ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت ها یک پایه قوی برای دندان دائمی (ثابت) یا قابل جابجایی ایجاد می کنند که با دندان های طبیعی شما سازگاری دارند. ایمپلنت دندان در واقع، جایگزین ریشه های دندان می شود.
ایمپلنت کاشته شده در استخوان معمولاً با سلول های استخوانی و دهانی سازگار است و در کار آنها اختلال ایجاد نمی کند. روی این قطعه کاشتنی را با تاج و روکش دندان پر می کنند تا شکلی دقیقا شبیه به دندان ایجاد شود.
جنس ایمپلنت دندان
جنس ایمپلنت دندان معمولاً از فلزات گوناگون و یا سرامیک هایی با ساختار مشابه استخوان است که با بافتهای بدن سازگاز هستند. اکنون ایمپلنت ها از فلز تایتانیوم ساخته می شوند.
شکل آن به صورت میله باریکی است که داخل استخوان فک قرار داده می شود. گفته می شود که امروزه ایمپلنت دندان برترین جایگزین برای دندانهای از دست رفته است. نکته قابل توجه در خصوص آن این است که اگر بعد از قرار گرفتن در فک بطور صحیح از آن نگهداری شود، دوام بسیار بالایی خواهد داشت.
به چه دلیل ایمپلنت دندان از اهمیت زیادی برخوردار است؟
به صورت خلاصه باید گفت که کاشت دندان موفق ترین راه برای جایگزینی دندان در اشخاصی است که دندان طبیعی خویش را از دست داده اند. تمامی ایمپلنت ها به نوعی مشابه با ریشه دندان عمل کرده و عمل جویدن را تسهیل می بخشند.
درصد موفقیت انجام ایمپلنت به عوامل مختلفی بستگی دارد که در بیماران مختلف متفاوت است. حتی این مسأله در خصوص ایمپلنت فک بالا و پایین هم تفاوت دارد. بطور میانگین میزان موفقیت ایمپلنت دندانی ۹۵% گزارش شده است.
سن مناسب برای ایمپلنت دندان
باید تا سن ۱۸ سالگی صبر کرد تا اسکلت صورت شکل کامل خود را پیدا کند در غیر اینصورت امکان دارد در آینده بخاطر رشد فک و صورت ایمپلنت دندانی کوتاه تر بنظر برسد. در برخی موارد به عنوان مثال چنانچه چند ایمپلنت دندانی در یک ناحیه کاشته شده باشد و پروتزی به صورت بریج روی ایمپلنت ها نصب شده باشد مقاومت بریج مانع از رشد اسکلتال در آن ناحیه میشود و بنابراین بیمار دچار دفرمتی صورت میشود ولی بعد از سن ۱۸ سالگی هیچ محدودیتی وجود ندارد و تا هر سنی می توان ایمپلنت دندانی انجام داد.
طول مدت جراحی ایمپلنت چقدر است؟
این زمان بسته به عوامل گوناگون متفاوت خواهد بود. بازه زمانی بهبود بعد از جراحی ایمپلنت نیز به سرعت ترمیم بافتهای شخص بستگی دارد، اگرچه با پیشرفت تکنولوژی این مدت زمان به میزان چشمگیر کاهش یافته است. بطور میانگین زمان ترمیم بافتی و تشکیل استخوان حدود ۲- ۳ ماه است که میتوان بعد از این بازه زمانی مراحل ساخت پروتز (تاج دندان) را شروع کرد.
انواع ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان در سایزها، طول ها و انواع مختلفی وجود دارد. دکتر متخصص، با توجه به موقعیت دندان ها تصمیم می گیرد که کدام نوع از ایمپلنت برای بیمار مطلوب می باشد. دندانپزشک یک پیچ مخصوص ایمپلنت را در لثه بیمار قرار داده و سپس دندان مصنوعی را روی آن می گذارد که میتوانید آن ها را شبیه دندان های طبیعی مسواک بزنید. این درمان امکان دارد قدری سخت باشد. نوع ایمپلنت دندان هر شخصی با شخص دیگر متفاوت است. در ادامه به دو روش اصلی از انواع ایمپلنت اشاره می کنیم:
۱. ایمپلنت های اندواستیل( Endosteal):
این دسته مشهورترین نوع ایمپلنت است که به صورت یک پیچ هستند که داخل استخوان قرار میگیرند و اغلب برای عمل های دو مرحله ای استفاده می شود.
۲. ایمپلنت های ساب پریواستیل( Subperiosteal Implants):
این نوع ایمپلنت معمولاً به جای این که مستقیما داخل استخوان قرار بگیرد روی استخوان فک و زیر لثه قرار می گیرد و مقداری از آن بیرون از بافت لثه باقی می ماند تا بتواند دندان را نگه دارد. بطور کلی این روش برای بیمارانی که استخوان فک سالم و مقاومی ندارند و نمی توانند یک پیوند استخوانی جدید را انجام دهند، مطلوب است. ایمپلنت های ساب پریواستیل اغلب برای جراحی های یک مرحله ای استفاده می شوند. همچنین، از این روش برای افرادی که می خواهند یک دست دندان مصنوعی کامل داشته باشند بیش از روش های دیگر ایمپلنت استفاده می شود.
مزایای ایمپلنت دندان
- بر خلاف پروتزهای سنتی، ایمپلنت های دندانی در استخوان فک شما قرار می گیرد. این امر باعث می شود که ایمپلنت های دندانی همانند دندان های طبیعی در برابر فشار مقاوم باشند و دچار لغزش و یا تغییر نشوند. بعد از بهبودی کامل پس از جراحی ایمپلنت، معمولاً ایمپلنت های دندانی خیلی راحت تر از پروتزهای استاندارد یا پل ها هستند.
- در عین گران بودن درمان ایمپلنت، فوایدی همچون راحتی، مقاومت بالا، کاربردی بودن، بازگرداندن توانایی جویدن طبیعی و زیبایی فوق العاده، سبب میشود تا رضایت خاطر بیماران نسبت به بریجهای ثابت یا پرتز متحرک بیشتر شود. در صورت رعایت کامل بهداشت، این دندان ها دائمی (Lifetime) خواهند بود.
- بعد از، از دست دادن دندان حتماً باید سریعا جایگزینی برای دندان از دست رفته گذاشته شود تا مشکلاتی مانند کج شدن دندان های اطراف و عدم خوب جویدن غذا پیش نیاید. یکی از مزایای ایمپلنت این است که فورا بعد از، از دست دادن دندان میتوان از ایمپلنت دندان برای جایگزین کردن آن استفاده کرد.
- یکی دیگر از فواید ایمپلنت اینست که به جز دندان های آسیب دیده، هیچگونه جراحی یا برداشتن دندان های دیگر لازم نیست. برعکس پل دندان که در آن از دندان های مجاور استفاده می شود.
- پایه ایمپلنت مثل ریشه دندان درون استخوان قرار گرفته و استخوان فک به علت ساپورت توسط ایمپلنت تحلیل نمیرود. بدین ترتیب فرم صورت، کم تر دستخوش تغییرات ناشی از از دست دادن دندان میشود.
- تأثير گذاری مثبت در گفتار بیمار از دیگر فواید ایمپلنت است، دندان های لق با حرکت در دهان امکان دارد باعث کاستن از کیفیت حرف زدن افراد شود و به شما اجازه می دهد با اعتماد به نفس بیشتر و به برترین شکل با دیگران رابطه برقرار کنید. می توانند اعتماد به نفس شما را بسیار بالاتر ببرند و لبخند زیباتری برای شما به وجود بیاورند.
- مهم تر از تمامی اینها، داشتن ایمپلنت دندان می تواند به حفظ استخوان در فک شما کمک کند. زمانی که دندان ها برای بازه زمانی طولانی مدت از بین رفته باشد، استخوان فک شروع به تحلیل می کند. تحلیل رفتن استخوان میتواند کل فک و به نوبه خود ساختار صورت شما را تغییر شکل دهد.
- پروتز های متحرک می توانند در موقع غذا خوردن برای شما ناراحتی هایی ایجاد کنند ولی ایمپلنت به شما اجازه می دهد غذاهای مورد علاقه خودتان را با لذت و بدون درد میل کنید.
- به طور معمول طول عمر ایمپلنت دندان از دیگر درمان های جایگزین طولانی تر است و در صورت از دست رفتن ایمپلنت، امکان جایگزینی مجدد وجود دارد.
عوارض ایمپلنت دندان
> از جمله معایب و مشکلات ایمپلنت قیمت آن است. هزینه ایمپلنت دندان نسبت به سایر درمانها برای جایگزین کردن دندان مانند پروتز ثابت یا پرتز متحرک بیشتر است. هزینه ایمپلنت یک دندان بسته به نوع برند مورد استفاده است.
> احتمال شکستن بدنه ی ایمپلنت بسیار کم است ولی نامقدور نیست. در صورتی که فشار بسیار زیادی به ایمپلنت وارد شود امکان دارد بشکند و اگر ایمپلنت دندان دچار شکستگی شود، امکان اصلاح آن وجود ندارد.
> عوارض جانبی مشکلاتی هستند که پس از جراحی اتفاق می افتند. بیشترین عوارضی که بعد از هر جراحی احتمال وقوع آن میرود، خونریزی زیاد و واکنش به بیحسی یا بی هوشی است. عصب هایی که به صورت، عصب دهی می کنند، رشته های عصبی فک پایین را نیز ساپورت می کنند. این رشته های عصبی دندانها، لثه و لب پایین شما را تحت پوشش قرار می دهند. اگر این اعصاب آسیب ببینند امکان دارد در این نواحی احساس سوزن سوزن شدن، بیحسی موقت و یا گاهی بیحسی دائمی داشته باشید.
> علاوه بر قیمت ایمپلنت دندان، زمانبر بودن درمان ایمپلنت هم از معایب دیگر ایمپلنت های دندانی است. زمانی حداقل بین ۴ تا ۹ ماه برای این درمان لازم است.
> با وجودی که امکان حرکت دندان ایمپلنتی وجود ندارد، ولی درصورتی که فشار های شدیدی به بخش هایی از ایمپلنت وارد شود امکان دارد روکش ایمپلنت بیفتد. در صورت بروز چنین مشکلی حتماً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
> در صورتی که بدرستی با استخوان فک ادغام نشود، امکان دارد که ایمپلنت شل شود. این اتفاق معمولاً درد ندارد، ولی مشکل بزرگ این است که ایمپلنت نمی تواند پروتز ها را ساپورت کند. در اینصورت باید مجدداً عمل انجام شود.
> ایمپلنت نیازمند معاینات دوره ای توسط دندانپزشک است.
> مواردی که سبب عفونت ایمپلنت شود بسیار نادر است. با این حال بین بیماران این اصطلاح به اشتباه رایج شده است. در مواردی که کاشت ایمپلنت به درستی صورت نگیرد و دندان ایمپلنتی کاملاً به استخوان جوش نخورد، امکان دارد دندانپزشک دندان را جدا کند. در برخی موارد بیماران فکر می کنند که چون دندان ایمپلنتی عفونت کرده است، آنرا خارج کرده اند که این باوری غلط است.
مراحل انجام ایمپلنت دندان
۱. پیش از انجام عمل ایمپلنت باید پوسیدگی دندان ها بررسی و برطرف شود.
۲. جراحی ایمپلنت معمولاً تحت بی حسی موضعی انجام میشود در این وضعیت درد به طور کامل در دهان شما ازبین می رود و می توانید در زمان عمل بیدار بمانید. امکان دارد از یک آرام بخش استفاده کنید تا در حین عمل اضطرابتان از بین برود و یه شما کمک می کند آرام باشید.
۳. عمل کاشت دندان نیاز به عمل جراحی دهان دارد. در زمان عمل بعد از بیحسی، متخصص ایمپلنت، سوراخ کوچکی در استخوان فک ایجاد کرده و پایه ی ایمپلنت را به دقت در استخوان پیچ می کند. بعد لثه روی کاشت گذاشته می شود و تا بهبودی جای زخم زمان داده می شود.
۴. پس از پایان دوره بهبودی جراحی ایمپلنت نخست، نوبت به جراحی دوم می رسد. جراحی دوم شامل یک برش جدید برای نمایان شدن و آشکار شدن ایمپلنت می باشد.
۵. یک کلار که به آن هیلینگ کپ می گویند، در قسمت بالایی ایمپلنت پیچ می شود که به ترمیم بافت های اطراف لثه کمک می کند.
۶. پس از چند هفته، هیلینگ کپ برداشته می شود و همزمان با کاشت پایه، اباتمنت"abutment" به پایه فلزی ایمپلنت دندان وصل می شود. این بدان معنی است که شما به یک عمل جراحی اضافی احتیاج نخواهید داشت. با توجه به اینکه اباتمنت خارج از خط لثه وجود دارد، زمانی که دهان خود را باز می کنید قابل رویت است و تا هنگامی که دندانپزشک شما پروتز دندان را کامل کند، به اینصورت خواهد بود. برخی از افراد آن ظاهر را دوست ندارند و ترجیح میدهند که این مرحله جداگانه انجام شود. بعد از گذاشتن اباتمنت، لثه شما باید حدود دو هفته پیش از اتصال دندان مصنوعی بهبود یابد.
مراقبت های پس از جراحی ایمپلنت دندان
- بعد از انجام ایمپلنت شما امکان دارد به استراحت احتیاج داشته باشید تا اثر بیحسی کاملاً خاتمه یابد، بعد از یک بیحسی موضعی چند ساعت طول می کشد تا دهان و دندان تان به حالت اول خود برگردد. شما امکان دارد به مسکن احتیاج داشته باشید تا اثر ناراحتی حاصل از بی حسی را رفع کند.
- پس از کاشت ایمپلنت به بازه زمانی ۱ روز از مسواک زدن در اطراف ناحیه عمل پرهیز کنید.
- خیلی مهم است که در چند روز پس از ایمپلنت که به استراحت می گذرانید، از غذاهای نرم استفاده کنید. مواظب باشید تا هنگامی که بیحسی کاملاً از ناحیه دهانتان رفع نشده، از غذاها و نوشیدنی های داغ استفاده نکنید. در غیر اینصورت امکان دارد بدون این که متوجه شوید خودتان را بسوزانید.
- بهتر است روز پس از عمل جراحی ایمپلنت، از دهان شویه استفاده شود. برترین محلول برای شستشوی دهان کلرهگزیدین است که باید روزی ۳ مرتبه استفاده شود.
- ایمپلنت های دندانی نیز شبیه دندان طبیعی به مراقبت احتیاج دارند. چون پلاک های میکروبی سبب عفونت لثه می شوند. بدین ترتیب، سفارش می شود از برس های بین دندانی، نخ دندان، مسواک و ترجیحا خمیر دندان های مخصوص ایمپلنت استفاده گردد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 13
- 1