علی اصغر مونسان سرپرست حال حاضر وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فردا به عنوان وزیر پیشنهادی حسن روحانی -رئیس جمهوری- به بهارستان خواهد رفت تا پاسخگوی سؤالات مجلسی‌ها باشد. با مونسان درباره برنامه‌های خود به‌عنوان وزیر احتمالی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت‌و‌گو کردیم.
در برنامه‌های ارائه شده به مجلس از سوی شما چندبار درباره واگذاری تصدی گری‌ها به بخش خصوصی تأکید کردید این کاهش به چه صورت خواهد بود؟
بله. براساس قانون هفته گذشته چهارپنج فعالیت را ابلاغ زدم و به بخش خصوصی و انجمن‌های حرفه‌ای واگذار کردم؛ مثلاً نرخ‌گذاری را. طبق قانون نرخ‌گذاری را به بخش خصوصی واگذار کردیم آنها بررسی می‌کنند، نرخ را به وزارتخانه اعلام می کنند تا به تصویب برسد. می‌دانید هم باید حقوق مصرف‌کننده و گردشگر رعایت شود و هم تصویب نرخ کار حاکمیتی است. نظارت و درجه‌بندی امکان گردشگری را به بخش خصوصی واگذار کردیم. درجه‌بندی هتل‌ها به انجمن‌ها واگذار شد.
بخش خصوصی اعتقاد دارد آن اندازه‌ای که شایسته و بایسته است به بخش خصوصی میدان داده نشده است. آنها می‌پرسند چرا باید کانون اتومبیلرانی که وظیفه‌اش دادن مجوز به گردشگران موتورسوار خارجی است وارد کار هتلداری شود؟ یا شرکت توسعه گردشگری با ۳۲ زیرمجموعه چکار می‌کند؟ چرا به بخش خصوصی واگذار نمی‌شود؟
اینطور نیست. کانون اتومبیلرانی ما از قدیم یک هتل داشته است الان هم همان یک هتل را دارد. بنابراین دخالتی در فعالیت‌های بخش خصوصی ندارد. نقش کانون کاملاً حاکمیتی است. یک پروتکل جهانی وجود دارد و کانون این پروتکل را اجرا می‌کند. بنابراین فعالیت موازی با بخش خصوصی ندارد. شرکت توسعه گردشگری ما هم که در لیست واگذاری ۴۴ قرار دارد.
البته کانون اتومبیلرانی هم شرکت سرمایه‌گذاری دارد و هم شرکت خدمات گردشگری... در صورتی که شما از مجلس رأی بگیرید و وزیر وزارتخانه جدید شوید آیا شاهد تغییر در رؤسای سه حوزه تحت نظارت وزارتخانه خواهیم بود؟
مهمتر از تغییر آدم‌ها، تغییر ساختارها است. ما بعد از تشکیل وزارتخانه، بلافاصله باید ساختار متناسب با وزارتخانه را تهیه کنیم و به تصویب و تأیید مراجع قانونی برسانیم. این گام از هر اقدامی مهمتر است. همچنین طبق مصوبه مجلس محترم یک سال فرصت داریم که شرح وظایف وزارتخانه جدید را تبیین کنیم و باز به تصویب نمایندگان مردم برسانیم. پس این دو بخش مهمتر از تغییر آدم‌هاست.
پس ما تغییری در رؤسای سه سازمان نخواهیم داشت... کسانی که با وزارت شما موافق هستند می‌گویند دو سال بیشتر از دولت روحانی نمانده و تغییر یک مدیر زمان باقی مانده را می‌سوزاند. با توجه به اینکه یک سال از زمان را هم صرف نوشتن شرح وظایف سازمان خواهید کرد آیا بعد از دو سال کارنامه شما در وزارتخانه قابل دفاع و متفاوت از زمانی که معاون رئیس جمهوری بودید، خواهد بود؟
ببینید ما تغییر ساختار دادیم و ان‌شاءالله این تغییر منجر به حمایت‌های بیشتر دولت و مجلس خواهد شد. چون بودجه سازمان میراث فرهنگی بسیار کم است. در رده‌بندی بودجه‌ای وزارتخانه‌ها ۵۰ درصد بودجه آخرین وزارتخانه می‌شود. علی القاعده با این تغییر ساختار و ارتقای آن، ان‌شاءالله اگر حمایت‌های مجلس و دولت ادامه پیدا کند حتماً عملکرد ما بسیار افزایش پیدا خواهد کرد. این مسأله هم ربطی به یک سال تبیین مسئولیت و شرح وظایف ندارد، ما کار خودمان را انجام می‌دهیم. مثلاً وزارت ورزش و جوانان بعد از تشکیل، امسال یا سال گذشته بود که شرح وظایفش تهیه شد و به تصویب مجلس رسید اما کار خودش را انجام داد. بنابراین ما هم این روند کاری را پرشتاب‌تر جلو خواهیم برد.
شما امیدوار به این هستید که با تغییر ساختار بودجه بیشتری به وزارتخانه بدهند اما مجلسی‌ها زمانی که می‌خواستند تأیید شورای نگهبان برای قانون تبدیل سازمان به وزارتخانه را بگیرند روی جلوگیری از هزینه‌ها و عدم افزایش اعتبارات تأکید کردند اما شما مدام از افزایش آن سخن می‌گویید. آیا وزارتخانه گشایشی در اعتبارات سازمان خواهد داد؟
البته این موضوع دو مسأله جداگانه دارد. اولاً، ارتقای ساختار و وزارتخانه شدن فقط بحث مالی و پولی نیست.
می‌دانید در همه جای دنیا گردشگری کلاً موضوعی فرابخشی است اما در کشور ما بسیاری وظایف و مسئولیت‌های ما در دستگاه‌های دیگر بود و ما بابت هر کاری باید مسیر سخت توافق‌ها را طی می‌کردیم تا کار را انجام بدهیم.
بنابراین من امید دارم با تبیین شرح وظایف، مسئولیت‌ها و اختیارات این وزارتخانه، مسیر حرکت ما بازتر شود و ما بتوانیم راحت‌تر اهداف وزارتخانه را محقق کنیم. این مسأله حتی از بحث‌های مالی هم مهمتر است. قرار است تغییر ساختار، موجب افزایش هزینه‌ها نشود اما هرچقدر دولت محترم و مجلس بتوانند بودجه برای سازمان در نظر بگیرند ما مأموریت‌های بیشتری را به انجام می‌رسانیم. آن چیزی که شما فرمودید این است که تغییر ساختار موجب افزایش هزینه نشود.
مثلا چه هزینه‌هایی؟
هزینه‌های جاری و پرسنلی. خرید ساختمان و پرداخت حقوق و افزایش پرسنل.
شما الان هیچ مشکلی به لحاظ حقوق و مزایا و تعداد پرسنل ندارید؟
چرا داریم. بالاخره ما سازمانی هستیم که به لحاظ حقوق و دستمزد پرسنل حتی از وزارت آموزش و پرورشی که گفته می‌شود کمترین حقوق‌ها را می‌گیرد، پایین‌تر هستیم. از خیلی از دستگاه‌ها ما پایین‌تر هستیم. به هر صورت باید کمک شود تا این ساختار قوی شود و ما بتوانیم از نیروهای مجرب و متبحر بهره بگیریم. شکی نیست که وزارتخانه باید با پایه‌های محکم کارش را شروع کند.
ایرادی که به سازمان وارد است می‌گویند بدنه آن کارشناسی نیست و شما هم موفق نشدید آن را ترمیم کنید. بخشی از آن به گفته شما به کمبود بودجه برمی گردد. کمبود بودجه در سازمان یک واقعیتی است. برای مثال پرداخت حقوق نیروهای سازمان در پایگاه جهانی هماره با وقفه و مشکل رو به رو بوده است. آیا فکر می‌کنید این مشکل با وزارتخانه شدن، حل شود؟
ببینید به‌طور طبیعی وزارتخانه شدن باعث جذب توجه بیشتر دولت و مجلس به مشکلات این وزارتخانه خواهد شد. یکی از مشکلاتش را هم شما بدرستی فرمودید. بنابراین نیاز است مشکلات مالی این وزارتخانه حل شود. حتی اگر فرض کنیم این فرمایش شما درست باشد که بدنه کارشناسی ما ضعیف است...
این ایرادی است که کارشناسان به سازمان میراث فرهنگی وارد می‌کنند.
حالا فرض می‌کنیم چیزی که کارشناسان گفته‌اند درست باشد، خب راهکارش چیست؟ راهکارش ارتقای نیروی انسانی است، بنابراین ما باید از نیروی انسانی کارشناس‌تر و ماهرتر استفاده کنیم. خب نیروی کارشناس‌تر و ماهرتر با حقوق‌های بسیار پایین، جذب نمی‌شود. به طور طبیعی جذب سازمان‌های دیگر دولت می‌شوند. اصلاً این نامتوازن بودن پرداخت حقوق در بدنه دولت، امر خوبی نیست. موجب می‌شود کارشناس‌های خوب به سمت سازمان‌هایی که حقوق‌های بالاتری پرداخت می‌کنند، بروند و دیگر سازمان‌ها ضعیف باقی می‌مانند. ان‌شاءالله به مرور باید این مشکلات مرتفع شود. بالاخره این ارتقای ساختار باید موجب ارتقای همه بخش‌های این سازمان شود؛ هم نیروی انسانی هم وضعیت بودجه‌ای و هم وضعیت اختیارات و مسئولیت‌ها.
بدرستی می‌گویید که باید ارتقای نیروی کیفی در سازمان داشته باشیم از سوی دیگر مجلسی‌ها شرط وزارتخانه را عدم جذب نیرو و بزرگتر شدن وزارتخانه اعلام کرده‌اند، این مسأله را چگونه حل می‌کنید؟
با آموزش‌های بیشتر باید بدنه موجود را تقویت کرد. البته باید بگویم ما بویژه در حوزه میراث فرهنگی بدنه تخصصی قوی ای داریم. هیچ بدنه کارشناسی در کشور قوی‌تر از این بخش نیست. همچنین این انتقادات عمومی است و به همه دستگاه‌های دولتی وارد می‌شود. در بدنه صنایع دستی و گردشگری هم کارشناسان بسیار خوبی داریم. اما خب ارتقا، امری مستمر است. باید دائم در حال ارتقا باشیم. در قالب آموزش مستمر وضعیت کیفی را بالاتر ببریم و در آینده بالاخره برخی از پرسنل به نقطه بازنشستگی می‌رسند که با جذب نیروهای نخبه می‌تواند این وضعیت ارتقا پیدا کند.
تعداد بازنشسته‌های سازمان آنقدر هست که تعداد قابل توجهی از کارشناسان متبحر را جذب کنید؟
همواره این چرخش و گردش وجود دارد و نیروهای موجود به مرز بازنشستگی می‌رسند و نیروهای جوان و جدید جذب می‌شوند.
ولی درصد بازنشستگی‌ها مشخص نیست؟
بالاخره سالانه تعدادی بازنشسته می‌شوند.
همانطور که می‌دانید ما در زمینه تبلیغات کم کاری داشته‌ایم و بیش از هرچیزی بی‌پولی دلیل این کم کاری اعلام شده، آیا سازمان در قامت وزارتخانه می‌تواند آن بودجه کلان را به دست بیاورد تا ما شاهد تبلیغ ایران در تلویزیون کشورهای هدف بازار گردشگری چون روسیه، چین و... باشیم؟
درست است من هم قبلاً گفته‌ام ما در امر تبلیغات و بازاریابی خارجی انصافاً کار خاصی نکرده ایم، آن هم دلیلش کمبود اعتبارات است. همکارانم وضعیت تبلیغات در گردشگری ۱۰- ۱۵ کشور دنیا را بررسی تطبیقی کردند، معلوم شد این کشورها بین ۷/۱ تا ۴ دلار به ازای هر گردشگر ورودی، صرف تبلیغات می‌کنند. این عدد در کشور ما سه سنت است، حتی بعضی اوقات کمتر هم می‌شود. خب این‌طوری نمی‌شود (به هدف رسید.) بنابراین ما باید بودجه مناسبی به تبلیغات اختصاص بدهیم. اگر بودجه افزایش پیدا کند و سهم ما از درآمدهای ارزی گردشگری افزایش یابد، ما دستاوردهای بیشتری می‌توانیم به دست بیاوریم. بنابراین خیلی هم اعتبار کلانی برای تبلیغات نمی‌خواهیم.
یادم می‌آید سازمان در زمان ریاست آقای سلطانی فر اعلام کرد من قدرت پرداخت هزینه برای تبلیغ در تلویزیون روسیه را ندارم... تلویزیون روسیه فقط یک مورد بود. عمان هم همین‌طور بود.
الان هم نداریم. اما این به معنای کلان بودن بودجه تبلیغات نیست به معنای آن است که ما هیچ پولی نداشتیم. عرض کردم کشورها از ۷/۱ تا ۴ دلار به ازای هر گردشگر پول می‌گذارند. ما سال ۹۷، هفت میلیون و ۸۰۰ هزار نفر گردشگر ورودی داشتیم. خب به ازای هر کدام از آنها حداقل باید یک دلار صرف تبلیغات کرد.
دولت برخلاف مجلس علاقه‌ای به تشکیل وزارت میراث فرهنگی نداشت، اولویت دولت روحانی تشکیل وزارت بازرگانی بود آیا فکر می‌کنید بتوانید از مجلس در قامت وزیر احتمالی بودجه تبلیغات بگیرید؟
ببینید بالاخره این وزارتخانه طبق قانون تشکیل شده و من خیلی امیدوار هستم که دولت محترم بویژه شخص رئیس جمهوری که به بخش گردشگری توجه ویژه دارند کمک کنند. همچنین مجلس که خودش طرح تشکیل وزارتخانه را پیش برده است، حمایت هم بکند تا وزارتخانه متناسب با مأموریت‌هایش منابع مالی داشته باشد. من خیلی امیدوارم ان‌شاءالله این اتفاق بیفتد و نمایندگان و دولت کمک کنند.
یکی از دل‌نگرانی‌های مخالفان تبدیل سازمان به وزارتخانه، فشارهای احتمالی نمایندگان به وزیر برای رسیدن به اهداف گردشگری و میراث فرهنگی در استان خودشان است. این دل‌نگرانی را شما هم داشتید. الان چه نظری دارید؟
من نمی‌دانم. همچنین دل‌نگرانی را ما مطرح نکردیم اما این وزیر هم مثل سایر وزارتخانه‌ها در تعامل با مجلس قرار دارد ما نگرانی از این بابت نمی‌بینیم.
اما برخی از کارشناسان همچنان نگران هستند. مثلاً می‌گویند ممکن است برای ثبت جهانی آثار متعلق به شهرش مورد سوال قرار بگیرید ...
نه، ان‌شاءالله که اینگونه نخواهد بود. نمایندگان مجلس هم دلسوز کشور و ملت و علاقه‌مند به این بخش هستند. حتماً نمایندگان کمک حال ما خواهند بود و نگرانی از این بابت وجود ندارد.
فکر می‌کنید چه رأیی از مجلس بگیرید؟
این مسأله را باید مجلس پاسخ بدهد. من مطمئن هستم هر رأیی که نمایندگان محترم مجلس تشخیص بدهند آن رأی خیر و بهترین رأی برای کشور است. بنابراین من هم برای آن رأی احترام قائل هستم.
زهرا کشوری
- 10
- 1
