برونشیت حاد عبارت است از التهاب راههای هوایی (نای ، نایژهها ، برونشیولها) ریه. برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی میماند. این در حالی است که برونشیت مزمن سالها باقی میماند و طی سالها عود آن ادامه دارد.
علایم بیماری
سرفهای که در ابتدا بدون خلط یا همراه با خلط ناچیز است، اما بعد از آن خلطدار میشوند.
تب خفیف (معمولاً کمتر از ۳/۳۸ درجه سانتیگراد)
احساس سوزش در قفسه سینه یا احساس فشار پشت جناغ
خس خس سینه یا مشکل و ناراحتی در تنفس
علل بروز بیماری
عفونت توسط یکی از ویروسهای تنفسی. اغلب موارد برونشیت حاد به دنبال حضور ویروس سرماخوردگی در بینی و گلو و گسترش بیماری به مجاری هوایی رخ میدهد. بروز یک عفونت باکتریایی ثانویه در زمینه عفونت ویروسی امری شایع است. التهاب ریه ناشی از استنشاق هوایی که حاوی مواد تحریککننده است، مثلاً دودها یا بخارات شیمیایی (آمونیاک) ، دودها یا بخارات اسیدی ، گرد و غبار ، یا دود سیگار.
بیماری انسدادی مزمن ریه ، سیگار کشیدن ، هوای سرد و مرطوب ، تغذیه نامناسب ، وجود یک بیماری خاص (که مقاومت را کاهش داده باشد) ، زندگی در هوای با آلودگی زیاد و مسن و خردسال بودن افراد خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند.
تشخیص
تشخیص معمولاً بر اساس علایم داده میشود، اما امکان دارد کشت خلط نیز برای بررسی عفونت باکتریایی انجام شود. علائم مهم تشخیصی این بیماری عبارتند از :
تب بالا و لرز
درد سینه
خلط ضخیم شده ، تغییر رنگ داده ، یا دارای رگههای خونی
تنگی نفس ، حتی به هنگام استراحت
استفراغ
عوارض بیماری
عفونت باکتریایی ریه (انواع ذاتالریه)
برونشیت مزمن ناشی از تکرار برونشیت حاد
سرفه سنگین که امکان دارد سرفه تا چندین هفته پس از بهبود اولیه باقی بماند.
جمع شدن مایع در فضای جنب (فضای دو ریه) (ناشی از التهاب پرده پوشاننده ریه)
درمان
برای پیشگیری از ابتلا به برونشیت حاد ، اگر با مواد شیمیایی ، گرد و غبار ، یا سایر مواد تحریککننده ریه سروکار دارید، از ماسک مناسب استفاده کنید.
برونشیت حاد با درمان معمولاً در عرض یک هفته خوب میشود. موارد عارضهدار معمولاً در عرض دو هفته با دارو خوب میشوند.
درمان با هدف تخفیف علایم صورت میگیرد، مگر اینکه علایم عفونت باکتریایی ثانویه نیز وجود داشته باشد: خلط سبز رنگ، تب بالای ۳/۳۸ درجه سانتیگراد یا بدتر شدن علایم اولیه.
اگر سیگاری هستید، حداقل به هنگام بیماری سیگار نکشید. سیگار کشیدن به هنگام بیماری باعث تأخیر در بهبودی و افزایش احتمال بروز عوارض میشود.
روزانه حداقل ۱۰-۸ لیوان آب بنوشید. با این کار ترشحات مخاطی نرم و رقیق میشوند و آنها را راحتتر میتوان با سرفه خارج کرد.
رطوبت هوا را افزایش دهید؛ مرتب حمام آب گرم بگیرید؛ در کنار تخت خود یک دستگاه بخور بگذارید. دستگاه بخور را هر روز تمیز کنید.
درمان دارویی
برای ناراحتی خفیف میتوانید از استامینوفن برای کاهش تب، و داروهای ضد سرفه استفاده کنید. از داروهای ضد سرفه تنها زمانی استفاده کنید که سرفه بدون خلط باشد.
توجه داشته باشید که متوقف کردن سرفه بطور کامل میتواند خطرناک باشد، زیرا این کار موجب تجمع ترشحات مخاطی و مواد تحریککننده در لولههای نایژهای میشود. با گیر افتادن این ترشحات احتمال بروز ذاتالریه افزایش، و تبادل اکسیژن در ریهها کاهش مییابد.
سایر داروهای احتمالی عبارتند از: آنتیبیوتیکها برای مبارزه با عفونتهای باکتریایی؛ و اکسپکتورانتها برای نرم و رقیق کردن ترشحات مخاطی تا آنها را راحتتر بتوان تخلیه کرد.
- 14
- 4