با این حال، تا آنجا که خبرنگاران «ایران» پیگیری کردند، بازسازی مراکز فرهنگی این استانها و در برخی موارد چون پلدختر و معمولان در لرستان که بیشتر بناهای فرهنگی آنها تخریب شده، نیاز به ساخت دوباره دارد و مسئولان مربوطه نباید در ساخت هرچه سریعتر آنها غفلت کنند.
تخریب بخشهای مختلف میراث فرهنگی گلستان
«ابراهیم کریمی» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان به «ایران» گفت: بهدلیل وقوع سیل در استان در مجموع ۱۹۹میلیارد تومان خسارت به بخشهای مختلف میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان وارد شده که تولیدکنندگان صنایع دستی ۱۲۶ میلیارد تومان خسارت دیدهاند و ۳۸ میلیارد تومان به آثار تاریخی خسارت وارد شده و ۳۶ میلیارد تومان خسارت نیز متوجه پروژههای گردشگری شده است.
خسارت ۲۵ میلیارد تومانی به مدارس
«احسان گوهریراد» مدیرکل آموزش و پرورش گلستان هم گفت که وقوع سیلاب به ۲۵۶ مدرسه در این استان خسارت ۲۵ میلیارد تومانی وارد کرده است. وی بیشترین خسارت ناشی از طوفان و سیلاب را متوجه شهرستانهای آققلا و گنبدکاووس دانست.
۳۰۰واحد فرهنگی و تاریخی در مازندران آسیب دیده است
«علی اصغر احمدی» مدیرکل مدیریت بحران استانداری مازندران نیز اعلام کرد: سیل در کل حدود ۱۴۰۰ میلیارد تومان خسارت به مازندران وارد کرد. از این میزان ۵۵۰ میلیارد تومان در بخش کشاورزی، ۴۷۰ میلیارد تومان در بخش زیرساختها و بقیه هم در قسمت اماکن مسکونی و تجاری و فرهنگی بود.
بنا بر اظهارات وی در جریان سیل در بخش واحدهای آموزشی ۴۲ واحد مدرسه از ۳۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت دید که برآورد ریالی این خسارتها ۲۰میلیارد ریال بوده که عمدتاً این واحدها در روستاها واقع شده است.همچنین در جریان سیل ۲ هنرستان فنی و حرفهای و دبیرستان دخترانه در زیرآب دچار خسارت شد که برآورد ریالی این خسارتها ۱۲۲ میلیارد ریال بوده است. البته ۱۲ واحد ورزشی و فرهنگی نیز در این سیل در منطقه سوادکوه خسارت دید که برآورد ریالی آنها هنوز کامل نشده است. معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران تصریح کرد: بیش از ۳۰۰ خانه، مکان تاریخی و مذهبی در بافت باارزش این روستا آسیب جدی دید که برآورد مالی کارشناسان ما در روستای «یوش» بیش از ۳ میلیارد تومان است.
بناهای تاریخی خوزستان در آب
سیلاب کم سابقه نیم قرن اخیر خوزستان، علاوه بر اینکه خانهها و مزارع و زیرساختهای مختلف این استان را درنوردید و باعث شد تا بیش از ۲۹ میلیون لیتر مکعب آب را در حوضهها و مخزنهای آبی استان شاهد باشیم ، به محوطهها و بناهای تاریخی نیز آسیبهایی رساند؛ بهگونهای که در یک مورد گزارشهای نگرانکنندهای از برداشت خاک از تپههای باستانی گزارش میشود که این مهم باعث ایجاد نگرانیها شده و تبعات بعدی برای خوزستان به همراه خواهد آورد. از سویی دیگر، در دزفول علاوه بر آسیب رسیدن به ۵ قسمت از محوطهها و سازههای پایگاه جندی شاپور، ۸۰ پروژه در بافت تاریخی و تک بناهای این شهر هم با خسارت همراه شده است. در بخشهایی از ۹ بنای سازههای آبی تاریخی ثبت جهانی شوشتر نیز شاهد آسیب رسیدن به ۳۵ بنا در بافت تاریخی این شهر کهن هم بودهایم. در اهواز ۵ بنا در بافت تاریخی، در حوزه پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه ۴ بنا و محوطه، در حوزه پایگاه میراث جهانی شوش ۸ محوطه و بنا از سیلابهای چند روز گذشته خوزستان متأثر بوده است. در ایذه ۴ اثر با آسیب همراه بوده و در بهبهان هم به ۱۰ بنا و محوطه خسارتهایی وارد شده است.
درشهرستان لالی با توجه به کوهستانی بودن آن شهر و برخورداری از مخزن دریاچه به ۵ محوطه و در اندیکا به ۷ بنای آبی و تاریخی و قلعه این شهرستان خسارت وارد شده است. در باغملک هم ۶ بنا و محوطه و در شهرستان رامهرمز به ۵ بنای تاریخی در شهر و روستا آسیبهایی رسیده است. قلعه جایران امیدیه و سینما شیرین آبادان نیز از جمله تک بناهایی بودند که با بارشهای بیامان باران خسارتهایی متوجهشان شد. در هفتکل ۴ تک بنا، در اندیمشک ۶ بنا و محوطه، در ماهشهر که با دریا و خوریات مجاورت دارد ۳محوطه تاریخی، در رامشیر ۴ محوطه باستانی، در حمیدیه و سوسنگرد ۶ محوطه تاریخی و بنا با آسیبهایی همراه بودهاند.
در شهرستان باوی که تأثیرپذیر از رودخانه کارون بزرگ است، محوطههای تاریخی عسکر مکرم و دستوا هم با خسارتهایی مواجه بود. اما در این میان، به ۱۸ بافت تاریخی روستایی و ۱۲۰ کارگاه و تجهیزات صنایع دستی روستایی خسارت وارد شد.در تأسیسات گردشگری شهری و روستایی هم ۳۵ پروژه آسیب دیده است.
در اهواز یکی از مهمترین موزههای منطقهای در حال ساخت که در جزیره رودخانه کارون قرار دارد، دچار آبگرفتگی شده است. از سویی دیگر، در چند روز گذشته عمده سایتهای مهم باستانی در شوش، شوشتر و دزفول و برخی موزههای خوزستان از جمله سازههای آبی تاریخی شوشتر، زیگورات چغازنبیل و برخی محوطههای باستانی شوش با تعطیلی مواجه بوده است.
آسیب به ۱۰۰ پل تاریخی لرستان
لرستان که به پایتخت پلهای تاریخی کشور معروف است، درجریان سیلهای متوالی در فروردین ماه جاری متحمل خسارت زیادی در بناهای تاریخی و مراکز فرهنگی بویژه پلها شده است. از آنجا که سیلاب در وهله اول موجب طغیان رودخانههای استان بویژه رودخانه کشکان شد، نخستین بناهایی که آسیب دید پلها بود.
«زهرا بهاروند» معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان هم گفت: در استان ۱۰۰ پل تاریخی به ثبت رسیده که متأسفانه همه آنها که عمدتاً سازه خشتی دارد کم و بیش خسارت دیده است. در این میان، پل تاریخی «کشکان» که مهمترین پل تاریخی کشور نیز به شمار میرود و مربوط به دوره ساسانیان میشود، بیشترین آسیب را از سیل لرستان دیده؛ به گونهای که از دوپایه آن یکی را سیل کاملاً شسته و با خود برده و دیگری هم کج شده، اما به طور کامل تخریب نشده است. وی افزود: اهمیت تاریخی این پل به حدی است که «محمد حسن طالبیان» معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور پس از بروز سیل، در لرستان حضور یافت و یک تیم کارشناسی متشکل از مهندسان سازه و هیدرولیک را مأمور مرمت و ارائه راهکار برای سرپا نگهداشتن این پل کرد که هماکنون این تیم کار خود را آغاز کرده است.
بهاروند گفت: از آنجا که هنوز بسیاری از پلهای استان کماکان زیر آب است نمیتوان برآورد دقیقی از میزان خسارت اعلام کرد، اما برآوردهای اولیه نشان میدهد، از ۷۰ میلیارد تومان خسارتی که به جاذبههای تاریخی و طبیعی استان وارد شده حدود ۴۵ تا ۵۰ میلیارد تومان مربوط به بناهای تاریخی و فرهنگی از جمله پلها میشود. وی در خصوص پل تاریخی «افرینه» شهر معمولان از توابع شهرستان پلدختر، اظهارداشت: در جریان سیلاب این پل کاملاً در آب غرق شد و ما ابتدا تصور میکردیم چیزی از پل به جا نخواهد ماند، اما در کمال تعجب مشخص شد که آسیب خیلی زیاد نبوده و این مسأله لزوم مرمت پلهای تاریخی را دوچندان کرده است.
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، قلعه تاریخی «فلک الافلاک» را بنای تاریخی دیگری دانست که در جریان سیل اخیر بخشی از تپه آن دچار آسیب شده و تأکید کرد: البته جای نگرانی نیست و در حال حاضر مشغول رفع این مشکل هستیم.
بناهای تاریخی همدان خسارت جزئی دید
«علی مالمیر»، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان همدان هم با اشاره به اینکه بناهای تاریخی خشتی با توجه به نوع سازه آنها، آسیب پذیرترین بناها در مقابل بارشهاست، اظهار داشت: همدان نیز یکی از استانهایی است که تعداد بناهای خشتی در آن زیاد است، اما خوشبختانه در بارشهای بیسابقه امسال کمترین میزان خسارت در این زمینه را داشته است.
وی ادامه داد: ۵بنای تاریخی استان در شهرستانهای نهاوند، فامنین و تویسرکان حدود ۸۰۰ میلیون تومان خسارت دیده که بیشترین خسارت مربوط به «یخدان میرفتاح» ملایر است. مدیرکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان همدان با بیان اینکه در نهاوند «پل زرامین» در قسمتی از طاق دچار آسیب شده و سیل برگردانها نیز تخریب شده، گفت: برآورد خسارت وارد شده در این شهرستان حدود ۳۰۰ میلیون تومان است.
در فامنین نیز«مسجد بازران» که در فهرست آثار ملی قرار دارد، دچار آسیب شده است. همچنین یکی از چشمه طاقها بر اثر بارش باران تخریب شده و نیاز به مرمت فوری دارد. در کل خسارت وارد شده به این شهرستان ۸۰ میلیون تومان برآورد شده است. همچنین در تویسرکان نیز منزل «اقتداری» و «پل فرسفج» بر اثر سیلاب و بارشها ۴۰۰ میلیون تومان آسیب دیده است.
زیان ۸ میلیاردی سیل به بناهای تاریخی ایلام
همچنین «عبدالمالک شنبهزاده»، مدیراداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام هم از آسیب ۸ میلیارد تومانی سیل اخیر به آثار تاریخی این استان خبر داد.
شنبهزاده با بیان اینکه باران و بهدنبال آن سیل در ۲مرحله به آثار تاریخی ایلام آسیب وارد کرد، افزود: آسیب رسیده به آثار تاریخی استان جزئی بود و تنها ۷ اثر تاریخی هر کدام با آسیبهای ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه شد. این آثار در بخشهایی دچار نشت آب شده، گچها از بین رفته و دیوارها نیز آسیب داشته است.
- 16
- 5