همه چیز درباره عصب کشی دندان

نحوه عصب کشی دندان

عصب کشی دندان چیست؟

دندان از دو قسمت اصلی تشکیل شده؛ تاج و ریشه، به طوری که می توان گفت ریشه همان قسمتی است که داخل لثه قرار دارد و ناحیه ای که بیرون قرار دارد تاج دندان نامیده می شود. خود تاج از دو قسمت؛ مینا و عاج ساخته شده است (مینا قسمت بیرونی و عاج قسمت درونی تاج است). زیر ناحیه عاج قسمتی وجود دارد که رگ‌ های خونی و اعصاب دندان داخل آن قرار می گیرند؛ نام این قسمت اتاق پالپ می باشد. اتاق پالپ بافت نرم دندان می باشد و در صورتی که پوسیدگی به پالپ برسد؛ تنها روش درمانی عصب کشی است که شامل مراحلی از قبیل؛ برداشتن پوسیدگی، از بین بردن عفونت و ترمیم می باشد. در ادامه به تقسیر این مراحل به شکل مفصل خواهیم پرداخت.

چه زمانی به عصب کشی نیاز است؟

عصب کشی زمانی صورت می گیرد که پالپ دندان( قسمت داخلی دندان) دچار آسیب، التهاب یا عفونت شود. گاهی ممکن است پالپ یا مغز استخوان از بین رفته یا اصطلاحا مرده باشد، اما تاج دندان همچنان دست نخورده مانده باشد. بهترین روش برای حفط ساختار دندان از بین بردن پالپ دندان آسیب دیده یا آلوده است.

دلایل عمده صدمه به پالپ که نیاز به عصب کشی دندان دارد در ادامه این مقاله سرپوش آمده است:

• مشاهده پوسیدگی عمیق به دلیل عدم رسیدگی، عدم درمان سوراخ و حفرات کوچک درمانی

• صورت دادن چندین جلسه درمانی دندانپزشکی بر یک دندان

• ایجاد ترک در دندان

• تروما و آسیب وارد شده به دندان

از شایع ترین علائم پالپ آسیب دیده به موارد زیر می توان اشاره کرد:

• درد متوسط یا شدید در دندان

• احساس گرما و تورم در لثه

پوسیدگی دندان و عصب کشی

علائم عفونت دندان چیست؟

همانطور که اشاره شد عفونت می تواند سبب آسیب به پالپ دندانی و به دنبال آن درمان با عصب کشی شود، عفونت دندان علائم زیادی دارد که نشان می دهد دندان نیاز به درمان از ریشه یا همان عصب کشی دارد، که در ادامه به شایع ترین علائم عفونت دندان اشاره خواهیم کرد:

• درد بی دلیل و خود به خودی دندان

• درد شبانگاهی دندان

• با نوشیدن یا خوردن غذای سرد و گرم احساس درد ایجاد می شود

• تغییر در رنگ دندان

• احساس درد در هنگام جویدن غذا

• شل شدن یا سیاه شدن دندان

• خروج چرک از لثه و یا دردناک شدن غدد لنفاوی موجود در ناحیه سر و گردن

• تورم لثه

بعد از گسترش عفونت در دندان پالپ از بین خواهد رفت و دیگر هیچ دردی حس نمی شود و این تصور ایجاد می شود که دندان درمان شده در صورتی که عفونت با نفوذ به کانال ها، پالپ را از بین برده است، از این رو نباید این علائم را دست کم گرفت و هرچه سریع تر باید به پزشک مراجعه کرد.

درد دندان و عصب کشی

عوامل آسیب زننده به پالپ دندانی:

عوامل زیادی وجود دارند که می توانند سبب آسیب به پالپ دندانی شوند، که مهمترین آسیب به پالپ تاخیر در ترمیم پوسیدگی ها است، همین موضوع می تواند زیمنه نفوذ میکروب به عمق دندان را فراهم کند. در صورتی که پوسیدگی های دندانی در مراحل اولیه درمان نشوند با تخریب مینا و عاج خود را به پالپ رسانده و التهاب، آماس و بیماری پالپ را ایجاد می کنند. از دیگر علائم آسیب به پالپ دندانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وارد شدن ضربه ناگهانی به دندان یا شکستن تخمه، پسته و بادام

• پرکردگی ها عمیق

• ترک و شکستگی های دندانی

• بیماری های پیشرفته لثه و تحلیل و سایش شدید دندان ها

همه این موارد ذکر شده عواملی هستند که می توانند در آسیب زدن به پالپ نقش داشته باشند، دیده می شود که حتی برخی مواد ترمیمی هم باعث آسیب به پالپ دندانی می شوند. از طرفی بیماری های شدید لثه هم می توانند سبب آسیب به آن شوند که در چنین مواردی درمان ریشه و لثه همزمان صورت می گیرد.

مراحل عصب کشی دندان:

مرحله اول؛ تمیز کردن کانال ریشه:

دندان پزشک هر آنچه که داخل کانال قرار دارد را تمیز کرده و همانطور که بیمار تحت بی حسی موضعی است؛ دندان پزشک با ایجاد سوراخ دسترسی کوچکی در سطح دندان ایجاد می کند و بافت مرده پالپ را خارج کرده و فایل های عصب کشی را از بین می برد.

مرحله دوم؛ پر کردن کانال ریشه:

در این مرحله باید هر آنچه در نواحی خالی شده وجود دارد تمیز شود؛ دندان پزشک این کار را با استفاده از فایل های ریز و محلول های شستشو انجام می دهد و سپس ضد عفونی می کند.

در ادامه دندان از طریق ماده ای لاستیک مانند پر می شود و کانال ها با استفاده از سیمان چسبنده به طور کامل مهر و موم می شوند. زمانی که درمان ریشه صورت گرفت دندان مرده است و بیمار دیگر دردی را حس نمی کند زیرا بافت عصبی تخلیه شده و عفونت نیز از بین رفته است.

مرحله سوم؛ اضافه کردن تاج یا پرکردن دندان:

با وجودی که بیمار دیگر دردی را حس نمی کند اما این بافت آسیب پذیر و شکننده تر از قبل شده است و دندانی که پالپ ندارد باید از طریق رباط اتصال دهنده دندان به استخوان تغذیه کند، این منبع برای دندان کافی است اما در گذر زمان دندان شکننده تر می شود، بنابراین باید با استفاده از یک روکش یا پر کردن از آن محافظت کرد. پزشک به بیمار توصیه می کند تا زمانی که تاج یا پر کامل نباشد، خوراکی سفت نجود یا گاز نزند. بعد از اتمام پر کردن یا روکش دندان فرد می تواند مانند گذشته از دندان خود استفاده کند. درمان غالبا در یک جلسه صورت می گیرد اما اگر دندان چند کانال داشته باشد ممکن است شرایط متفاوت شود.

درد بعد از انجام عصب کشی دندان

درد ناشی از عصب کشی:

ترس ناشی از درد عصب کشی یکی از دلایلی است که افراد از رفتن به دندانپزشکی شانه خالی می کنند، اما باید اشاره کرد این موضوع بستگی به آستانه تحمل فرد دارد، اما با وجود بی حسی های موضعی که در حال حاضر وجود دارند بیمار درد چندانی را احساس نخواهد کرد. مانند تمام اقدامات دندانپزشکی ممکن است صدای فرز و تمیز کردن کانال‌ های عصبی کمی آزاردهنده باشد اما قابل تحمل است و دردی ندارد.

چند جلسه برای عصب ‌کشی نیاز است؟

همانطور که بالاتر به آن اشاره شد این موضوع بستگی به تعداد کانال‌ های عصبی دندان دارد. به صورت عادی دندانپزشک به یک جلسه جهت درمان عصب کشی نیاز داد و در جلسه بعد دندان را پر کرده و ترمیم می کند. البته اگر دندان دچار عفونت یا آبسه شده باشد؛ عصب کشی به بعد از درمان عفونت موکول خواهد شد و در این مدت فرد باید از آنتی بیوتیک استفاده کند. گاهی نیز ممکن است در حین درمان متخصص متوجه ضایعات دیگر شود یا نوع کانال به گونه ای باشد که نیازمند ارجاع به متخصص ریشه است، در این صورت بهتر است به یک دندانپزشک با تجربه مراجعه کرد و به کارش اعتماد داشت.

عفونت و آبسه دندان؛ عصب کشی دندان

هزینه عصب ‌کشی دندان:

هزینه های عصب کشی بستگی به تعداد کانال های دندان دارد، علاوه بر این موضوع باید هزینه پرکردن، ترمیم و رادیوگرافی نیز در نظر گرفته شود. معمولا این تعرفه ها در کیلینیک یا مطب ها مشخص هستند، البته ممکن است متخصصان تعرفه را کمی بالاتر ببرند یا از مواد ترمیمی دیگری برای عصب کشی استفاده کنند که در این صورت شرایط کمی متفاوت خواهد شد.

پیشگیری بهتر از درمان:

برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، عفونت لثه و بیماری لثه؛ دندانپزشکان موارد زیر را توصیه می کنند:

• مسواک زدن؛ حداقل دو مرتبه در روز که بعد از صبحانه و قبل از خواب واجب است.

• استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید برای مسواک زدن.

• استفاده از یک مسواک مناسب و مرتبا جایگزین کردن آن

• معاینه منظم دندان و پرکردن دندان پوسیده از همان ابتدا

• استفاده از نخ دندان جهت تمیز کردن دندان و پیشگیری از ایجاد پلاک دندانی

رعدم استفاده از نوشیدنی ها و غذاهای قندی و پیروی از یک رژیم غذایی سالم

گردآوری: بخش پزشکی سرپوش