آشنایی با چگونگی انجام دادن حج عمره و واجبات احرام

از مهم ترین آثار عمل عبادی حج عمره، پاکیزگی از آلودگی ها و گناهان است

آشنایی با اعمال حج عمره

حج عمره مُفرَده را از آن رو «مفرده» نامیده اند که قسمتی از حج نیست و جدا از آن انجام می شود. برای همین، به آن عمره مَبتوله هم می گویند.

بسم اللّه الرحمن الرحیم

الحمد للّه رب العالمین و الصلوهٔ والسلام علی محمد و آله الطاهرین و لعنهٔ الله علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین

هر مكلفی كه مستطیع باشد یعنی شرایط واجب بودن حج را دارا باشد، باید در تمام عمر یك مرتبه حج كند یعنی مكه برود و اعمالی را كه دستور داده اند به جا آورد و این عمل را حَجَّهُٔ الاسلام میگویند.

مکان احرام حج عمره

۱. افرادی که در خود مکه هستند و می خواهند حج عمره مفرده به جا آورند، مکان مُحرم شدن آنان نزدیکترین فاصله خارج از حرم یعنی:« ادنی الحِلّ» است که بهتر است از یکی از مکانهای «تنعیم»، «جعرانه» و«حدیبیه» باشد.

نحوه انجام دادن اعمال حج عمره 

۲. افرادی که از مسجد تنعیم برای حج عمره مفرده مُحرم شوند بنا بر احتیاط واجب نمی توانند در روز، ماشین مسقف سوار شوند.

واجبات احرام حج عمره

اولین اعمال حج عمره «احرام» است و واجبات احرام سه چیز است:

۱- پوشیدن لباس احرام برای انجام اعمال حج عمره

۲- شروع اعمال حج عمره با نیت کردن

۳- گفتن لبیک در حج عمره برای محرم شدن

نیّت احرام حج عمره مفرده

نیّت احرام چنین است که قصد مى کند امورى را که بر محرم حرام است بر خود حرام بشمرد و به دنبال آن به اعمال عمره یا حج بپردازد و کافى است با در نظر گرفتن این معنى، به زبان یا در قلبش در حج عمره بگوید:« احرام مى بندم براى عمره مفرده قربة الى الله.»

نحوه انجام دادن اعمال حج عمره

افرادی که جهت حج عمره مفرده عزیمت می نمایند، معمولًا در ابتدا به مدینه منوّره مشرف میشوند پس از آن به طرف مکه حرکت می نمایند و در سر راهِ مکه مکرّمه به «مسجد شجره» (که در ذو الحلیفه واقع شده) و میقات و مکان مُحرم شدن است می رسند.

پس اعمال حج عمره با احرام در همین مکان به ترتیب ذیل شروع می شود:

۱. در ابتدا شخص برای انجام اعمال حج عمره، جامه احرام بر تن می کند و با نیتِ احرام، لبّیک می گوید، یعنی «مُحرم» می شود.

۲. پس از مُحرم شدن به طرف مکه معظّمه حرکت می نماید و در مکه گرد کعبه مشرّفه طواف انجام میدهد، یعنی هفت مرتبه دور خانه خداوند بلندمرتبه، می گردد.

طواف خانه خدا در حج عمره

۳. بعد از طواف، دو رکعت نماز طواف، در پشت مقام ابراهیم علیه السلام به جا می آورد.

۴. پس از آن، هفت مرتبه، مسافت بین «صفا» و «مروه» را می پیماید، یعنی سعی بین صفا و مروه را انجام می دهد.

۵. پس از سعی، «تقصیر» میکند. یعنی ناخن می گیرد، یا قدری از مویش را می چیند و تراشیدن سر هم جایز بلکه افضل است.

۶. پس از تقصیر یا سر تراشیدن، هفت مرتبه دور خانه خدا به نیت طواف نساء می گردد.

۷. پس از طواف نساء، دو رکعت نماز طواف نساء، در پشت مقام ابراهیم (ع) به جا می آورد.

از اعمال حج عمره، خواندن نماز طواف نساء در پشت مقام ابراهیم است

کارهایی که در حال احرام حج عمره بر زن و مرد حرام است

>> شكار كردن حیوان صحرائی غیراهلی و كمك كردن صیّاد و نشان دادن شكار، اگر چه با اشاره باشد و خوردن گوشت شكار در حال احرام حرام می باشد، اگر چه كسی كه آنرا شكار كرده محرم نباشد، همینطور حرام است حیوانی را كه دیگری شكار كرده است، بكشد.

>> مقاربت نمودن، بوسیدن و دست بازی کردن و نگاه از روی شهوت بلکه هر نوع لذّت جنسی بردن و کام جویی کردن بر محرم حرام است هر چند که آن دیگری در احرام نباشد.

استمتاع در حال احرام در ‌صورتی‌که از روی علم و عمد باشد باعث کفاره است که نوع آن به حسب موارد گوناگون میباشد و تفصیل و موارد آن در مناسک حج عمره آمده است، به طور مثال مردی اگر زنی را از روی شهوت ببوسد کفاره اش یک شتر است و در‌صورتی‌که بدون شهوت باشد کفاره آن یک گوسفند است اگر چه احتیاط مستحب یک شتر است.

همچنین، نزدیکی کردن در حال احرام چنانچه از روی علم و عمد باشد علاوه بر کفاره، در بعض صور باعث بطلان حج هم می شود ولی اگر از روی ناآگاهی به حکم یا از روی غفلت یا فراموشی انجام بگیرد حج عمره به واسطه آن باطل نمی شود و کفاره ای هم بر وی نیست.

>> از چیزهایی كه بر محرم در اعمال حج عمره حرام میباشد آنست كه زنی را برای خود یا دیگری عقد كند، اگر چه آن دیگری محرم نباشد و باید شاهد عقد هم نشود و احتیاط واجب آنست كه زنی را خواستگاری هم نكند ولی چنانچه زن خود را طلاق رجعی داده باشد، میتواند به او رجوع نماید.

>> از چیزهایی كه در مناسک حج عمره بر محرم حرام میباشد آن است كه استمناء كند یعنی كاری كند كه منی از او بیرون آید.

>> بوئیدن مشك، زعفران، كافور، عود و عنبر و شبیه اینها و نیز خوردن و مالیدن آن بدن و پوشیدن لباسی كه بوی خوش دارد و استعمال سایر چیزهای خوش بو در طول انجام حج عمره بر محرم مكروه است.

كسی كه محرم است اگر محتاج به خوردن یا پوشیدن چیزی شود كه بوی خوش دارد، باید بینی خویش را بگیرد و بنابر احتیاط از بوئیدن چیزی كه به آن خَلوق می گویند و خانه كعبه را به آن خوشبو می كنند پرهیز نماید. كفاره استعمال بوی خوش در حین مناسک حج عمره، یك گوسفند است.

>> از چیزهای حرام در اعمال حج عمره، سرمه کشیدن است به سیاهی که در آن زینت باشد هر چند قصد زینت را نکند و به احتیاط واجب از مطلق سرمه ای که دارای زینت است باید اجتناب گردد بلکه اگر دارای بوی خوش باشد بنا بر اقوی حرام می باشد و حرمت آن هم انحصار به زن ها ندارد بلکه بر مردان هم حرام می باشد.

>> از موارد حرام در حج عمره، نگاه کردن به آئینه است که در آن تفاوتی بین زن و مرد نیست؛ لیکن کفاره ندارد ولی پس از نگاه کردن مستحب است که تلبیه بگوید.

گردآوری: بخش مذهبی سرپوش