، به همین علت توصیه می شود همراه خود نوار بهداشتی داشته باشید.

گردآوری: بخش سلامت سرپوش