مراعات نظیر
آرایه تناسب یا مراعات نظیر در زمانی بکار برده میشود که از اموری در سخن استفاده کنند که با یکدیگر در معنی، متناسب باشد؛ این تناسب می تواند از جهت همجنس بودن باشد، به عنوان نمونه :( گل و لاله)،( آفتاب و ماه و ستاره) و یا این که از جهت مشابهت یا همراهی باشد که نمونه های آن عبارتند از:( شمع و پروانه)،( تیر و کمان)،( خسرو و شیرین)،( لیلی و مجنون).
به این معنی که اموری که بینشان تناسب ایجاد می شود، احتمالا از یک گروه و مجموعه هستند یا ارتباط معنایی در بینشان برقرار است.
نمونه مراعات نظیر
در ادامه با نمونه ای از مراعات نظیر اشنا شوید:
بسی تیر و دی ماه و اردیبهشت برآید که ما خاک باشیم و خشت
یا:
کوه و دریا و درختان همه در تسبیحند نه همه مستمعی، فهم کنند این اَسرار
مراعات نظیر به واژه های فراخور هم در شعر اطلاق میشود، مانند جمع شدن خسرو با شیرین و لیلی و غیره.
گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش
- 18
- 3