این مترجم در گفتوگو با ایسنا درباره وضعیت ادبیات در سالی که گذشت، اظهار کرد: ادبیات امسال را راکد میبینم و فکر نمیکنم پیشرو بوده باشد؛ پیشرفتی نداشتهایم. کسانی که امسال به نمایشگاه آمده بودند نه کتابخر بودند و نه کتابخوان؛ بیشتر برای وقتکشی آمده بودند. برخی نیز فقط آمده بودند بروشور جمع میکردند و نمیدانم برای چه؟ شاید بعدا میخواستند کتاب بخرند اما فکر نمیکنم اینطور باشد. برخی هم کتابها ر ا خیلی تند ورق میزدند و فکر نمیکنم از این طریق اطلاعاتی از کتاب به دست آورده باشند.
او افزود: تیراژ کتاب قبل از انقلاب ۳۰۰۰ نسخه به بالا بود، اما اکنون تیراژ ۲۰۰ -۳۰۰ نسخه است و این مسئله خیلی دردناک است.
سالمی درباره راه حل برونرفت از این مسئله، بیان کرد: اگر کتابخانهها هرکدام ۱۰ نسخه از یک کتاب را خریداری کنند میشود هزاران نسخه که تیراژ ایدهآلی خواهد بود.
او همچنین خاطرنشان کرد: وزارت ارشاد باید کتابها را خریداری کند و اسپانسر شود. چتر حمایت وزارت ارشاد باید بالای سر ناشران باشد.
این وزارتخانه باید اجازه دهد همه کتابها منتشر شود؛ حتی آیه شریفه هم در اینباره داریم: «فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ» اجازه دهید مردم همه قولها را بشنوند و بهترینها را انتخاب کنند. اجازه دهید همه کتابها بیرون بیاید و مرم تشخیص دهند چه کتابی خوب است و چه کتابی بد. در هیچجای دنیا جلو انتشار کتاب را نمیگیرند و در کتاب سانسور وجود ندارد.
این مترجم تأکید کرد: کتاب در سبد خانوادهها نیست. خیلیها ترجیح میدهند به جای اینکه کتاب بخرند، خوار و بار تهیه کنند و میگویند اگر کتاب نخوانیم نمیمیریم اما اگر غذا نخوریم میمیریم. باید از خریدن کتاب حمایت شود.
او در ادامه اظهار کرد: دیدگاههای مختلف که در ممیزیهای وزارت ارشاد وجود دارد مانع چاپ برخی کتابها میشود. مثلا کسی به متنی اجازه میدهد چاپ شود اما دیگری اجازه نمیدهد. مشکل دیگر این است که برخی کتابها را بعد از چاپ شدن جمع میکنند.
برای نمونه برخی کتابها را امسال از نمایشگاه جمع کردند. این کار صحیح نیست. مجوز ندهید یا اگر مجوز میدهید عقب نکشید و پای آن بایستید. البته با این معضل در فیلم نیز روبهرو هستیم؛ اجازه ساخت فیلم داده میشود و به اکران نیز میرسد اما بعد از چند روز عدهای میآیند که ای داد ناموس مملکت به باد رفت! و فیلم را از پرده سینما برمیدارند.
سالمی افزود: بیگمان نوشتههای بسیاری وجود دارند که در کشو میز نویسندهها خاک میخورند و زرد شدهاند. حیف است این برگها زرد شوند و رنگ ببازند. اگر قرار است با یک کتاب اخلاق فرزند من فاسد شود، باید بگویم من بیعرضه بودهام که نتوانستهام فرزندم را خوب تربیت کنم.
این مترجم گفت: هنوز شاعران درجه یک مملکت شاعران گذشته هستند؛ فروغ، سهراب، شاملو، مشیری، نادرپور و... . در این سالها شاعر خوب جز قیصر امینپور سراغ ندارم که سوار بر کار شعر باشد. در داستاننویسی نیز همینطور است. هنوز نویسنده مملکت محمود دولتآبادی، احمد محمود و هوشنگ گلشیری هستند. در ۴۰ سال اخیر نویسنده قَدَر ایرانی دو سه نفر هستند، که این تعداد برای ۴۰ سال خیلی کم است.
او سپس در باره بهترین و بدترین خبری که در سال ۹۵ در حوزه ادبیات و کتاب شنیده است، گفت: بدترین خبر فوت دوستانم بود که با دریغ و درد از میان ما رفتند؛ زندهیادان سیروس نیرو و پوران فرخزاد. بد است حس میکنی تنها هستی و دلتنگ میشوی. در دنیا کسی نیست که جای آنها را بگیرد. و همین که بقیه دوستان زنده هستند خبر خیلی خوبی است. امیدوارم زنده باشند و آثار خوب از آنها منتشر شود.
غلامحسین سالمی همچنین درباره بهترین کتابی که امسال خوانده است گفت: حدود ۲۲۱۱ صفحه از یوکیو میشیما ترجمه کردهام با تأکید به این که این متنهای ترجمه از قویترین آثار این نویسنده قَدَر هستند، که اگر این نویسنده به مرگ طبیعی میمرد، میتوانست بر گنجینه ادبیات جهان و مشرقزمین اضافه کند. بعد از مرگ این نویسنده مشخص میشود که ۳۵۷ اثر دارد که نشان میدهد او یک غول در این حوزه است. کار میشیما در ۱۳ سالگیاش توسط یاسوناری کاواباتا برنده جایزه نوبل چاپ شده است. میشیما سه بار کاندیدای دریافت جایزه نوبل شده و تعداد زیادی جایزه برده است.
او در پایان بیان کرد: مردم ما با کتاب قهر کردهاند و فکر میکنم باید جشن آشتیکنان ترتیب دهیم تا مردم با کتاب آشتی کنند. چطور؛ نمیدانم! در زمینه فرهنگی مشکل زیاد داریم و امیدوارم در سال آینده اتفاقات خوبی بیفتد.
- 18
- 4