عفونت معده چیست؟
عفونت معده یک مشکل رایج است و زمانی رخ می دهد که میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها، ویروس ها یا انگل ها به معده حمله کرده و باعث عفونت شوند. این میکروارگانیسم ها می توانند از طریق غذا، آب آلوده یا تماس با فرد آلوده وارد بدن شوند. عفونت معده می تواند طیفی از علائم ناراحت کننده را موجب شود. انواع مختلفی از عفونت معده وجود دارد که هر کدام علل و علائم متفاوتی دارند و در ادامه به آنها می پردازیم.
انواع عفونت معده:
انواع مختلفی از عفونت معده وجود دارد، از جمله:
گاستروانتریت:
این یک عفونت شایع است که معده و روده را درگیر می کند. این بیماری توسط یک ویروس، باکتری یا انگل ایجاد می شود و می تواند علائمی مانند تهوع، استفراغ، اسهال و درد معده ایجاد کند.
عفونت هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) :
هلیکوباکتر پیلوری یک باکتری است که می تواند باعث زخم معده و التهاب شود. معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده منتقل می شود.
عفونت سالمونلا:
این یک عفونت باکتریایی است که اغلب در اثر غذا یا آب آلوده ایجاد می شود. می تواند علائمی مانند اسهال، تب و گرفتگی معده ایجاد کند.
عفونت کمپیلوباکتر:
عفونت باکتریایی دیگری است که معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده منتقل می شود. می تواند علائمی مانند اسهال، تب و درد شکم ایجاد کند.
عفونت نوروویروس:
این یک ویروس بسیار مسری است که می تواند باعث استفراغ، اسهال و گرفتگی معده شود.
علل عفونت معده:
عفونت معده توسط میکروارگانیسم هایی مانند باکتری، ویروس یا انگل ایجاد می شود که به معده حمله کرده و باعث عفونت می شود. این میکروارگانیسم ها می توانند از طریق غذا، آب آلوده یا تماس با فرد آلوده وارد بدن شوند. در اینجا برخی از شایع ترین علل عفونت معده آورده شده است:
باکتری ها:
انواع مختلفی از باکتری ها می توانند باعث عفونت معده شوند. برای مثال می توان به سالمونلا، کمپیلوباکتر و اشریشیا کلی اشاره کرد. این باکتری ها اغلب در غذا یا آب آلوده یافت می شوند و می توانند علائمی مانند اسهال، درد شکم و تب ایجاد کنند.
ویروس ها:
ویروس هایی مانند نوروویروس و روتاویروس می توانند باعث عفونت معده شوند، به ویژه در مکان های شلوغ مانند مدارس، خانه های سالمندان و کشتی های تفریحی. این ویروس ها بسیار مسری هستند و می توانند علائمی مانند تهوع، استفراغ و اسهال ایجاد کنند.
انگل ها:
انگل هایی مانند ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم می توانند باعث عفونت معده شوند. این انگل ها اغلب در آب یا غذای آلوده یافت می شوند و می توانند علائمی مانند اسهال، درد شکم و کاهش وزن ایجاد کنند.
آب و غذای آلوده:
مصرف آب یا غذای آلوده یکی از رایج ترین راه های ابتلا به عفونت معده است. آلودگی می تواند در حین تهیه، نگهداری یا جابجایی مواد غذایی رخ دهد. خوردن گوشت خام یا نیم پز یا غذاهای دریایی، یا نوشیدن آب تصفیه نشده می تواند خطر ابتلا به عفونت معده را افزایش دهد.
بهداشت ضعیف:
اقدامات بهداشتی نامناسب همچنین می تواند خطر عفونت معده را افزایش دهد. این می تواند شامل شستن کامل دست ها قبل از خوردن یا تهیه غذا، نگهداری یا پختن صحیح غذا، و ضدعفونی نکردن سطوحی باشد که ممکن است با میکروارگانیسم ها در تماس باشند.
علائم عفونت معده:
عفونت معده می تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند که بسته به نوع عفونت و شدت بیماری می تواند متفاوت باشد. در اینجا برخی از علائم رایج عفونت معده آورده شده است:
درد و گرفتگی شکم:
عفونت معده می تواند باعث درد و ناراحتی در ناحیه شکم شود. درد ممکن است خفیف یا شدید باشد و می تواند با گرفتگی یا نفخ همراه باشد.
حالت تهوع و استفراغ:
حالت تهوع و استفراغ از علائم شایع عفونت معده است. استفراغ ممکن است مکرر باشد و در صورت عدم مدیریت صحیح می تواند باعث کم آبی بدن شود.
اسهال:
اسهال یکی دیگر از علائم شایع عفونت معده است. ممکن است آبکی، مکرر و همراه با گرفتگی معده باشد.
تب و لرز:
عفونت معده می تواند باعث تب شود که با دمای بدن بالا مشخص می شود. لرز و تعریق نیز ممکن است رخ دهد.
از دست دادن اشتها:
از دست دادن اشتها در هنگام تجربه عفونت معده شایع است. این موضوع به دلیل ناراحتی و درد همراه با بیماری است.
کم آبی:
عفونت های معده می توانند به دلیل از دست دادن مایعات از طریق استفراغ و اسهال باعث کم آبی بدن شوند. علائم کم آبی شامل خشکی دهان، ادرار تیره و خستگی است.
خستگی:
خستگی یکی از علائم شایع عفونت معده است که اغلب به دلیل کم آبی بدن، از دست دادن اشتها و پاسخ ایمنی بدن به عفونت است.
تشخیص عفونت معده:
زمانی که به پزشک مراجعه کنید، پزشک در رابطه با سابقه بیماری و خانوادگی شما سوالاتی می پرسد. استفاده از انواع ویتامین، مکمل و داروهای دیگر برای پزشک اهمیت دارد به همین دلیل باید آنها را به درستی توضیح دهید.
درصورتی که فرد علائم زخم معده را تجربه کرده است باید به صورت خاص درباره مسکن ها از وی سوال پرسیده شود. برخی از آزمایشات می توان عفونت هلیکوباکتر را نیز به خوبی نشان دهد. معاینه فیزیکی بدن و بررسی علائم نفخ، درد و حساسیت بسیار اهمیت دارد.
آزمایش خون یکی از مواردی است که پزشک برای بیمار تجویز می کند، این آزمایش می تواند وجود آنتی بادی های تولید شده علیه اچ پلیوری را تشخیص دهد. در آزمایش مدفوع نیز می تواند علائم وجود اچ پیلوری در مدفوع مشخص شود.
یکی از روش های دیگر مورد استفاده پزشک برای تشخیص عفونت معده استفاده از آندوسکپی است. این وسیله کوچک نواحی غیرطبیعی معده را بررسی کرده و گاهی نیز از برخی مناطق نمونه برداری می کند. سر این لوله بلند یک دوربین متصل است و به خوبی وضعیت داخلی معده را نشان خواهد داد.
درمان عفونت معده:
درمان عفونت معده به نوع عفونت، شدت بیماری و سلامت کلی فرد بستگی دارد. در اینجا چند درمان رایج برای عفونت معده آورده شده است:
جایگزینی مایعات:
عفونت معده به دلیل از دست دادن مایعات از طریق استفراغ و اسهال می تواند باعث کم آبی بدن شود. جایگزینی مایعات از دست رفته با نوشیدن مقدار زیادی آب یا محلول های الکترولیت برای جلوگیری از کم آبی بسیار مهم است.
داروها:
آنتی بیوتیک ها ممکن است برای عفونت های باکتریایی مانند سالمونلا یا E. coli تجویز شوند. داروهای ضد ویروسی ممکن است برای عفونت های ویروسی مانند نوروویروس تجویز شود. داروهای ضد انگلی ممکن است برای عفونت های انگلی مانند ژیاردیا تجویز شود.
پروبیوتیک ها:
پروبیوتیک ها باکتری های مفیدی هستند که می توانند به بازگرداندن تعادل طبیعی باکتری ها در روده کمک کنند. آنها ممکن است برای درمان انواع خاصی از عفونت های معده استفاده شوند و می توانند در غذاهایی مانند ماست، کفیر و سبزیجات تخمیر شده یافت شوند.
تسکین درد:
مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است برای مدیریت درد و گرفتگی معده استفاده شوند.
استراحت:
استراحت زیاد و پرهیز از فعالیتهای شدید میتواند به بهبودی بدن از عفونت معده کمک کند.
تغییرات رژیم غذایی:
خوردن یک رژیم غذایی ملایم از غذاهای آسان هضم مانند برنج، موز و نان تست ممکن است به کاهش علائم عفونت معده کمک کند. همچنین پرهیز از غذاهای تند، چرب و اسیدی ضروری است، زیرا می توانند درد معده را تشدید کنند.
پیشگیری از عفونت معده:
پیشگیری از عفونت معده برای جلوگیری از علائم ناخوشایند همراه با آن ضروری است. در اینجا چند نکته برای جلوگیری از عفونت معده وجود دارد:
دست های خود را به طور مکرر بشویید، به خصوص قبل از خوردن یا تهیه غذا، و بعد از استفاده از حمام یا دست زدن به سطوح در مکان های عمومی.
غذا را به طور کامل بپزید تا هر گونه باکتری یا ویروس از بین برود. برای اطمینان از پختن گوشت و مرغ در دمای ایمن از دماسنج مواد غذایی استفاده کنید.
با استفاده از تخته های برش و ظروف جداگانه برای گوشت خام و سایر غذاها و شستن دست ها و سطوحی که با گوشت خام تماس دارند از آلودگی متقاطع جلوگیری کنید.
مواد غذایی را به درستی نگهداری کنید تا از آلودگی جلوگیری شود. غذا را در دمای مناسب نگه دارید، باقیمانده غذا را سریعاً در یخچال بگذارید و مواد غذایی تاریخ مصرف گذشته یا فاسد را دور بریزید.
هنگام سفر به مناطقی که منبع آب ممکن است آلوده باشد، آب بطری یا جوشیده بنوشید.
از خوردن گوشت خام یا نیم پز، تخم مرغ یا غذاهای دریایی و همچنین لبنیات غیر پاستوریزه و میوه ها و سبزیجات خام که ممکن است با آب آلوده تماس داشته باشند خودداری کنید.
با دوش گرفتن منظم، تمیز و ضدعفونی کردن محل زندگی، و اجتناب از تماس نزدیک با افرادی که مبتلا به عفونت معده هستند، بهداشت را رعایت کنید.
گروه های خطرناک در ابتلا به عفونت معده:
احتمال ایجاد عفونت معده در بیشتر نقاط دنیا و همه نژادها یکسان خواهد بود، البته در گروهی از افراد نسبت به دیگران با احتمال بیشتری بروز می کند.
یکی از پر خطر ترین افراد برای ابتلا به عفونت معده، کودکان هستند زیرا این گروه سیستم ایمنی تکامل یافته ای ندارند. درنتیجه اگر کودک شما به مهد می رود و با سیار کودکان در تماس است، جزء گروه در معرض خطر قرار دارد.
افراد مسن دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند لذا از جمله گروه های درمعرض خطر محسوب می شوند. همچنین افراد سالمندی که در خانه های سالمندان هستند به دلیل ارتباط با سایر افراد در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
افرادی که در خوابگاه ها یا محیط های عمومی زندگی می کنند و با تعداد زیادی از افراد ارتباط دارند، در معرض خطر ابتلا به عفونت های معده ای قرار دارند.
افرادی که به هر دلیلی سیستم ایمنی ضعیفی دارند برای مثال مبتلایان به ایدز، افراد مصرف کننده داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، افراد تحت درمان با شیمی درمانی و... در معرض خطر ابتلا به عفونت های معده قرار دارند.
زمان مراجعه به پزشک:
افراد بزرگسال که عفونت را در بدن خودشان دارند اگر برخی از علائم را مشاهده کردند باید سریعا به پزشک مراجعه کنندو از جمله این علائم می توان به عدم کنترل و نگهداری مایعات بدن برای ۲۴ ساعت، استفراغ کردن در دو روز پیاپی، بی آبی شدید بدن که دارای نشانه هایی مانند خشکی دهان، ادرار زرد پررنگ و خستگی مفرط، ضعفهای شدید و سرگیجه و منگی می باشد، اشاره کرد.
خون در مدفوع، استفراغ خونی، تب های بالای ۴۰ درجه از جمله موارد نگران کننده اند که باید بلافاصله بعد از مشاهده گزارش شوند و فرد با پزشک گوارش یا کبد بالغین درتماس قرار بگیرد.
در نتیجه، عفونت معده یک مسئله رایج است که می تواند باعث ایجاد طیفی از علائم ناراحت کننده شود. آنها معمولاً توسط ویروس ها، باکتری ها یا انگل هایی ایجاد می شوند که از طریق غذا یا آب آلوده وارد بدن می شوند. گزینه های درمانی بسته به نوع عفونت و شدت بیماری متفاوت است. پیشگیری از عفونت معده از طریق بهداشت خوب و اقدامات غذایی ایمن برای جلوگیری از بیمار شدن ضروری است.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 16
- 1