به گزارش عصر ایران به نقل از "وب‌ام‌دی"، دفع ادرار همراه با احساس درد، ناراحتی یا سوزش در پزشکی به نام دیسوریا (Dysuria) شناخته می شود. این شرایط بین زنان شایع‌تر از مردان است. همچنین، احساس درد و سوزش هنگام دفع ادرار بین مردان مسن شایع‌تر از جوانان است.
از دلایل شایع دفع ادرار دردناک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عفونت ها
عفونت های دستگاه ادراری یکی از دلایل اصلی دفع ادرار دردناک و سوزان هستند. عفونت ها می توانند در هر بخشی از دستگاه ادراری شکل بگیرند، از جمله:
- کلیه ها
- حالب ها (لوله هایی که ادرار را از کلیه ها به مثانه منتقل می کنند)
- مثانه
- مجرای پیشاب (لوله ای که ادرار را از مثانه به بیرون از بدن هدایت می کند)
عفونت های دستگاه ادراری بیشتر به واسطه باکتری هایی که از طریق مجرای پیشاب وارد دستگاه ادراری می شوند، شکل می گیرند.
از عواملی که می توانند احتمال ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را افزایش دهند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زن بودن
- دیابت
- کهولت سن
- بزرگ شدن پروستات
- سنگ های کلیه
- بارداری
- داشتن یک کاتتر ادراری
جدا از دفع ادرار دردناک از دیگر علائم عفونت دستگاه ادراری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب
- ادرار بدبو یا با دارای بوی قوی
- تکرر ادرار یا نیاز به دفع ادرار
- پهلو درد
گاهی اوقات دفع ادرار دردناک می تواند با یک عفونت واژنی، مانند یک عفونت مخمری مرتبط باشد. در صورت ابتلا به این قبیل عفونت ها ممکن است تغییرات در ترشحات واژنی و بوی آنها را تجربه کنید.
عفونت های منتقله از راه جنسی نیز می توانند به دفع ادرار دردناک منجر شوند. از جمله این عفونت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تبخال های تناسلی
- کلامیدیا
- سوزاک
جدا از دفع ادرار دردناک، این قبیل عفونت ها می توانند موجب علائم زیر شوند:
- خارش
- سوزش
- تاول ها یا زخم ها ناشی از تبخال های تناسلی
- ترشحات غیرعادی
عفونت پروستات یکی دیگر از دلایل احساس درد وسوزش هنگام دفع ادرار است. یک عفونت باکتریایی کوتاه مدت می تواند به پروستاتیت منجر شود. التهاب مزمن ناشی از شرایط دیگر، مانند یک عفونت منتقله از راه جنسی نیز می تواند موجب پروستاتیت شود.
از دیگر علائم عفونت پروستات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دشواری در دفع ادرار
- احساس درد در مثانه، بیضه ها و آلت تناسلی
- دشواری در انزال و انزال دردناک
- تکرر ادرار به ویژه هنگام شب
التهاب و تحریک
طیف وسیعی از مشکلات می توانند به التهاب یا تحریک دستگاه ادراری یا ناحیه تناسلی منجر شوند که دفع ادرار دردناک را به همراه دارد. جدا از عفونت ها، دلایل دیگری ممکن است موجب التهاب و تحریک شوند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سنگ های دستگاه ادراری
- تحریک مجرای پیشاب به واسطه رابطه جنسی
- سیستیت بینابینی، شرایطی که به واسطه التهاب مثانه رخ می دهد
- تغییرات واژنی مرتبط با یائسگی
- فعالیت هایی مانند اسب سواری یا دوچرخه سواری
- حساسیت یا تحریک واژنی مرتبط با استفاده از صابون های معطر، حمام کف، دستمال های توالت، یا محصولات دیگر مانند دوش ها و اسپرم کش ها که با علائم دیگر مانند تورم، قرمزی، خارش و تحریک پوست ناحیه تناسلی همراه است
- عوارض جانبی ناشی از برخی داروها، مکمل ها، و درمان ها
- شکل گیری تومور در دستگاه ادراری
سنگ های کلیه
سنگ های کلیه از انباشت موادی مانند کلیسم و اسید اوریک شکل می گیرند. گاهی اوقات سنگ های کلیه می توانند حرکت کرده و در نزدیکی بخشی که ادرار وارد مثانه می شود، قرار بگیرند. این می تواند موجب دفع ادرار دردناک شود.
از دیگر علائم سنگ های کلیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد در پهلو ها و کمر
- ادرار صورتی یا قهوه ای رنگ
- ادرار کدر
- حالت تهوع
- استفراغ
- دردی با شدت متغیر
- تب
- لرز
- دفع مقدار اندک ادرار به طور مکرر
کیست های تخمدان
همانند سنگ های کلیه، کیست های تخمدان نمونه ای از چیزی هستند که خارج از مثانه قرار داشته و می تواند با اعمال فشار بر آن موجب دفع ادرار دردناک شود.
کیست های تخمدان می توانند در یک یا هر دو تخمدان که بالای مثانه قرار دارند، شکل بگیرند.
از دیگر علائم این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی واژنی غیر معمول
- لگن درد
- دشواری در تشخیص خالی بودن مثانه پس از دفع ادرار
- قاعدگی های دردناک
- حساسیت به لمس در پستان
- دردی مبهم در کمر
سیستیت بینابینی
این شرایط که به نام سندرم مثانه درد نیز شناخته می شود، تحریک مثانه برای شش هفته یا بیشتر بدون یک عفونت زمینه ای را موجب می شود.
از دیگر علائم سیستیت بینابینی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس فشار بر ناحیه مثانه
- احساس درد هنگام رابطه جنسی
- احساس درد در فرج یا واژن
- احساس درد در کیسه بیضه
- تکرر ادرار اما تولید ادرار اندک
سرطان مثانه
سرطان مثانه به واسطه تشکیل سلول های سرطانی در مثانه شکل می گیرد. احساس درد هنگام دفع ادرار به طور معمول از نشانه های اولیه این شرایط نیست. در عوض، فرد به طور معمول متوجه خون در ادرار می شود.
از دیگر علائم سرطان مثانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تکرر ادرار
- دشواری در دفع ادرار یا جریان ضعیف ادرار
- کمر درد
- بی اشتهایی
- کاهش وزن
- خستگی
- تورم پا
- استخوان درد
تفاوت ها در مردان و زنان
مردان و زنان هر دو می توانند دفع ادرار دردناک را تجربه کنند و دلایل ابتلا به این شرایط ممکن است به آناتومی بدن آنها بستگی داشته باشد.
به عنوان مثال، زنان از مجرای پیشاب کوتاه‌تری نسبت به مردان برخوردار هستند. از این رو، باکتری ها اغلب راحت‌تر می توانند وارد مثانه شده و موجب عفونت های دستگاه ادراری شوند.
مراجعه به پزشک برای درمان دیسوریا
پس از شنیدن سابقه پزشکی و معاینه بدنی، پزشک ممکن است انجام آزمایش برای کمک به تشخیص دلیل علائم دیسوریا را تجویز کند. پس از کسب نتایج، روش درمان مناسب در نظر گرفته خواهد شد.
برای کمک به تشخیص دلیل، پزشک ممکن است پرسش هایی درباره چرایی دفع ادرار دردناک مطرح کند از جمله:
این که ناگهانی آغاز شده یا به تدریج
یک بار رخ داده یا دفعات بیشتری تجربه شده
آیا در زمان آغاز دفع ادرار احساس می شود
پزشک ممکن است درباره علائم همراه با دفع ادرار دردناک مانند موارد زیر پرسش کند:
- تب
- ترشحات غیر عادی
- پهلو درد
پزشک ممکن است درباره همراهی برخی تغییرات در جریان ادرار مانند موارد زیر هنگام دفع ادرار دردناک پرسش کند:
- قطع و وصل شدن جریان ادرار
- دشواری در آغاز جریان ادرار
- افزایش تکرر یا نیاز به دفع ادرار
همچنین ممکن است درباه تغییرات در ویژگی های ادرار از جمله موارد زیر پرسش شود:
- رنگ
- مقدار
- خون در ادرار
- چرک در ادرار
- کدری
پاسخ به این پرسش ها می تواند سرنخ هایی را درباره دلیل دفع ادرار دردناک در اختیار پزشک قرار دهد. احتمالا به انجام آزمایش ادرار یا آزمایش های دیگر برای تایید تشخیص نیاز خواهد بود.
گزینه های درمان بالقوه
گزینه های درمان دفع ادرار دردناک به دلیل زمینه ای این شرایط بستگی دارد. برخی نمونه ها شامل موارد زیر می شوند:
درمان عفونت های دستگاه ادراری با آنتی بیوتیک ها. در عفونت های دستگاه ادراری شدید که کلیه ها را تحت تاثیر قرار می دهند ممکن است به دریافت درون سیاهرگی آنتی بیوتیک ها نیاز باشد.
درمان پروستاتیت با آنتی بیوتیک ها. بیمار اگر به پروستاتیت باکتریایی مزمن مبتلا باشد ممکن است تا ۱۲ هفته به مصرف آنتی بیوتیک نیاز داشته باشد. از دیگر گزینه های درمان پروستاتیت می توان به داروهای ضد التهاب بدون نسخه، ماساژ پروستات، حمام های داغ، و داروهایی مسدود کننده آلفا اشاره کرد که ماهیچه های اطراف پروستات را شل می کنند.
عدم استفاده از صابون های قوی یا محصولات شیمیایی دیگر در نزدیکی ناحیه تناسلی که می تواند به طور بالقوه موجب تحریک شود. زمانی که تحریک شیمیایی دلیل زمینه ای دفع ادرار دردناک است، علائم فرد اغلب به سرعت بهبود می یابند.
مراقبت خانگی برای دفع ادرار درناک اغلب شامل استفاده از داروهای ضد التهاب بدون نسخه مانند ایبوپروفن می شود.
احتمالا پزشک مصرف مایعات بیشتر به ویژه آب را توصیه خواهد کرد زیرا به رقیق شدن ادرار کمک کرده و عبور آن از دستگاه ادراری درد و سوزش کمتری خواهد داشت. استراحت و مصرف داروها بر اساس تجویز پزشک معمولا به تسکین علائم کمک می کند.
- 19
- 1
