علت بروز بیماری اسهال و انواع روش های درمانی آن

اصلی‌ترین علت اسهال، عفونت روده‌ها است

اسهال چیست؟ 

مدفوع شل و آبکی که بیش از سه بار در روز دفع شود، مشکل رایجی است که معمولاً یک یا دو روز طول میکشد و اکثرا بخودی خود بدون هیچ درمان خاصی از بین می رود. اسهال میتواند علامت بیماریهای دیگری هم باشد. اسهال میتواند سبب کمبود آب بدن شود به این معنی که مایع کافی برای عملکرد درست بدن در اختیار نباشد. کمبود آب مخصوصا در کودکان و سالمندان بسیار خطرناک است. پس باید سریع درمان شود تا از مشکلات جدی بعدی جلوگیری گردد.

ویروس ها میتوانند دیواره روده را ملتهب کنند و بدین ترتیب غذا و آب بدرستی جذب نمی شود و این علت ایجاد اسهال و گاهی وقت ها استفراغ است. چنانچه یک کودک نتواند مایعات کافی جذب کند، امکان دارد دچار دهیدراتاسیون شود.

اسهال سبب از دست رفتن آب و الکترولیت‌ها از بدن میشود

علل بیماری اسهال

- اصلی ترین علل اسهال، عفونت روده ها است. عفونت روده امکان دارد در پی این شرایط بوجود بیاید: ویروس،  باکتری، انگل یا وضعیتی که به عنوان اسهال و استفراغ شناخته می شود. این آلودگی ها معمولاً از طریق غذا یا آبی حاصل میشوند که آلوده به مدفوع شده اند یا مستقیماً از شخصی منتقل میشوند که به بیماری اسهال آلوده شده است.

- امکان دارد دلیل ایجاد اسهال، مصرف غذایی باشد که بدنتان نمی پذیرد. بدن تمایل دارد تا حد امکان این محصولات خوراکی را آزاد کند و همین امر سبب ایجاد اسهال می شود.

- گاهی با خوردن میوه و سبزی که بدرستی و کامل شست و شو داده نشده باشد اسهال ایجاد می شود. در برخی مواقع به علت رعایت نکردن بهداشت بالاخص پس از اجابت مزاج عفونت موجود در دست هایی که شسته نشده اند و... وارد بدن شده و اسهال رخ می دهد. 

- مردمی که به کشورهای دیگر سفر می کنند در خطر اسهال های مسافرتی هستند که علت آن خوردن غذا یا نوشیدن آبهایی است که به وسیله باکتریها، ویروسها یا گاهی وقت ها انگلها آلوده شده اند.

علائم اسهال

برخی از علائم شاخص مربوط به اسهال عبارتند از:

• حالت تهوع
• نفخ در شکم
• استفراغ شدید و مقاوم
• مدفوع خونی
• کرامپ
• بی حالی شدید
• از دست دادن کنترل حرکت روده
• كاهش سطح هوشیاری

یکی از علائم و نشانه های اسهال، نفخ در شکم است

راه های درمان اسهال

همان طور که اشاره شد با آنکه تغییر در رژیم غذایی نخستین قدم در درمان اسهال است ولی به منظور تسریع در روند بهبودی داروهای مختلفی به منظور درمان اسهال تولید شده اند که در ادامه به صورت اجمالی به بعضی از این داروها اشاره می شود:

۱. تاثیر قرص دیفنوکسیلات برای درمان اسهال:

قرص دیفنوکسیلات (Diphenoxylate) دارویی برای درمان اسهال و بیماری های التهاب روده می باشد. تاری دید یا خشکی پوست از عارضه های دیفنوکسیلات است. این دارو با کاهش دادن حرکات روده زمان عبور غذا از روده ها و جذب آب اضافی را فزونی می دهد و در نتیجه باعث کاهش میزان اسهال می شود. مصرف طولانی مدت دارو ممكن است باعث بروز تحمل و استفاده مقدار زیاد آن باعث وابستگی به دارو شود.

۲. درمان اسهال با مصرف قرص لوپرامید:

یک داروی ترکیبی بر پایه پیپریدین و از انواع مخدر ضد اسهال میباشد. در درمان اسهال ناشی از گاستروآنتریت کاربرد ویژه دارد. از دیگر نامهای آن Lopex ،Imodium ،Dimor و Fortasec میباشد.

۳. قرص بیسموت ساب سیترات دارویی برای درمان اسهال:

قرص بیسموت ساب سیترات (Bismuth Subcitrate) برای درمان زخم معده و روده و نیز بیماری اسهال مسافرتی استفاده می شوند. این دارو نیز در ترکیب با داروهای دیگر در درمان عفونت های گوارشی هلیکو باکتر پیلوری بکار می رود. بیسموت دارای اثر ضد میکروبی بر پاتوژر های باکتریایی و ویروسی دستگاه گوارش است. این دارو اسید معده را تا حدی خنثی می کند.

داروهای گیاهی برای درمان اسهال

چنذ مورد از داروهای خانگی و گیاهی برای درمان بیماری اسهال عبارتند از:

۱. درمان اسهال با بومادران

بومادران یکی از گیاهان دارویی بسیار باارزش است که دارای خواص نسبتاً زیادی است. از جمله خواص اصلی آن، اثرات ضداسپاسم، ضدنفخ، ضدورم (ضدالتهاب)، مقوی معده، صفرا آور و برطرف کردن بی اشتهایی است. مصرف خوراکی آن جهت برطرف کردن مشکلات روده ای – معده ای من جمله بیماری اسهال و دل درد بسیار مؤثر است.

۲. موز داروی موثر برای درمان اسهال:

موز کال شکم را سفت می کند و از راه های درمان بیماری اسهال است. موز کال زخم های روده را هم بهبود می بخشد. گفته می شود شیر گل های موز در درمان اسهال خونی بسیار مؤثر است و به نوعی معجزه می کند.

یکی از راه های درمان بیماری اسهال، موز است

۳. تاثیر گشنیز برای درمان اسهال:

گشنیز، گاهی برای درمان یبوست بعنوان ملین بکار میرود و گاهی برای درمان بیماری اسهال استفاده می شود.

۴. خواص درمانی نمک و شکر برای بیماری اسهال: 

نمک دارای سدیم است که یک الکترولیت است که میتواند برای جلوگیری از کم آبی ناشی از بیماری اسهال و استفراغ استفاده شود. بعلاوه، نمک در مبارزه با عفونتها به حفظ سطح pH دستگاه گوارش کمک میکند.

۵. برطرف شدن اسهال با مصرف ماست:

ماست حاوی باکتری بیفید و لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس است. آنچه در خصوص اینها باید بدانید این است که آن ها منبع باکتریهای سالم هستند، به این معنی که میتوانند به شما کمک کنند تا با باکتریهای منفی موجود در روده شما جایگزین شده و حتی از ورود بیشتر آن ها نیز جلوگیری شود. این باکتری سالم همچنین به هضم غذا کمک می کند و حتی با آزاد کردن انتقال دهنده های عصبی، حالات و عملکرد مغز شما را نیز بهبود می بخشد. همچنین باعت درمان اسهال میشود.

۶. سماق، دارویی مفید برای درمان اسهال:

یک قاشق غذاخوری پر پودر سماق همراه با آب سرد، به درمان اسهال کمک می کند. در صورتیکه بعد چند ساعت حالت اسهال ادامه داشت نصف قاشق دیگر خورده شود.

۷. فواید گیاه زرشک در درمان اسهال:

گیاه زرشک با داشتن خواص ضد پروتوزوئیک و ضد باکتری میتواند در درمان اسهال مفید باشد. زرشک دارای بربرین و بربامین است که با افزایش دستگاه ایمنی بدن، تولید گلبول های سفید و پلاکت ها را فزونی می دهد و از این طريق خواص درمانی آن مفید است.

۸. زنجبیل، ترفندی بسیار مؤثر برای بهبود اسهال: 

زنجبیل درمانی بسیار مؤثر برای اسهال و استفراغ به علت ضد باکتری، ضد ویروسی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آن است. این میتواند به پیشگیری و درمان عفونت معده منجر شود و فراوانی علائم مثل مدفوع آبکی، تهوع، استفراغ و گرفتگی عضلات شکم را نیز کاهش می دهد. 

۹. درمان اسهال با نوشیدنی کفیر

کفیر نوشیدنی شبیه به ماست است و دارای باکتریهای مفید است. بدین ترتیب میتواند تمام تأثیرات مثبتی که ماست میتواند برای سلامتی داشته باشد را به شما برساند و به عنوان یک نوشیدنی می باشد. توجه داشته باشید که این گزینه به ویژه برای هرکسی که دوره آنتی بیوتیک را پشت سر گذاشته است گزینه خوبی است. آنتی بیوتیک ها باکتری هایی را که میتوانند باعث عفونت شوند، از بین می برند ولی با این کار، آن ها همچنین خطر از بین بردن باکتری های خوب که روی معده هستند، را دارند. این نوشیدنی برای درمان بیماری اسهال مفید است.

۱۰. خواص جو برای بیماری اسهال:

چنانچه سه روز گیاه جو در آب خیس شود، مایعی بدست می آید که در بهبود حالت فرد مبتلا به بیماری اسهال موثر است.

گیاه جو، در ناراحتی های گوارشی مثل اسهال، معده درد و التهاب روده كاربرد دارد

۱۱. اکیناسه یا سرخار گل، دارویی گیاهی برای بیماری اسهال:

گیاهی علفی و چند ساله از تیره کاسنی است که ارتفاع آن تا ۱/۵ متر نیز میرسد، سر خار گل با داشتن ترکیبات پلی ساکارید و آلکامیدها تحریک ایمنی بدن را موجب می شود. همچنین با داشتن خواص ضد باکتریایی، قارچی و ویروسی فعالیت آنزیم های بدن را تحت‌تأثیر قرار می دهد. در نتیجه برای درمان اسهال کاربرد دارد.

گردآوری: بخش سلامت سرپوش