احکام سقط جنین و بررسی میزان دیه برای جنین

آشنایی با احکام سقط جنین در دین اسلام

احکام سقط جنین 

بر فرض حرمت سقط جنین، آیا مطلقا حرام است یا اینکه شرایط خاصی وجود دارد که در آن شرایط اقدام به چنین عملی مجاز است؟ آیا فقر و نداری، از زنا بودن جنین، احتمال نقص عضو جنین، ضرر جانی برای مادر و اموری از این قبیل مجوز سقط جنین است؟

سقط جنین حرام و از گناهان كبیره است بالاخص در صورتیکه روح در آن دمیده شده باشد، گناهش دوچندان است. در صورت پشیمانی و توبه حقیقی و تصمیم بر ترك این گناه برای همیشه با استغفار گناه بخشیده می شود.

بررسی دیه در احکام سقط جنین

سقط جنین معصیت بزرگی است. در چهار ماهگی که روح دمیده می شود دیه کامل به آن جنین تعلق می گیرد. در سوره اسرا داریم:بچه های تان را با سقط جنین نکشید. ما برای این گناه هیچ بهانه ای را نمی توانیم پیدا کنیم. کسی که ناخواسته باردار می شود و تعدادی بچه دارد، این مجوزی برای سقط جنین نمی شود چه بسا کسی که از راه حرام باردارشده است مجوزی برای سقط جنین ندارد.

احکام سقط جنین برای سقط جنین بصورت عمد

سقط جنین مثل بسياري از گناهان کبیره دیه و کفاره دارد. سقط جنین مشمول پرداخت دیه ای به ترتیب ذیل است:

۱- در صورتیکه به جنین روح دمیده شده باشد، قتل او دیه ای کامل و معادل ۱۰۰۰ مثقال طلای شرعی برای پسر و نصف آن برای دختر دارد.

۲- در حالتی‌که روح دمیده نشده ولی گوشت بدن روئیده و خلقت تمام باشد، ۱۰۰ مثقال شرعی طلا برای پسر و دختر دیه دارد.

۳- چنانچه گوشت روئیده نشده و استخوان باشد، ۸۰ مثقال شرعی طلا دیه دارد.

۴- همینطور در صورت مضغه بودن جنین، مقدار دیه ۶۰ مثقال طلا بوده و در صورت علقه بودن آن مقدار دیه ۴۰ مثقال طلا است.

۵- در مرحله های اولیه و از شب اول انعقاد تا پیش از علقه شدن، مقدار دیه ۲۰ مثقال طلا می باشد.

۶- ولی در صورتیکه زن با اختیار خود اقدام به سقط نماید، قاتل به حساب می آید و مطلقاً حقی از دیه ندارد و چیزی به او تعلق نمی گیرد.

۷- اگر جنین، پسر باشد دیۀ او هزار مثقال و اگر دختر باشد ۵۰۰ مثقال شرعی طلای سکه دار است.

۸- در شرایطی‌ که ورثۀ جنین، مادر را ببخشند، پرداخت دیه از عهده او ساقط می شود. ولی در جنینی که روح در آن دمیده شده است، کفاره قتل بر او واجب می باشد.

احکام سقط جنین و کفّاره و دیه آن

احکام سقط جنین از دیدگاه مراجع تقلید

احکام  سقط جنین از منظر آیت الله العظمی سیدعلی خامنه ای:

سقط جنین در هر شرایطی حرام است، مگر آنکه استمرار حاملگی برای حیات مادر خطرناک باشد که در اینصورت سقط جنین قبل از ولوج روح اشکال ندارد، ولی پس از دمیدن روح جایز نیست، چه بسا در صورتیکه ادامه حاملگی برای حیات مادر خطرناک باشد، مگر آنکه استمرار بارداری، حیات مادر و جنین هر دو را تهدید کند و نجات زندگی طفل هرگز ممکن نباشد، ولی نجات زندگی مادر به تنهایی با سقط جنین امکان داشته باشد.

 من در هفته ی دهم حاملگی از روی عمد جنین را سقط کرده ام. نسبت به سقط جنین چه باید بکنم؟

سقط جنین بر شما حرام بوده است که مرتکب شدید، لیکن دیه شرعی جنین را ضامن هستید، و باید دیه را به وارث شرعی او بپردازید و خودتان از این دیه ارث نمی برید.

آیا سقط جنین بر اثر مشکلات اقتصادی جایز است؟

سقط جنین به مجرّد وجود مشکلات و سختی‏های اقتصادی جایز نمی‏شود.

اینجانب زنى باردار هستم باتوجه به وضعیت نامناسب جسمانى و ترس از تشدید کم خونى، ناراحتى معده و ضعف کلى بدن مایل به سقط جنین هستم. لطفاً حکم شرعى را بیان کنید.

 سقط جنین جایز نیست و موارد مذکور باعث حلیّت آن نمى باشد.

گناه و احکام سقط جنین

درصورتی که دكتر متخصص تشخیص دهد كه در‌ صورتی‌ که جنین با عمل جراحى خارج شده و در دستگاه نگهدارى شود به حیات خود ادامه خواهد داد، آیا جایز است كه اقدام به عمل جراحى شود؟ آیا حكم مسئله پیش از ولوج روح و پس از آن فرق دارد یا نه؟

 با فرض اینكه جنین در دستگاه زنده خواهد ماند، بیرون آوردن آن اشكالى ندارد و فرقى بین پیش از ولوج روح و بعداز ولوج روح نیست.

احکام سقط جنین از دیدگاه امام خمینی( ره)

ختم بارداری به دلایل اقتصادی، حتی اگر خانواده در شرایط دشوار مالی قرار بگیرند، و یا به دلیل سن مادر و یا کثرت فرزندان مجاز نیست. چه بسا درصورتی که مادر دچار اختلال روانی نیز باشد سقط جنین برای او مجاز نیست.

احکام سقط جنین از دیدگاه آیت‌الله صانعی 

سقط جنین مطلق حرام است. یعنی چه پیش از روح پیدا کردن و چه پیش از آن، لکن برای رفع خطر از مادر باتوجه بنظر کارشناسی و حرج غیرقابل تحمل در صورتی که هنوز روح پیدا نکرده، نمی‏توان گفت حرام است؛ هر گاه شرایط حاملگی یا جنین به بروز مشکلات جدی ( عسر و حرج) برای مادر یا خانواده بینجامد انجام عمل سقط جنین مجاز است.

احکام سقط جنین از دیدگاه آیت الله وحید خراسانی

سقط جنین در صورتی که پدر و مادر یا یکی از آن ها مسلمان باشند جایز نیست و بنابر احتیاط واجب از سقط جنینی که پدر و مادرش هر دو غیر مسلمان باشند باید اجتناب نمود.

احکام سقط جنین و پرداخت دیه

احکام احکام سقط جنین از دیدگاه آیت‌الله سیستانی:

انداختن حَمْل بعد از انعقاد نطفه، جایز نیست و دیه و کفاره ( دو ماه روزه متوالی) دارد، مگر این که باقى ماندن حمل براى مادر ضرر جانى داشته باشد، یا مستلزم حرج شدیدى باشد که معمولاً تحمل نمى ‏شود، که در این صورت قبل از دمیدن روح و جان گرفتن جنین اسقاط آن جایز است، و پس از آن اصلاً جایز نیست و اگر مادر حمل خود را بیاندازد، دیه آن بر مادر واجب است  و باید آن را به پدر یا دیگر ورثه‏ اش بپردازد و در صورتیکه پدر حمل را بیاندازد، دیه‏ اش بر او واجب است و باید آنرا به مادر بپردازد و در‌حالتی که پزشک این عمل را انجام دهد، دیه بر او واجب است، مگر اینکه وارث ببخشد.

 جنینی توسط پدر و مادر سقط شده است. سن وی بین ۲۲ تا ۴۸ روز بوده است. دیه او چقدر است؟ و به چه کسانی تعلق می گیرد؟

دیه بر مباشر اسقاط واجب است پس اگر با خوردن قرص بوده بر مادر واجب است و باید به پدر بدهد و پدر مى تواند ببخشد واگر به وسیله پزشک بوده بر او دیه واجب است ( هرچند که قتل به درخواست پدر و مادر بوده) و باید به پدر ومادر دیه را بدهد و مى توانند ببخشند و مقدار آن ۱۰۵ مثقال نقره می باشد.

احکام احکام سقط جنین از دیدگاه آیت‌الله مکارم شیرازی:

آیا سقط عمدى جنینى که مطمئنیم یا احتمال مى‌دهیم معیوب و نارسا است، در هر ماهى از باردارى (اگر دیه لازمه هم پرداخت شود)، مجاز است؟

سقط جنین حرام است، ولى هرگاه جنین در مراحل ابتدایى باشد، و به صورت انسان کامل در نیامده باشد، و باقیماندن جنین در آن حالت و سپس تولد ناقص آن به تصدیق اهل اطلاع متدین باعث عسر و حرج شدید براى پدر و مادر گردد، پایان دادن به حاملگى جایز است، و احتیاطاً باید دیه را بدهند.

گردآوری: بخش دین و شریعت سرپوش