احکام شرط بندی
فراگیری احکام دین، از مهمترین واجبات دین مبین اسلام به شمار می رود. کسی که دینش اسلام باشد باید در همه قلمروهای زندگی خود، برنامه های آنرا بطور کامل بپذیرد و رفتار و مطابق با احکام دین، عملکرد خویش را تنظیم نماید. فرد مسلمان باید بنابر چنین تکلیفی به مقدار مورد نیازش از احکام دین، شناخت پیدا کند تا بتواند در زندگی خود، آنرا اجرا نماید. اگر برای برنده ی مسابقه، شرط مالی تعيين کنند؛ به آن شرط بندى می گویند.
* حکم شرط بندی در مسابقات ورزشی:
نظر تمام مراجع اینست که هر نوع بازی به جز مسابقه تیراندازی و سوارکاری که در آن بردوباخت و شرط بندی انجام شود؛ حرام است.
* شرط بندی تماشاچیان:
تماشاچیان مسابقات اسب دوانی و تیراندازی برطبق فتوای همه مراجع نمی توانند در پیش بینی نفرات برتر با هم شرط مالی ببندند؛ چون حکم قمار دارد و انجام چنین کاری حرام است.
* شرط بندی فوتبال:
عده ای از افراد در اکثر اوقات، مبلغ کمی را در مسابقات فوتبال و... تعيين و روی آن شرط بندی می کنند و تیم برنده، برای خرید مواد خوراکی از آن پول استفاده می کند تا تیمشان خوراکی بخورند ولی چنین عملی حکم قمار دارد و حرام است و تنها در صورتی حلال است که پس از بازی، آن مبلغ را از روی رضایت بدهند.
* شرط بندی سایت های خارجی:
بازی های اینترنتی در بعضی از سایت های خارجی وجود دارد که باید مقداری پول در ازای بازی کردن بدهید تا بتوانید وارد بازی شوید؛ در صورت برنده شدن در این بازی، اصل پول شما بهمراه جایزه را میگیرید ولی درصورت باختن، پولتان را از دست می دهید. بنابراین باید بدانید که بازی کردن و پول دادن به چنین سایت هایی جایز نیست.
* احکام شرط بندی سر بستنی و نوشابه:
تنها درصورتی می توان بخاطر بستنی و نوشابه شرط بندی کرد که مؤسسه یا شخص ثالثی، جایزه را بپردازد؛ مثل اغلب مسابقات تلویزیونی که یک شرکت، جوایز را برای تبلیغاتش تقبل می کند. در چنین شرایطی دیگر، حکم شرط بندی ندارد بلکه پیش بینی نام دارد. شرط بندی در مسابقه اسب دوانی و تیراندازی درصورتی بلا مانع است که تنها بین طرفین شرکت کننده( سوارکار و تیرانداز) باشد نه این که برای برای پیش بینی مسابقات، شرط بندی شود.
* شرط بندی سر بستنی و نوشابه:
اگر طرفین در شرط بندی ، برطبق فتوای برخی از فقها( از جمله رهبر معظم انقلاب) جدی نباشند و برای مسابقه خود، شرط الزام آوری تعيين نکنند و شرطشان به صورت تفریحی و شوخی باشد و برای انجامش خود را ملزم ندانند؛ در اصل شرط بندی نکرده اند و انجام این عمل، بلامانع است. البته فرض ما در غیر آلات قمار مانند مسابقات تفریحی فوتبال و والیبال میباشد وگرنه هرنوع بازی با آلات قمار، حتی اگر شرطی برای آن قید نشود؛ حرام است.
برای مثال چند دوست در یک مسابقه فوتبال، شرط بندی می کنند که بستنی یا نوشابه دهند و طرفین هم در کارشان جدی نیستند و این بازی، جنبه شوخی و سرگرمی دارد. حتی درصورت خریدن بستنی توسط بازنده، بهتر است بدانید که او چنین عملی را با رضایت قلبی و بدون نیت شرط بندی انجام داده است. بنابراین چنین کاری بلامانع است و حکم شرط بندی را ندارد. البته همین موارد نیز علاوه بر شوخی گرفتن، نباید در کار، اجباری شود وگرنه با وجود مبالغ اندک، حکم قمار را دارد.
* جایزه پیشگویی مسابقات:
با توجه به علاقه شدید جوانان به ورزش، برخی از بنگاه های خصوصی، اقدام به قرار دادن فوتبال اوراقی در معرض فروش می کنند و تقاضایشان از خریداران اینست که به پیشگویی نتیجه مسابقات در بین تیمهای ورزشی بپردازند و به کسانی جایزه ی نقدی اعطا کنند که صحیح ترین پاسخ را داده اند ولی انجام این کار برطبق نظر همه ی مراجع، قمار و حرام است.
* شرکت در قرعه کشی طرفداری از تیم محبوب:
اگر کالا یا خدمت دارای ارزش مالی را بفروشند و از محل سود خود به قید قرعه به بعضی از خریداران، جایزه بدهند؛ بلامانع است اما اگر پول را بطور مستقیم از شرکت کنندگان( تحت هر عنوانی) بگیرند و با پول این کار، جایزه بدهند؛ حکم شرط بندی و قمار دارد و حرام است و تنها درصورتی حلال است که همه شرکت کنندگان بخواهند به باشگاه مورد نظرشان کمک کنند و هیچ کدام از آن ها پولی به قصد برنده شدن در قرعه کشی نپردازند.
* شرط بندی با چیزهایی که شرعاً مالیّت دارند:
اگر بازی با گردو و تخم مرغ و چیزهایی که شرعاً مالیّت دارند، حکم قمار و شرط بندی داشته باشد؛ شرعاً حرام است و برنده نمیتواند چیزی که از طرف مقابل گرفته را صاحب شود ولی درصورت غیربالغ بودن بازیکنندگان، شرعاً تکلیفی ندارند با این که برنده مالک چیزی نمی شود.
* آیا جوایز مربوط به مسابقات ارگان ها حرام است؟
در مواردی که جایزه ای به افراد برنده توسط دولت، ارگان، موسس یا شخص سومی بعنوان هدیه اعطا می شود؛ شرط بندی محسوب نمیشود و اشکالی ندارد اما اگر در ابتدا از طرفین مسابقه، مبلغی را جهت انجام هزینه های مسابقه بگیرند و در نهایت با استفاده از آن پول، جایزه بخرند؛ حکم شرط بندی دارد و حرام است، به این دلیل که از اموال بازنده جایزه تهیه می کنند.
* وظیفه شخص در صورت دریافت هزینه بازی از درآمد شرط بندی :
اگر افرادی که در یک مغازه ی بازی های رایانه ای، بازی فوتبال می کنند؛ در بین خودشان شرط بگذارند که هزینه بازی توسط فرد بازنده پرداخت می شود، از نظر شرعی، گرفتن چنین پولی توسط مالک مغازه اشکال دارد و مالک مغازه، مبلغی را که به خاطر ناآگاهی در طول این مدت دریافت کرده را باید به مقداری که یقین دارد به صاحبانش برگرداند و درصورت عدم شناسایی آن ها از طرف آنها صدقه ای در راه خدا بدهد و همچنین اگر مقدار و صاحبش را نشناسد، موظف است که خمس آن را بپردازد تا اموالش پاک شود.
* حکم شرط بندی دوستانه:
درصورت جدی نبودن طرفین در شرط بندی وعدم تعيين شرط الزام آور برای مسابقه خود، اگر قراری را به صورت تفریحی و شوخی بگذارند ولی متعهد به آن نباشند در اصل شرط بندی نکرده اند که چنین امری بلامانع است.
* تعیین جایزه در مسابقات ورزشی:
تعيين جایزه در بازی های ورزشی از طرف شخص یا گروه سوم( غیر از مسابقه دهندگان) برطبق فتوای همه مراجع، بلامانع است.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 15
- 3