مصطفی رحماندوست یکی از نویسندگان پرکار حوزه کودک و نوجوان است که هم در زمینه داستان و هم شعر فعال است. او سراینده شعر معروف «صد دانه یاقوت دسته به دسته/با نظم و ترتیب یک جا نشسته...» است.رحماندوست پایه گذار کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان نیز هست. او درباره این کتابخانه به جام جم توضیحاتی داده که بخشی از آن را باهم مرور می کنیم.
از کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان بگویید که به صورت آنلاین کتاب ها را در اختیار مردم قرار می دهد.اتفاق خوبی که می تواند باب جدیدی در حوزه کتاب خوانی باز کند.
۱۰ سال قبل کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان را به قصد اجرای یکی از مسئولیت های کتابخانه ملی راه اندازی کردم.یکی از وظایف کتابخانه ملی این است که همه آثار مکتوب ایرانی را حفظ و نگهداری کند. ادبیات کودک و نوجوان هم بخشی از میراث ملی ماست و باید حفظ شود. اما کتاب هایی که موجود است، چون کاغذی و مصرفی است به مرور از بین می رود. به همین دلیل اگر فردی به کتاب کودکی که مثلا ۴۰ سال قبل نوشته شده، نیاز داشته باشد، نمی تواند به هیچ وجه آن را پیدا کند. هدف از راه اندازی کتابخانه ملی کودک و نوجوان این بود که همه کتاب های این گروه سنی را در همه کشور جمع آوری و محافظت کند.
یعنی این آثار به صورت دیجیتال آرشیو شود؟
بله! چون یکی از وظایف کتابخانه ملی است. اما در کنار آرشیو کردن، این کار فواید جانبی هم داشت که خیلی مهم است. اول این که همه کسانی که در سراسر دنیا به این آثار نیاز داشتند به این منبع بزرگ دسترسی پیدا کردند.
برای این کار حق کپی رایت به نویسنده و ناشر می دادید؟
کپی رایت برای زمانی است که بخواهی از متن استفاده تجاری کنی، اما ما این کار را نمی کردیم مثلا متن را به محقق نمی فروختیم. هیچ کتابی در این آرشیو دیجیتال قابل دانلود نیست و افراد فقط می توانند اثر مد نظر را به شکل آنلاین مطالعه کنند. اما نکته جالب این بود که به جز محققان و افراد بزرگ سال گاهی بچه ها نیز به این آرشیو سر می زدند و کتاب ها را مطالعه می کردند.هر چند زیرساخت کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان به گونه ای نیست که بچه ها را جذب کند و بیشتر به کار افراد بزرگ سال و پژوهشگران می آید.
- 13
- 1