سندرم درسسندرم درس (DRESS) چیست؟
سندرم DRESS که مخفف عبارت "Drug Reaction with Eosinophilia and Systemic Symptoms" است، یک واکنش دارویی شدید و بالقوه تهدید کننده حیات محسوب می شود. این عارضه زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به طور نادرستی به داروهای خاص تجویزی واکنش بیش از حد نشان دهد. سندرم DRESS می تواند باعث ایجاد بثورات پوستی قرمز و دردناک، تب بالا، و درگیری سایر اندام های داخلی مانند کبد، کلیه ها و ریه ها شود.
سندرم درس با مرگ و میر تخمینی تا ۱۰٪ درنظر گرفته می شود. تشخیص سریع بالینی و قطع داروهای مشکوک، به کاهش عوارض و مرگ و میر مرتبط با این سندرم کمک می کند. سندرم DRESS یک واکنش ازدیاد حساسیت با تاخیر نوع IVb است که گمان می رود توسط سلول های T ضد ویروسی تولید می شود.
سندرم درس یک واکنش چند سیستمی شدید و خاص به یک دارو است که با تب، بثورات پوستی، لنفادنوپاتی، ناهنجاری های هماتولوژیک و درگیری اندام های داخلی مشخص می شود. البته میزان درگیری پوست و شدت آن همیشه با میزان درگیری اندام های داخلی مرتبط نیست.
علائم سندرم درس (DRESS)
علائم سندرم DRESS اغلب طی ۲ تا ۸ هفته پس از شروع مصرف داروی محرک ایجاد می شود. این علائم می توانند به طور ناگهانی ظاهر شده و به تدریج بدتر شوند. با این حال، علائم ممکن است سه تا چهار هفته پس از قطع دارو، حتی پس از بهبود اولیه، تشدید شوند. برخی از علائم شایع سندرم DRESS عبارتند از:
بثورات پوستی:
بثورات پوستی قرمز و دردناک یکی از مشخصه های اصلی سندرم DRESS است. این بثورات اغلب در صورت، تنه و اندام ها ایجاد می شود و ممکن است تاول بزند یا پوسته پوسته شود.
تب:
تب بالا (معمولا بالاتر از ۳۸ درجه سانتیگراد) یکی دیگر از علائم شایع سندرم DRESS است.
تورم غدد لنفاوی:
غدد لنفاوی متورم ممکن است در نواحی مختلف بدن مانند گردن، زیر بغل و کشاله ران احساس شود.
خستگی مفرط:
احساس خستگی و بی حالی شدید در مبتلایان به سندرم DRESS شایع است.
دردهای عضلانی و مفصلی:
درد و کوفتگی در عضلات و مفاصل نیز ممکن است رخ دهد.
بثورات پوستی از علائم سندرم درسعلل سندرم درس (DRESS)
علت دقیق سندرم درس هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر می رسد که واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به داروهای خاص در آن نقش داشته باشد. سلول های T که نوعی گلبول سفید خون هستند، در این واکنش نقش کلیدی ایفا می کنند. هنگامی که سلول های T به اشتباه دارو را به عنوان یک ماده مضر برای بدن تشخیص می دهند، مواد شیمیایی التهابی به نام سیتوکین ترشح می کنند. این سیتوکین ها می توانند منجر به بروز علائم مختلف سندرم DRESS شوند.
داروهای مرتبط با سندرم درس (DRESS)
عده ای از داروها بیشتر با بروز سندرم درس مرتبط هستند. برخی از داروهای رایج مرتبط با این سندرم عبارتند از:
داروهای ضد تشنج: فنی توئین، کاربامازپین، لاموتریژین
داروهای ضد ویروس: آمانتادین، نلفیناویر آنتی بیوتیک ها: آمپی سیلین، سولفاترازین آلوپورینول (برای درمان نقرس) مگنیلتین (برای درمان دیابت نوع ۲)
تثبیت کننده های خلق و خو و داروهای ضد افسردگی: لاموتریژین
عوامل خطر سندرم درس DRESS
سابقه ژنتیکی:
داشتن سابقه خانوادگی سندرم DRESS یا سایر واکنش های دارویی جدی می تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. خطر سندرم درس برای افرادی که بستگان درجه یک دارند که این سندرم را تجربه کرده اند ممکن است تا ۲۵٪ باشد.
نژاد:
به نظر می رسد افراد با نژاد آسیایی شرقی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سندرم DRESS باشند.
عفونت های ویروسی:
برخی از عفونت های ویروسی مانند ویروس اپشتین بار (EBV) ممکن است در ایجاد سندرم DRESS نقش داشته باشند.
دلایل ایجاد سندرم درستشخیص سندرم درس (DRESS)
تشخیص سندرم DRESS می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا علائم آن می توانند با سایر بیماری ها مانند عفونت، لکه های دارویی یا بیماری های خود ایمنی همپوشانی داشته باشند. هیچ آزمایش اختصاصی برای تشخیص سندرم DRESS وجود ندارد، بنابراین پزشکان برای تشخیص این بیماری بر اساس شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی و علائم موجود تشخیص را انجام می دهند.
عوارض سندرم درس (DRESS)
سندرم DRESS در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می تواند منجر به عوارض جدی شود، از جمله:
نارسایی کبد:
در موارد شدید، سندرم DRESS می تواند باعث آسیب کبدی و نارسایی کبد شود.
نارسایی کلیه:
درگیری کلیه ها نیز می تواند به عنوان عارضه ای از سندرم DRESS رخ دهد.
میوکاردیت:
التهاب عضله قلب (میوکاردیت) یک عارضه بالقوه خطرناک سندرم DRESS است.
پنومونیت بینابینی:
التهاب بافت ریه (پنومونیت بینابینی) نیز می تواند در برخی موارد ایجاد شود.
درمان سندرم درس (DRESS)
درمان سندرم درس DRESS شامل تشخیص زودهنگام و به دنبال آن قطع فوری تمام داروهای مشکوک است. قطع فوری برای به حداقل رساندن عوارض و مرگ و میر مرتبط حیاتی است.
سپس مراقبت های حمایتی شامل درمان موضعی و سیستمیک برای تسکین علائم توصیه می شود. از کورتیکواستروئیدهای سیستمیک در درمان DRESS استفاده شده است و برخی از محققان بهبود چشمگیری را در بیماران خود پس از درمان گزارش کردند. داروهای کورتیکواستروئید مانند پردنیزولون می توانند به سرکوب سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک کنند.
برای جلوگیری از شعله ور شدن، ممکن است نیاز باشد استروئیدهای سیستمیک برای چندین ماه با کاهش بسیار آهسته دوز ادامه یابد. با این حال هیچ داده ای از کارآزمایی های بالینی تصادفی شده برای حمایت از این درمان در دسترس نیست. ایمونوگلوبولین داخل وریدی نیز به عنوان درمانموثر گزارش شده است. با این حال باید اشاره کرد که هیچ داده آزمایشی برای حمایت از این روش درمانی وجود ندارد.
برای تسکین خارش پوست ناشی از بثورات از آنتی هیستامین ها استفاده می شود همچنین در برخی موارد، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) نیز ممکن است برای کنترل درد و التهاب تجویز شوند.
درمان سندرم درسپیش آگهی سندرم درس (DRESS)
پیش آگهی سندرم DRESS در صورت تشخیص و درمان به موقع، اغلب خوب است. با قطع مصرف داروی محرک، علائم بیماری معمولا طی چند هفته برطرف می شوند و عوارض بلند مدت نادر هستند. با این حال، در موارد نادری، سندرم DRESS می تواند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ شود.
پیشگیری از سندرم درس (DRESS)
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سندرم DRESS وجود ندارد. با این حال، با رعایت نکات زیر می توان تا حدودی خطر ابتلا را کاهش داد:
مصرف دقیق داروهای تجویز شده:
داروها را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید و از مصرف خودسرانه داروها جدا خودداری نمایید.
اطلاع رسانی به پزشک در مورد سابقه حساسیت دارویی:
در صورتی که سابقه حساسیت دارویی دارید، حتما پزشک خود را مطلع کنید.
آگاهی از علائم سندرم DRESS:
با علائم سندرم DRESS آشنا شوید تا در صورت بروز هر گونه علائمی بعد از شروع مصرف دارو، به پزشک مراجعه نمایید.
پیشگیری از سندرم درسسخن پایانی درباره سندرم درس (DRESS)
سندرم درس یک واکنش دارویی جدی است که می تواند منجر به عوارض تهدید کننده حیات شود. تشخیص به موقع و قطع مصرف داروی محرک، کلید اصلی درمان سندرم درس است. در صورت بروز هر گونه علائمی مشکوک به سندرم DRESS، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 11
- 1
