چگونه میتوان نهاد و گزاره را در جمله تشخیص داد؟

مهم‌ترین بخش گزاره، فعل است

نهاد و گزاره چیست؟

به کلمه یا گروهی از کلمات که خبری درباره آن می دهیم و موجب عملی شدن فعل می شود نهاد میگویند. درواقع، پیش از گزاره، از نهاد استفاده می شود که در جمله به دو صورت جدا و پیوسته بکار میرود و حتی میتوان از آن به صورت اسم، ضمیر، صفت یا گروه اسمی استفاده کرد. شما میتوانید از کلمات پرسشی چه چیزی و چه کسی برای تشخیص نهاد در جمله استفاده کنید.

به خبری که درباره نهاد داده میشود؛ گزاره میگویند. فعل به عنوان مهم ترین بخش گزاره محسوب میشود و با استفاه از آن می توان اجزای اصلی جمله را تشخیص داد. در قسمت گزاره، از قید، مسند و مفعول و... استفاده شده است. گزاره میتواند صرفا متشکل از یک کلمه، یعنی فعل باشد.

انواع نهاد

- نهاد جدا( نهاد اختیاری):

نهاد جدا، معمولاً در ابتدای جمله قرار می گیرد و می توانیم آنرا از جمله حذف کنیم.

مثال:- کتابدار همه کتاب ها را سرجایش گذاشته بود.

در این جمله به کلمه« کتابدار»، نهاد میگویند.

اجزای اصلی جمله به‌وسیله گزاره شناخته می‌شود

- نهاد پیوسته( نهاد اجباری):

نهاد پیوسته : همان شناسه است که در گزاره می آید و شخص و شمار فعل را تعیین می کند و قابل حذف نیست. مثلا ما در جمله زیر می توانیم نهاد را باتوجه به شناسه جمله تشخیص دهیم.

مثال:هر روز به مدرسه می رفتم.

[ من] هر روز به مدرسه می رفتم.

مثال: زمانی که به باغ می رویم به همراه دوستانم به تماشای گل ها و مناظر زیبا مشغول می شویم.

( در جمله ی بالا نهاد جدا حذف شده و نهاد پیوسته « یم » در « می رویم» و « مشغول می شویم » می باشد ).

نوعی دیگری از حذف نهاد داریم که کاربرد آن برای یک یا چند جمله می باشد؛ به این صورت که در آغاز جمله اول بکار میرود و در جملات بعدی حذف می شود.

یک ترفند مهم برای تشخیص گزاره

گاهی اوقات ممکن است که از نهاد به ضرورت معنا و یا رعایت قافیه و وزن وسط جمله استفاده شود. درصورتی که نتوانستید گزاره یا نهاد یک جمله را تشخیص دهید، باید در ابتدا جمله را مرتب کنید. سپس به تشخیص اجزای پنهان آن بپردازید. مثلاً احتمال این که نهاد حذف شده باشد یا به کلمات دیگر به صورت یک ضمیر، چسبیده باشد؛ وجود دارد. درصورت بی توجهی به چنین مواردی، ممکن است که در تشخیص نهاد و گزاره نادرست عمل کنید. جمله ی زیر را در نظر بگیرید؛

مثال:دوستم، دستش سخت اسیب دیده است.

شکل مرتب و ساختارمند این جمله صورت زیر است:

دست دوستم، سخت اسیب دیده است.

لذا در این جمله به کلمه ی« دست دوستم»، نهاد میگویند در حالیکه اگر می خواستیم نهاد را پیش از مرتب کردن این جمله تشخیص دهیم، بنظر می آمد که دوستم به عنوان نهاد جمله باشد که نادرست است.

نهاد، به دو صورت جدا و پیوسته در جمله حضور پیدا می‌کند

گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سرپوش