غسل حیض
پاکیزگی در دین اسلام ، از جایگاه مهمی برخوردار است و به آن توجه بسیاری شده است. در بعضی از موارد، غسل کردن، واجب است درحالیکه در موارد دیگر، مستحب است. معنای کلمه غسل، شستن می باشد. غسل در اصطلاحات فقهی به این معنیست که تمام قسمت های بدن از سر تا پا را بشویید که به قصد قربت و انجام فرمان الهی با کیفیت تعيين شده از سوی شرع انجام می شود. دست کشیدن به بدن، در حین انجام غسل، الزامی نیست؛ به این خاطر که آب رسیدن به هر صورتی اکتفا میکند. پاک شدن، طراوت روح و آمادگی آن برای نزدیک شدن به خدا و عبادت از دلایل انجام غسل به شمار می رود. زمان انجام این غسل واجب، پس از پایان عادت ماهیانه است. تنها تفاوت غسل حیض با غسل های دیگر در نیتش می باشد.
روش انجام غسل حیض
برای انجام غسل حیض می توانید به دو روش ارتماسی و ترتیبی به ترتیب زیر، اقدام کنید:
- غسل ارتماسی:
برای انجام غسل ارتماسی باید تمام بدنتان را یک دفعه به نیت غسل، در آب فرو ببرید. البته باید فضایی برای انجام این غسل داشته باشید. به عنوان مثال میتوانید در استخر یا حوض، این نقص را انجام دهید. در این روش بهتر است که قسمت بیشتر بدنتان از آب، بیرون باشد و پس از این که نیت کردید؛ بدنتان را به صورت یک مرتبه یا به تدریج در آب فرو ببرید به نحویکه کل بدنتان در آب باشد. البته پاک بودن بدن شما پیش از انجام غسل، الزامیست.
- غسل ترتیبی:
نحوه ی انجام غسل ترتیبی به اینصورتست که پس از شستن سر و گردن خود به سراغ بقیه بدنتان بروید. البته بهتر است که وقتی سر و گردن خود را شستید؛ اول طرف راست، سپس طرف چپ بدنتان را شست و شو دهید. البته فقهای مختلف، فتواهای گوناگونی در این خصوص داده اند. در این غسل باید بدن و قسمت هایی را بشویید که نمایان هستند؛ یعنی ظاهر گوش ها و بینی را باید بشویید ولی لازم نیست که آب، وارد آنها شود.
برای این که مطمئن شوید هر قسمتی از بدن شما بطور کامل، شسته شده است باید مقداری از طرف چپ با طرف راست و مقداری از طرف راست با طرف چپ را بشویید.
واجبات غسل حیض
یک سری از واجبات، برای تحقق و اطمینان از صحت غسل در ادامه آورده شده است:
>> معنی نیت، قصد تقرب به خدا میباشد و به همین علت غسلی که بدون قصد قربت به جا آورید؛ باطل است.
>> شما باید تا پایان غسل، بر نیت خود مداومت بورزید.
>> نحوه ی شستن بدن باید اینچنین باشد که حرکت آب را بر روی پوست خود احساس کنید. میتوانید این کار را با کمک دستتان انجام دهید.
>> تمیز، پاک و مباح بودن، از شرایط آب غسل می باشد. به همین دلیل غسل کردن با آب نجس و غصبی، باطل است.
>> یکی از واجبات غسل حیض، اینست که بدن باید در زمان غسل، پاکیزه و تمیز باشد.
>> معنی مباشرت اینست که شخص غسل کننده، ملزم به غسل بدن خود میباشد نه این که بدن فرد دیگری را غسل دهد.
>> شستن موهای بلند و زیر آن، بنابر احتیاط واجب در غسل، الزامیست؛ بنابراین بانوان باید تمام موهای خود را علاوه بر رساندن آب به پوست سر بشویند.
>> در زمان انجام غسل حیض، اجباری نیست که رو به قبله بایستید.
>> قبل از نیت غسل حیض و شروع آن، شستن پشت و یا هر عضوی از اعضای بدن بلامانع است.
>> اگر بر خلاف ترتیب گفته شده ، غسل ترتیبی را عمداً و یا از روی فراموشی انجام دهید؛ در هر صورت، باطل است.
زمان انجام غسل حیض
برای انجام دادن غسل حیض، زمان معین و مشخصی تعيين نشده است؛ بخاطر این که دوره حیض از سه روز تا ده روز است؛ پس، هر وقت و ساعتی که از روز چهارم تا دهم، پاکی حاصل می شود؛ باید برای انجام عبادت مثل نماز و روزه و کارهای مشروط به طهارت مانند توقف در مسجد، غسل کنید. بنابراین این گفته درست نیست که غسل را باید صرفا در روز هفتم یا دهم انجام داد.
غسل حیض و جنابت همزمان
اگر می خواهید که غسل حیض را هم زمان با غسل جنابت، انجام دهید؛ میتوانید برای انجام هر دوغسل با یک نیت اقدام کنید. برای انجام چنین کاری بدنتان باید پاک باشد؛ سپس اقدام به نیت و غسل به یکی از دو روش ارتماسی و یا ترتیبی بنمایید. در شرایطی که می خواهید بطور هم زمان دو یا چند غسل را انجام دهید، می توانید چند نیت را با یک بار غسل، به جا آورید.
احکام غسل حیض
* غسل حیض به قول مشهور، از وضو کفایت نمی کند و زن باید علاوه بر غسل، برای بجا آوردن نمازش وضو بگیرد.
* زن حائض، پس از پاک شدن و قبل از غسل کردنش می تواند با همسرش آمیزش داشته باشد اما مکروه است؛ لیکن از امور حرام بر حایض میتوان به لمس خطوط قرآن کریم و قرائت سوره های دارای سجده واجب تا قبل از غسل، اشاره کرد.
* درصورتی که پیش از طلوع فجر در ماه رمضان، خون حیض قطع شود، حایض باید تا قبل از اذان صبح، غسل کند و روزه اش در صورت ترک آن، باطل و قضایش واجب است؛ با اینکه کفّاره ای به آن تعلق نمی گیرد ولی طبق گفته ی برخی، غسل، واجب نیست؛ از این رو روزه باطل نمیشود.
حکم انجام ندادن غسل حیض
چنانچه غسل حیض را عمدا انجام ندهید، تمامی نمازها و روزه هایتان باطل میشود و ملزم به ادای قضای نماز و روزه هایتان هستید؛ همچنین باید کفاره ی این نماز و روزه را پرداخت کنید.
کفایت از وضو
طبق فتوای بیشتر مراجع تقلید، با انجام غسل حیض نمیتوان نماز خواند بلکه باید علاوه بر غسل حیض، وضو بگیرید.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 13
- 5