انواع لکه های دندانی:
اگر شما هم به دنبال دلیلی برای زرد شدن دندان های خود هستید باید این نکته را مدنظر داشته باشید که به طورکلی لکه های دندانی در دو دسته قرار دارند و شامل لکه های داخلی و خارجی می شوند. لکه های خارجی تحت عنوان لکه های سطحی نیز شناخته می شوند و تحت تاثیر عوامل بیرونی شکل خواهند گرفت، در مقابل لکه های داخلی نتیجه تیره و کدر شدن قسمت های داخلی دندان هستند که در ادامه بیشتر توضیح داده شده اند.
لکههای خارجی:
زمانی که از موادغذایی رنگی مانند چایی، قهوه یا نوشیدنی های گازدار برای مدت طولانی استفاده شود لکه هایی در دندان شکل می گیرند. توتها، ادویههای کاری و سس سویا از جمله موادی هستند که در ایجاد لکه دندانی سهیم هستند. از طرفی غذا یا نوشیدنی با دمای بالا هم می تواند رنگ دندان را تحت تاثیر قرار دهد. گرما و سرما، باز . بسته شدن منافذ دندانی و... می تواند از عوامل تغییر رنگ باشد زیرا در این صورت مواد خارجی با قدرت بیشتری به بافت دندان حمله می کنند.
سیگار کشیدن به شدت رنگ دندان را زرد می کند، از طرفی جویدن تنباکو هم می تواند رنگ دندان را تحت تاثیر قرار دهد، به طورکلی هر محصولی که تنباکو داشته باشد می تواند بر دندان تاثیر منفی بگذارد.
به طورکلی عادات غلط و صحبت کردن سلامت دندان را تحت تاثیر منفی قرار می دهد. زرد شدن دندان ها فقط یک بخش کوچک از تأثیرات منفی ناشی از رعایت نکردن بهداشت دهانی است.
لکه های داخلی:
دندان های کودکان که درحال شکلگیری هستند می توانند با آنتی بیوتیک هایی مانند تتراسایکلین تحت تاثیر قرار بگیرند. از طرفی داروهای دیگری مانند آنتیهیستامینها، داروهای ضد فشارخون و داروهای مسکن هم می توانند لکه های دندانی ایجاد کنند. برخی از دهانشویهها نیز در ایجاد لکههای دندانی نقش دارند.
از طرفی فلوراید می تواند از پوسیدگی جلوگیری کند و استفاده بیش از اندازه آن منجر به فلوروسیس خواهد شد. فلوروسیس دندانی شرایطی است که لکه و خطوط سفیدرنگی روی سطح دندان پدید می آید، البته باید توجه کرد که نباید تنها به استفاده از فلوراید اکتفا کرد یا آن را کاهش داد. برای این کار باید با یک دندانپزشک مشورت کنید تا مقدار دقیق فلوراید را برایتان مشخص کند.
از آنجایی که به مینای دندان های شکسته یا لب پر شده، آسیب وارد شده همچنین عصب های آنها از بین رفته در معرض تغییر رنگ قرار دارند. همچنین اگر جراحی های اصلی دندان مانند عصب کشی صورت بگیرد امکان تغییر رنگ وجود دارد. درصورتی که یکی از دندان های شما تغییر رنگ داد به پزشک مراجعه کنید تا علت تشخیص داده شود.
پوسیدگی دندان غالبا با شکل لکه های قهوه ای یا مشکی دیده می شود از طرفی استفاده زیاد از آمالگام دندانی برای پر کردن دندان می تواند سطح خارجی مینا را خاکستری کند.
افزایش سن و ژنتیک هم از جمله عوامل تاثیرگذار برای تغییر رنگ دندان هستند. برخی از افراد به صورت مادر زادی با ژن تغییر رنگ به دنیا می آیند. از طرفی در بیشتر افراد سلامت دندان با افزایش سن کاهش پیدا می کند. هرگونه آسیب طبیعی در طول زمان باعث تیره شدن و تغییر رنگ دندان میشود.
رنگ لکههای دندانی:
لکه های دندانی به اشکال مختلفی از جمله زرد، قهوه ای، قهوه ای تیره، سبز، خاکستری مایل به آبی یا حتی مشکی دیده می شوند. در ادامه به رنگ های مختلفی و عوامل ایجاد کننده آنها اشاره می شود:
لکه های زرد مایل به قهوهای و قهوهای تیره:
درصورتی که به صورت دائمی از نوشیدنیهایی مانند قهوه، چایی و سفید و یا نوشابههای گازدار استفاده می کنید دندان ها شروع به تغییر رنگ خواهند کرد و سایه های زرد متمایل به قهوه ای یا قهوه ای تیره در آنها شکل می گیرند.
لکه های دندانی سبز:
شاید عجیب باشد اما ممکن است لکه های سبز تیره یا روشن روی دندان ایجاد شوند که بیشتر در کودکان متداول است. قرار گرفتن در معرض مس، نیکل و جیوه از جمله عوامل ایجاد کننده این نوع لکه هستند، از طرفی قارچها و باکتریهای حاوی فلورسنت هم می توانند لکه سبز ایجاد کنند.
لکههای دندانی سیاهرنگ:
لکه های سیاه رنگ از انواع لکه های خارجی هستند که به صورت خطی در قسمت جلویی و بالایی دندان شکل می گیرند. از جمله موارد ایجاد کننده آنها می توان به مکملهای حاوی آهن و دهانشویههای دارای کلرهگزیدین اشاره کرد.
لکههای سفید:
ایجاد لکه های سفید در بافت داخلی دندان تحت عنوان فلوروسیس شناخته می شود که به دلیل مصرف بیش از اندازه فلوراید ایجاد خواهد شد.
لکه گیری دندان:
روشهای درمان لکههای دندانی به علت و نوع لکهها بستگی دارد و موارد زیر را دربر میگیرد:
از بین بردن لکههای خارجی:
ساده ترین نوع لکه ها که می توان با روش های دندانپزشکی آنها را از بین برد لکه های خارجی هستند زیرا آنها روی لایه سطحی دندان شکل می گیرند. در ادامه به روش های کمک کننده به لکه های خارجی دندان اشاره می شود:
سفید کردن دندان (بلیچینگ):
بلیچینگ یا سفید کردن دندان یکی از روش های متداول دندانپزشکی است که از عاملهای اکسید کننده مانند پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید برای روشن کردن سایه افتاده روی دندان استفاده می شود. این مواد می توانند رنگدانه های ایجادکننده لکه روی سطح مینا را از بین ببرند.
عوامل اکسیداسیون در خلل و فرج ساختار کریستالی میله ماننید ایجاد می کنند که در مینا نفوذ کرده و لکه های درخشان داخلی را اکسید می کند. لایه زیر مینا، یعنی عاج نیز به مرور زمان سفید میشود.
سفید کردن دندان با استفاده از ژل با دو روش اصلی صورت می گیرد که یکی از آنها ژل با غلظت بالا از عوامل سفیدکننده است و دیگری ژلی با غلظت پایین تر خواهد بود.
بلیچینگ با غلظت بالا: در این روش از عوامل اکسید کننده با غلظت بالا استفاده می شود
عمل بلیچینگ در مطب با استفاده از لایه محافظی سفت شونده با نور: دندانپزشک ژل را با دقت روی لثه و نوک لثه های بین دندان می گذارد تا احتمال سوختگی بافت نرم با مواد شیمیایی به حداقل کاهش پیدا کند.
بلیچینگ با غلظت پایین: کارایی این روش بسیار کم است و غالبا فقط در منزل انجام می شود. ماده سفید کننده با غلظت پایین بدون نسخه به صورت نواری به فروش می رسد که دارای غلظت کمی از ماده سفید کننده است و باید برای مدت بیشتری روی دندان باقی بماند.
از بین بردن لکههای داخلی دندان:
این نوع تغییر رنگ دندان به دلیل تغییر در ساختار درونی دندان شکل می گیرند. از بین بردن لکه های ذاتی تقریبا غیرممکن خواهد بود به همین دلیل دو روش بیشتر برای رفع این مشکل ارائه نشده است که شامل سفید کردن دندان مرده یا سفید کردن دندان از داخل است که در مواردی که دندان عصبکشی شده باشد و آمالگام منجر به تیرگی رنگ دندان شده باشد، انجام میگیرد. دوم روکش زیبایی ونیر روی دندان از دست رفته.
سفید کردن دندان مرده (سفید کردن دندان از داخل):
بلیچینگ از داخل می تواند دندان های مرده رنگ گرفته از داخل در اثر فرآیند عصب کشی را سفید کند. برای این کار از مخلوط مواد سفید کننده که معمولا سدیم پر بورات و هیدروژن پر اکسید هستند برای مدتی کوتای داخل ریشه تیره دندان استفاده می شود. واکنش شیمیایی این مواد، دندان را از داخل سفید میکند.
روکش زیبایی ونیر:
از آنجایی که لکه های ذاتی در ساختار درونی دندان ایجاد می شوند، ونیر می تواند سطح خارجی دندان را بپوشاند و تغییر رنگ را مخفی کند. برای قرار دادن این روکش نازک بخشی از سطح خارجی دندان تراشیده و صیقل داده می شود تا روکش ونیر به اندازه قالب دندان در آزمایشگاه ساخته شود.
باندینگ:
باندینگ دندان روشی است که در آن مواد همرنگ دندان روی آن اعمال می شوند و با استفاده از نور سخت خواهد شد. نور در نهایت می تواند دندان را به مواد پیوند دهد. باندینگ لکههای روی دندان را میپوشاند و لبخند را زیباتر میکند.
پیشگیری از لکه شدن دندان:
شما می توانید با تغییرات ساده در سبک زندگی از لکه دار شدن دندان پیشگیری کنید. به عنوان مثال اگر قهوه نوشیدنی مورد علاقه تان است یا دائما سیگار می کشید سعی کنید میزان آن را کاهش داده یا سیگار را ترک کنید.
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن با حفظ بهداشت دندان می تواند ظاهر آن را نیز حفظ کند، همچنین هر ۶ ماه یکبار برای معاینه و جرم گیری به دندان پزشک مراجعه کنید.
درصورتی که رنگ دندان شما بدون هیچ دلیل مشخصی تغییر پیدا کرد ممکن است به اختلالی در بدن مربوط باشد در این صورت باید حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 17
- 2