تمدن اینکا بزرگ ترین تمدن و امپراتوری در آمریکای پیشاکلمبی بودتمدن اینکاها
اینکاها حکومت خود را در منطقه Cuzco واقع در کشور پرو در قرن دوزادهم میلادی تأسیس کردند. البته در اوایل قرن پانزدهم میلادی، فتوحات آنها شروع شد و کنترل تمامی جمعیت ساکن در کوهستان های آند( ۱۲ میلیون نفر) را در طی ۱۰۰ سال، بدست گرفتند. هیچ سند و پیشینه کتبی از اینکاها همانند سایر امپراطوری های کوهستان های آند به ثبت نرسیده است.
پیزارو بهمراه ۱۸۰ سرباز به امپراتوری اینکا رفت. در آن زمان ، اختلافاتی بین« هوآسکار» و برادر خوانده اش« آتاهو آلپا» بر سر فرمانروایی این امپراتوری وجود داشت. هواسکار، برادر خوانده اش را به زندان انداخت و به دلیل بروز جنگ داخلی، امپراتوری، ضعیف شد. پیزارو، پس از دستگیری آتاهو آلپا، اقدام به قتل هوآسکار نمود. اسپانیایی ها مقدار زیادی طلا در قبال آزادی آتاهو آلپا خواستند. اینکا ها طلای درخواستی اسپانیایی ها را به آنها دادند ولی با این وجود، آتاهو آلپا را اعدام کردند. همین امر باعث شد تا امپراتوری اینکا بدون رهبر شود و دیگر قادر به مقاومت در مقابل هجوم ماجراجویان اسپانیایی نباشد. اسپانیایی ها پس از تصاحب کردن این سرزمین، به امپراتوری اینکا پایان دادند. تمدن نابود شده توسط اسپانیایی ها از نظر بسیاری از مورخان، نسبت به تمدن فاتحان این سرزمین، بسیار برتر بود.
جامعه و فرهنگ اینکا
اینکا ها نظام حکومتی بسیار سازمان یافته ای داشتند. فرمانده و حاکم کل یعنی امپراتور، بر تمام مردم نظارت داشت. در جامعه اینکا دو طبقه به نام های طبقات حاکمه و دهقانان وجود داشت. امپراتور" اینکا" یا" ساپا اینکا" غذایش را درون بشقابهای طلایی می خورد و هرگز یک لباس را دو مرتبه نمیپوشید. او خواهر خود را مانند فرعونهای مصر، به عنوان ملکه انتخاب میکرد. نجیب زاده های اهل پایتخت، کوزکو، برای حکمرانی امپراتور بر آن سرزمین کمک میکردند. قوم اینکا مهارت زیادی در ساخت صنایع دستی داشت. زنان از تبحر خاصی در زمینه ی بافندگانی برخوردار بودند و پارچه را به صورت تونیک میبافتند.
تمدن اینکا از سرخپوستان بومی این منطقه تشکیل شده بوداز مردان به عنوان آهنگرانی بزرگ یاد میشد که نحوه ی استخراج فلز از طریق گرم کردن و ذوب سنگ معدن را می دانستند. اکثر مردم در زمینه ی کشاورزی فعالیت داشتند و اقدام به تولید غذا و لباس خود می کردند. از محصولات اصلی آن ها که اینکا برای اولین بار ، تولید کرد؛ می توان به ذرت، گوجه فرنگی، کدو و سیب زمینی شیرین اشاره کرد بود. آن ها همچنین به پرورش خوکچه هندی، اردک و سگ می پرداختند. لاما از حیوانات مهم محسوب میشد که تامین کننده ی پشم موردنیاز دهقانان بود و مردم بر این حیوان، بارهای سنگین را حمل میکردند.
هیچ کس مالیات پرداخت نمی کرد ولی تمام مردان به خدمت به صورت دوره ای فرا خوانده می شدند تا بعنوان سرباز بجنگند. زبان مرسوم در بین قوم اینکا، کچوا بود. آن ها قادر به نوشتن نبودند ولی از کیپو که رشته هایی با سیستمی از گره های متصل به آن ها بود، استفاده میکردند. آن ها با این روش، محصول خود را ثیت میکردند. اینکا ها مردگان خود را مانند مصریان، مومیایی می کردند. در این فرهنگ، مجوز قربانی کردن کودکان را داشتند. اروپایی ها تلاش بسیاری برای ریشه کن کردن این فرهنگ کردند اما گاهی این رسم همچنان در خفا ادامه داشت.
نوادگان قوم اینکا
امروزه دهقان های کواچی زبان آند به عنوان باقی مانده های اینکاها محسوب میشدند که تشکیل دهنده ی ۴۵ درصد از جمعیت کشور پرو بودند. این افراد با ترکیب گله داری و زراعت با فناوری های ساده و سنتی، در سه قالب زیر، زندگی میکنند:
محل سکونت برخی از آن ها در داخل مزارعشان می باشد. عده ای در کنار مزرعه ها ، روستاهایی را تشکیل دادند در حالی که بعضی دیگر نیز با الگویی ترکیب شده از این دو زندگی می کنند.
با گره خوردن شهرها به یکدیگر، جوامع با هم مخلوط شده اند. بازماندگان امروزی تمدن اینکاها معمولاً با یکدیگر ازدواج میکنند و به ندرت با غریبه ها تشکیل زندگی می دهند. اقتصاد اینکاهای امروزی همانند نیاکانشان، بر پایه کشاورزی است. آن ها با همکاری همدیگر به تولید محصولات کشاورزی ، مشغول هستند. دین آنها نوعی کاتولیک رومی است که در اثر ترکیب برخی از خرافه ها و خدایان طبیعی حاصل شده است.
شهر گم شده ی اینکا
مرکز امپراتوری اینکا به نام پرو بود. در قله کوه های آند از پرو، ویرانه های یک شهر گم شده توسط کاوشگران پیدا شد و معنقدند که آن جا به اینکا تعلق دارد که این منطقه را بیش از ۵۰۰ سال پیش اداره می کرد. در یک منطقه بسیار دور دستژ پرو، خرابه ها بر روی کوه سِرو ویکتوریا واقع شده است. این منطقه جایی است که در زمانی که پیزارو به سراغ اینکا آمد، به آن عقب نشینی کردند.
مهم ترین و مشهورترین ویرانه های تمدن اینکا در کشور اکوادور بودندمدتهاست که مردم محلی سرو نسبت به ویکتوریا شناخت دارند ولی نمی دانستند چه بوده است. از این رو در سال ۲۰۰۱ یک عکاس بریتانیایی با گروهی از باستان شناسان به آن جا سفر کرد. این تیم باید برای رسیدن به این مکان از نزدیکترین جاده بمدت چهار روز پیاده روی و صعود میکرد. برخی از خرابه ها از سطح دریا ۴۵۰۰ متر بالاتر است.
عکاس بریتانیایی و باستان شناسان، پس از رسیدن به آنجا، به اماکنی دست یافتند که از آنها میتوان به انبار ها، حیاط ها، جاده ها، تراس ها و بسیاری از ساختمان های سنگی اشاره کرد. تصور باستان شناسان چنین بود که اینکا این مکان را به دو دلیل انتخاب کرد. این مکان ، نزدیک به معادن مهم نقره بود و دید وسیعی از کوه ها را به مردم میداد. همچنین احتمال دارد که اینکا برای مشاهده ی خورشید و ماه از یک نقطه کامل به به آن جا رفته باشد.
ویرانه های تمدن اینگاپیرکا
در استان کانار می توانید مهم ترین و مشهورترین ویرانه های تمدن اینکا به نام اینگاپیرکا را ببینید. واژه اینگاپیرکا متشکل از دو بخش اینگا( اینکا) و پیرکا( دیوار) میباشد و معنای این واژه، دیوار اینکایی است. باتوجه به شگفت انگیز بودن دیوارهای این ویرانه، بدون این که از ملات و ماده ای در آن استفاده کنند آنرا به شیوه خاص اینکایی، همانند ماچوپیچو ساخته اند. هرچند مشخص نیست که اینگاپیرکا بطور دقیق چه کاربردی داشته است اما گمانه زنی هایی درباره ی اینکه این مکان برای مراسم آئینی و مذهبی استفاده میشده وجود دارد. متأسفانه در زمان ورود اسپانیایی ها به این منطقه، آن ها از بلوک های سنگی این دیوارها برای ساختن ساختمان و خانه استفاده کردند و همین امر باعث از بین رفتن بخش زیادی از این دیوارها شد، با این حال، ویرانه های بجامانده بیانگر شکوه و عظمت این تمدن هستند.
ویرانه های تودوس لوس سانتوس
در دهه ۱۹۷۰ در کوئنکا اکوادور، یکی از دیگر ویرانه های تمدن اینکا کشف شده است. ویرانه های تودوس لوس سانتوس به معنای تمام مقدسین است و بیانگر فرهنگ های مختلف در این مکان می باشد. اسپانیایی ها، سازه اولیه کاناری و ساختمان های اینکا را از بین بردند تا این که این منطقه باستانی در طی عملیات حفاری کشف شد. اشیاء و اقلام زیادی مربوط به اینکاها و دوران های دیگر، پس از حفاری های باستان شناسی در این منطقه کشف شد.
سنگ تراشی اینکاها
ساخت ساختار عظیم ماچو پیچو بدون استفاده از چرخ، ابزارهای آهنی و یا حتی ساروج می باشد. سنگ ها براساس مستندات و اظهارات نشنال جئوگرفیک، بگونه ای بریده شده اند که کاملاً فیت باشند و نشات گرفته از شیوه ی ashlar masonry می باشند. البته این حرکتی هوشمندانه بوده است به این دلیل که وقوع زلزله در پرو رایج و عدم وجود ملات ساروج باعث شده که ماچو پیچو با این که روی دو گسل، قرار گرفته تا امروز هم چنان پابرجا بماند.
جامعه اینکاها کاملا طبقه بندی شده بودگردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 19
- 2
