غسل جبیره
کلمه ی جبیره( بر وزن نبیره) برگرفته از ریشه جبر میباشد و به چیزهایی نظیر پارچه، گچ، پلاستیک، باند یا چسب اطلاق میشود که زخم ها و شکستگی ها را با آن می بندند. توجه کنید که منظور از “زخم”، صرفا زخم های باز نیست بلکه زخم هاییست که علت درونی دارند و مانند دمل ها می شوند.
به جای شستن محل زخم و شکستگی در غسل جبیره باید بر روی آن مسح کنند. غسل جبیره به وضوی جبیره شباهت دارد یعنی اگر کسی، زخم یا شکستگی در برخی از اعضای غسل داشته باشد و موظف به انجام غسل باشد باید به کیفیت وضوی جبیره، غسل جبیره کند.
طریقه غسل جبیره ای
طریقه ی انجام غسل جبیره مشابه وضوى جبیرهاى است، ولى احتیاط واجب این است که به صورت ترتیبى، آن را به جا آورید نه این که به صورت ارتماسى انجام دهید. آن قسمت هایی از بدن که در غسل جبیره ای باز است را باید طبق معمول غسل دهید و به همه قسمت های محل غسل، آب برسانید. در زمان رسیدن به جبیره( یعنی پوششی که روی زخم و مثل آن است)، باید با دست مرطوب بر روی همه قسمت های جبیره مسح نمایید که همین کار، کفایت می کند و غسل صحیح است.
احکام غسل جبیره در توضیح المسائل مراجع
در ادامه با احکام غسل جبیره در توضیح المسائل مراجع تقلید اشنا شوید:
- اگر چیزی در جای غسل، چسبیده است و امکان برداشتن آن وجود ندارد، یا مشقت آن به حدیست که قابل تحمل نیست، موظفید که به دستور جبیره عمل کنید.
- کسی که وظیفه ی خود را نسبت به تیمم یا وضوی جبیره ای نمی داند، احتیاط واجب اینست که هر دو را به جا آورد.
- کسی که باید نمازش را با وضو یا غسل جبیره ای بخواند؛ اگر عذرش تا آخر وقت، برطرف نشود میتواند نمازش را در اول وقت بخواند در غیر این صورت اگر امید دارد که عذر او تا آخر وقت برطرف میشود، بنابر احتیاط واجب باید صبر کند ولی چنانچه برطرف نشد باید نماز خود را در آخر وقت با وضو یا غسل جبیره ای به جا آورد.
- اگر در برخی از اعضای بدن شخص تیمم کننده، زخم یا دمل یا شکستگی باشد؛ باید تیمم جبیره ای را به دستور وضوی جبیره ای انجام دهد.
- نحوه ی غسل کردن بیماران دارای زخم باز، مانند زخمهاى شکمى که مرتباً ترشح به خارج مى کند اینگونه است که درصورت عدم مضر بودن آب براى بدنشان، حکم سالم را دارد و باید غسلشان را بطور معمول انجام دهند ولی درصورت مضر بودن آب برای بدن آن ها، موظفند که به قصد غسل، اطراف زخمها را بشویند و اگر ضرر ندارد که دست تر بر زخمها بکشند؛ به این صورت که بنابر احتیاط باید دست تر خود را بر آن ها بکشند و بعد با قرار دادن پارچه پاکى روى آن ها، دست تر بر روى پارچه هم بکشند و درصورت مضر بودن این مقدار یا نجس بودن زخم باید اطراف زخمها را بشوید. بطور معمول به ترتیب اول سر و گردن بعد طرف راست و بعد طرف چپ را بشویند و بنابراحتیاط، تیمم بدل از غسل هم بکنند.
- اگر چند جبیره در صورت یا دستها باشد، موظفید که بین آن ها را بشویید و چنانچه در سر یا روی پاها چند جبیره باشد، باید بینشان را مسح کنید. دستور جبیره برای جاهایی که جبیره است انجام میشود.
- درباره حکم شرعی ژلیش ناخن باید گفت وجود لاک و یا ژلیش و کاشت ناخن بر روی ناخن هایتان، نوعی جرم به شمار می رود و این مشکل، صرفا با وضو و غسل جبیره برطرف نمیشود و عقیده ی مراجع اینست که تیمم باید با وجود ژلیش روی ناخن ها انجام شود. برخی از مراجع تقلید میگویند که اگر نتوانید مانع را تحت هر شرایطی بردارید یا موجب حرج و سختی غیر قابل تحمل شوید و یا ضرر قابل توجهى داسته باشد، باید وضو یا غسل را در وقت نماز انجام دهید سپس نماز بخوانید و همچنین به صورت جبیره وضو و غسل هاى بعدى را انجام دهید.
چنانچه برداشتن ناخن برای کسی که ناخن کاشته، ممکن نیست باید موقع غسل و وضو بگوید که غسل جبیره ای می کنم قربتا الی الله. وضوی جبیره ای می گیرم قربتا الی الله. یعنی به نیت وضو و غسل در هنگام انجام این عمل، بر روی ناخن مصنوعی، دست تر بکشد. در نظر داشته باشید که چنانچه شخص بتواند ناخن مصنوعی را بردارد ولی چنین کاری را انجام ندهد و جبیره بگیرد، جبیره ی او باطل است.
- نحوه ی انجام غسل برای کسی که دست یا پایش در گچ است، به این صورت میباشد که باید پس از پیچیدن آن در یک پلاستیک، غسل کند و اطراف گچ یا پانسمان را بلافاصله بعد از برداشتن پلاستیک، به نیت غسل بشوید.
- اگر كسى كه باید غسل جبیره اى کند؛ می داند که عذرش تا آخر وقت برطرف نمی شود باید نمازش را در اوّل وقت بخواند در غیر این صورت، اگر برای برطرف شدن عذرش تا آخر وقت، امید دارد باید بنابر احتیاط واجب، صبر كند.
- وظیفه ی شخصی که غسل جبیره ای بوده اما به خاطر نا آگاهی، تیمم کرده است باید به صورت تدریجی، نمازهای گذشته را قضا کند.
کسی كه قسمتی از پایش را در یک دوره ی طولانی، گچ گرفته است( از سر انگشتان تا نیمی از ساق پا) و با همسرش در این مدت، رابطه داشته باید برای نماز، وضو و غسل جبیره ای به این صورت عمل کند که اگر گچ در قسمت چپش است، همان قسمت را به صورت جبیره انجام دهد و در غیر این صورت، باید آن قسمت را بعد از شستن سر و گردن و طرف راست، به صورت جبیره انجام دهد سپس سمت چپ را غسل دهد. برای انجام جبیره، اگر گچ پای شخص، پاک است باید دست تر خود را بر روی گچ بکشد ولی اگر نجس است، به جای شستن پا روی پارچه ای که روی گچ قرار گرفته، باید مسح نماید؛ به این معنی که باید روی پارچه را به جای مسح پا در وضو مسح نماید و همچنین در غسل به جای شستن پا روی پارچه را مسح نماید.
اگر در زمان غسل نمیتوانید چنین کاری را انجام دهید، یا آب برای بدنتان مضر است باید تیمم بدل از غسل جنابت را به جای غسل جنابت انجام دهید و همچنین تیمم بدل از غسل حیض را به جای غسل حیض به جا آورید. سپس غسل جنابت و حیض را پس از رفع شدن مانع انجام دهید.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 16
- 1