موزه مادام توسو
مادام توسو، موزه ی تندیس های مومی است که مرکز آن در شهر لندن قرار گرفته و شعبه های کوچک تری در کشورها و شهرهای بزرگ دیگر جهان نیز دارد. موزه مادام توسو، یکی از جاذبه های گردشگری اصلی لندن محسوب می شود و «ماری توسو» (Marie Tussaud) آنرا تأسیس نموده است. در این موزه، مجسمه های مومی افراد مشهور در طول تاریخ، خاندان سلطنتی و شخصیت های معروف فیلم ها به نمایش گذاشته می شود که شباهت خارق العاده ای به خود این افراد دارند.
قدیمیترین مجسمه ی مومی موزه مادام توسو به «مادام دو باری» (Madame du Barry) تعلق دارد که جزء کارهایی است که پس از مرگ پزشک، به توسو رسید. با توجه به فضای محدود و بالا رفتن اجاره ی این مکان، او ناگزیر شد موزه ی خود را به مکان فعلی آن، یعنی «مارلیبون رُود» (Marylebone Road) منتقل کند. ماری توسو، تندیسی از خودش هم در سال ۱۸۴۲ ساخت که امروزه میتوانید در بخش ورودی این موزه از آن دیدن کنید. نخستین شعبه ی خارج از کشور موزه مادام توسو در سال ۱۹۷۰ و در شهر آمستردام تأسیس شد.
تاریخچه موزه مادام توسو
مادام توسو نام زن هنرمند و مجسمه سازی بود که در سال ۱۷۶۱ میلادی در قلب فرانسه، پاریس به دنیا آمد. مادر ماری توسو در شهر برنسوئیس، برای یک پزشک کار میکرد که در کار ساخت مدل های مومی مهارت داشت. ماری توسو، کارش را از همین دکتر یاد گرفت و نخستین مجسمه ی مومی خویش را در سال ۱۷۷۷ از فیلسوف مشهور فرانسوی، یعنی «وُلتر» ساخت. با تمام شدن سال های کودکی و رسیدن نوجوانی، او به همراه دایی مجسمه ساز خود به نام فیلیپ کورتیوس به شهر ورسای رفت تا ساخت مجمسه های مومی را یاد بگیرد، سالها گذشت و او در آستانه ی سی سالگی دیگر یک هنرمند حرفه ای در این زمینه شد تا این که تصمیم به برگزاری نمایشگاه مجسمه های مومی در شهرها و کشورهای گوناگون گرفت.
از افراد مشهوری که ماری توسو، تندیس مومی آنها را ساخته میتوان «بنجامین فرانکلین» و «ژان- ژاک روسو» را نام برد. پس از مرگ دکتر در سال ۱۷۹۴، مجموعه ی بزرگ مجسمه های وی به ماری توسو رسید که ۳۳ سال از عمرش را به سفر در اروپا و نمایش این تندیس های مومی اختصاص داد. او جای کوچکی را در«خیابان بیکر» (Baker Street) لندن اجاره کرد که به نخستین نمایشگاه دائمی توسو در سال ۱۸۳۶ تبدیل شد. مهم ترین بخش موزه مادام توسو، «اتاق وحشت» (Chamber of Horrors) بود که جنایتکاران، قربانی های انقلاب فرانسه و افراد معروفی مثل «والتر اسکات» و «هوریشیو نلسون» را دربر می گرفت.
نخستین نمایشگاه ماری توسو چیزی حدود شش ماه با استقبال بی نظیری روبرو شد و در نمایشگاه های بعدی نیز هنر دست او برای بارها مورد تحسین عموم قرار گرفت. مادام توسو در آخر یک نمایشگاه دائمی از مجسمه هایش را در لندن برگزار کرد. آنچه که در مورد شخصیت مادام توسو بسیار با ارزش و مورد احترام است سخت کوشی او در کنار هنر بی نظیرش است. در طی سالها این زن هنرمند با مشکلات زیادی در این راه دست و پنجه نرم کرد. جدایی از همسر، شکستن کشتی حامل مجسمه ها در دریا و آتش زدن نمایشگاهش توسط شورشیان هم نتوانستند وی را تسلیم کنند، همین روحیه ی قوی بود که سبب شد در هفتاد سالگی نیز برای بار دیگر نمایشگاهی برپا کند.
مادام توسو مجسمه های شخصیت های مشهور و تاریخی را چنان با ظرافت و دقت از جنس موم می ساخت که تفاوت آن ها با نسخه ی واقعی در اکثر مواقع دشوار می شد! او برای ساخت مجسمه ی هر شخصیت به مطالعه و بررسی زندگی او می پرداخت تا اثری دقیق و فوق العاده شبیه به شخص مورد نظرش را خلق کند. با مرگ مادام توسو در سال ۱۸۵۰ آثار وی که نمونه های بسیار باارزشی هستند در موزه مادام توسو به نمایش گذاشته میشوند، موزه ای که در زمان حیات او توسط شرکتی که در زمان زنده بودنش ثبت کرد، اداره می شود.
سال ۱۸۳۵، ماری که با فرانسوا توسو ازدواج کرده بوده و فامیل توسو را برای خود برگزیده بود، در لندن ساکن شد و خانه خویش را به نمایشگاه و موزه تبدیل کرد و به این ترتیب موزه مادام توسو تأسیس شد. یکی از محبوب ترین تالارهای این موزه، تالار وحشت نام داشت که مجسمه های مومی قربانیان انقلاب فرانسه، مجرمان، انسان های عجیب الخلقه و … را به نمایش می گذاشت. در این سالها، مجمسه چهره های مطرحی مانند ملکه ویکتوریا و هنری هشتم نیز ساخته شدند. جالب است بدانید که زمانی در موزه مادام توسو، مجسمه های مومی ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار نیز موجود بوده است که احیانا تنها مجسمه افراد ایرانی در موزه مادام توسو به شمار می روند. هر دوی این شاهان در سفر خود به اروپا، از موزه مادام توسو بازدید کرده اند و دست خطی از ناصرالدین شاه در دفتر یادگار این موزه موجود است.
شعبه های موزه مادام توسو
موزه مادام توسو شعبه هایی در شهرهای آمستردام، برلین، وین، پراگ، لاس وگاس، نیویورک، هنگ کنگ، شانگهای، توکیو، سیدنی، استانبول، سنگاپور و واشینگتن دی سی دارد.
فوت ماری توسو و آتش سوزی موزه مادام توسو
ماری توسو سال ۱۸۵۰ میلادی در سن ۸۸ سالگی فوت کرد و بیش از ۴۰۰ مجسمه از خود باقی گذاشت ولی متأسفانه آتش سوزی سال ۱۹۲۵ و همینطور بمباران لندن در جنگ جهانی دوم، سبب شد خیلی از آثار قدیمی موزه مادام توسو از بین برود.
گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 15
- 5