چاپ ترجمه درسگفتارهای طنزگونه گریسن پری درباره هنر معاصر

به گزارش مهر، کتاب «بازارگرمی در هنر» نوشته گرِیسن پِری به‌تازگی با ترجمه ستاره مینوفر توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این کتاب در سال ۲۰۱۶ توسط انتشارات پنگوئن در لندن چاپ شده است. مترجم کتاب هم تابستان سال ۲۰۱۷ با آثار گریسن پری آشنا شده است. این آشنایی در گالری سرپنتاین، یکی از گالری‌های شهر لندن صورت گرفته است؛ در نمایشگاهی هنری با عنوان «پرطرفدارترین نمایشگاه هنری!»

نویسنده کتاب پیش رو، متولد سال ۱۹۶۰ در چلمزفورد، یکی از شهرهای استان اسکس انگلستان است. او کودکی و جوانی خوبی نداشته و به دلیل ترک خانواده توسط پدرش، ناچار به تحمل ناپدری در خانه شد. در سال ۱۹۷۹ که خانه را برای رفتن به دانشگاه ترک می‌کرد،‌ ناپدری‌اش به او گفت هرگز به خانه برنگردد. به همین دلیل دوران خانه‌به ‌دوشی و فقر کامل او شروع شد. او در سال‌های بعدی زندگی‌اش مشغول آموختن و آزمودن بود و هنر سفالگری را یاد گرفت. او که در سفالگری به شیوه کاملا سنتی و طراحی و بافت پرده‌های نقشباف روایی فعال است، مسائل سیاسی و اجتماعی جهان و کشورش را در کنار موضوعات مربوط به هنر معاصر، محور آثار و نظرات خود قرار داده است.

از دید گریسن پری دنیای هنر چون سرزمین عجایبی است که همه از هنرمند گرفته تا مخاطب، سعی دارند راه خود را در آن پیدا کنند. کتاب «بازارگرمی در هنر» هم سفری به همین سرزمین عجایب است. هنر معاصر مقوله‌ای مبهم و گیج‌کننده است. نویسنده در این کتاب بدیهی‌ترین مسائل دنیای هنر معاصر را از دیدگاه خود، مطرح کرده است؛ همچنین پرسش‌هایی بنیادی از این قبیل که هنر معاصر چیست و چگونه باید با آن روبرو شد.

اولین چاپ کتاب «بازارگرمی در هنر» در سال ۲۰۱۴ چاپ شد و دربرگیرنده درس‌گفتارهایی است که با بیان پری در سال ۲۰۱۳ از رادیو بی‌بی‌سی پخش شد. او این درس‌گفتارها را با هدف کمک به درک هنر معاصر در چهار جلسه ارائه کرده است. عناوین این چهار جلسه به ترتیب عبارت است از: «دموکراسی بدسلیقه است»، «شلاق و مرز»، «عصیانگر عزیز، خوش آمدید!» و «و در دنیای هنر خودم را پیدا کردم». مطالب این درس‌گفتارها چندی بعد با بسط و گسترس در قالب کتاب مورد نظر چاپ شدند.

مولف کتاب «بازارگرمی در هنر» با چاشنی طنز، مسائل بدیهی دنیای هنر معاصر را مطرح کرده و در پی پاسخ به چنین سوالاتی بوده است: هنرمند معاصر کیست؟، هنر معاصر چیست و چگونه باید با آن روبرو شد؟ معیارهای داوری کیفیت چیست و ...

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:

شاید در نهایت چیزی که در هنر مهم است تجربه شخصی باشد، یعنی واکنشی که شما نسبت به آن دارید، واکنشی که من نسبت به آن دارم؛ این واکنش‌ها یکسان نخواهد بود اما به هر ترتیب واکنشی خواهیم داشت. و همچنین چیزی که در هنر مهم است شاید واقعیت فیزیکی اثر هنری _ یعنی شیئی که پیش روی ماست _ باشد که به‌محض اینکه از آن دور شویم، به چیز دیگری تبدیل می‌شود. اگرچه من می‌توانم ظرف روشنفکرانه‌ای را که حاوی همه‌چیز است، تحسین کنم، اما چیزی که برایم مهم است محتویات ظرف است.

ولی البته در اواسط دومین دهه قرن ۲۱، ایده «هر چیزی می‌تواند هنر باشد» روح دوران معاصر است. به‌واسطه شیوه خاص اندیشیدن و زیستن و احساسات ما، وقتی که آیندگان به همه شکل‌ها و انواع هنری زمانه ما نگاه کنند، خواهند گفت: «اوه، این اثر مال سال ۲۰۱۴ است!»

چون همان‌طور که باورها و نظرات ما [درباره هنر] در طول زمان تغییر می‌کند، تعریف هنر هم تغییر می‌کند. مرزبندی‌های هنر معاصر نه‌تنها بر مبنای چیستی هنر، که براساس مولفه‌هایی مثل مکان و افراد و علت‌ها تعیین می‌شود.

امیدوارم نیش کوچک ضربه‌های شلاق من به شما کمک کند در دیدار بعدی‌تان از یک گالری هنری، مرزهای هنر را به یاد داشته باشید.

(نکته طنزآمیز نهایی که برای خودم بسیار جالب است اینکه اگر روزی آبریزگاه دوشان را در یک گالری دیدید، بدانید که دست‌ساز است. چون اصل آن اثر هنری جنجال‌برانگیز که باعث و بانی همه این ماجراها بود از بین رفت؛ و وقتی که مردم به آن علاقه‌مند شدند دیگر آن مدل خاص آبریزگاه ساخته نمی‌شد. بنابراین آبریزگاه‌هایی را که حالا در گالری‌ها می‌بینید یک سفالگر ساخته است.)

این کتاب با ۱۶۸ صفحه مصور، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۲۲ هزار تومان منتشر شده است.