غسل نفاس
زنان مسلمان بعد از زایمان، چه کودک زنده به دنیا بیاورند و چه کودکشان سقط شود، در صورتیکه اولین جزء نوزاد از رحم مادر بیرون آمد، خون خارج شده از رحم مادر را نفاس می گویند. نُفساء یا نَفساء به زنی گفته میشود که در حالت نفاس باشد. زن بعد از زایمان و اتمام خونریزی و خون دیدن باید غسل نفاس را انجام دهد. البته بنابر احتیاط واجب باید برای نماز وضو هم بگیرد و تنها به غسل اکتفاء نکند.
احکام غسل نفاس
احکام غسل نفاس عبارتست از:
ـ وقتی که زن قبل از بیرون امدن نخستین جزء بچه، خون ببیند لازم نیست که غسل نفاس انجام دهد.
ـ حتما نباید خلقت بچه تمام باشد و در صورت ناقص بودن اگر از حالت علقه که خون بسته است و مضغه که تکه گوشت است گذشته باشد و بیفتد، خونی که تا ده روز ببیند خون نفاس است و از این جهت باید غسل نفاس انجام دهد.
ـ امکان دارد خون نفاس یک دفعه بیشتر نیاید، ولی بیش از ده روز غسل نفاس به حساب نمیآید.
ـ هرگاه زن تردید داشته باشد که چیزی سقط شده یا نه، یا چیزی که سقط شده بچه است یا نه، نیازی نیست بررسی کند و خونی که از این زن بیرون می آید شرعاً خون نفاس محسوب نمیشود و غسل نفاس ندارد.
ـ طبق احکام غسل نفاس در صورتی که خون نفاس زن از ده روز گذشته باشد، چنانچه در حیض عادت دارد، به تعداد روزهاى عادتش، نفاس و بقیه استحاضه محسوب میشود. در غیر این صورت اگر عادت ندارد، تا ده روز نفاس و بقیه استحاضه به حساب می آید. بنابر احتیاط مستحب كسى كه عادت دارد، از روز بعداز عادت ولی كسى كه عادت ندارد، كارهاى استحاضه را باید پس از روز دهم تا روز هیجدهم زایمان انجام دهد و بر ترک كارهایى كه بر نفساء حرام است، اقدام نماید.
ـ کارهای واجب بر حائض نیز بر نفساء واجب میباشد و از مواردی که بر نفساء حرام است می توان به توقف در مسجد و دخول آن بدون عبور، خواندن آیات سجده واجب، عبور از مسجدین( مسجد الحرام و مسجد پیامبر( صلی الله علیه وآله)) و تماس با خط قرآن و نام خداوند متعال اشاره کرد. از این جهت شخص باید غسل نفاس انجام دهد.
ـ طلاق دادن زنی که در حال نفاس است، باتوجه به احکام غسل نفاس، باطل میباشد و حکم نزدیکی با زن در حال نفاس حرام میباشد ولی کفّاره ندارد.
ـ حکم نفاس در زایمان طبیعی و سزارین به یک صورت میباشد و از نظر بیشتر مراجع تقلید، احکام غسل نفاس در این دو نوع زایمان با هم فرقی ندارند. هر خونی که پس از زایمان خارج از مجرای طبیعی رحم می شود، چنانچه خون زخم و جراحت نباشد، حکم خون نفاس را دارد. بر اساس فتوای بیشتر مراجع، پس از سقط جنین ، اگر بچه بطور کامل شکل بگیرد، خونی که بعد از سقط از رحم خارج می شود حکم خون نفاس دارد.
ـ زنی که عادت عددیه ندارد اگر کم تر از ده روز خون ببیند حکم نفاس را دارد، پس درصورت پاک شدن ، پیش از ده روز باید غسل نفاس کند و عبادت هایش را انجام دهد ولی اگر بعد از یک بار یا بیشتر خون ببیند، در صورتی که تعداد روزهایی که خون دیده با روزهایی که در این حین پاک بوده، مجموعا ده روز یا کم تر از ده روز باشد، حکم نفاس را دارد و باید در روزهایی که پاک بوده احتیاطاً عبادت های واجبش را به جا آورد و از انجام کارهایی که بر نفساء حرام است بپرهیزد. بدین ترتیب درصورتیکه باید روزه میگرفته باید قضایش را به جا بیاورد و اگر خونی که آخر دیده از ده روز بیشتر شود باید مقداری از آنرا که در طول ده روز دیده نفاس، و آنچه پس از آن دیده استحاضه قرار دهد.
ـ غسل نفاس طبق فتوای بیشتر مراجع تقلید، از وضو کفایت نمی کند و باید علاوه بر غسل حیض، برای نماز وضو هم گرفته شود.
ـ زنى كه در حیض عادت دارد، اگر تا یك ماه یا بیشتر ازیك ماه پس از زایمان، به صورت مداوم خون ببیند، باتوجه به احکام غسل نفاس، به اندازه روزهاى عادت او نفاس است ولی چنانچه ده روز از خونى كه پس از نفاس مىبیند، مربوط به روزهاى عادت ماهانهاش باشد، استحاضه است. به عنوان مثال زنى كه از بیستم تا بیست و هفتم هر ماه، عادت حیض است، چنانچه در روز دهم ماه زایمان کرد و بمدت یك ماه یا بیشتر از یک ماه بطور مداوم خون دید، تا روز هفدهم نفاس است ولی از روز هفدهم بمدت ده روز حتى خونى كه در ایام عادت خود كه از بیستم تا بیست و هفتم است مىبیند، استحاضه مىباشد. اگر خونى را كه بعد از گذشتن ده روز، مىبیند در ایام عادتش باشد حیض است، چه علایم حیض را داشته باشد و چه نداشته باشد. چنانچه در ایام عادتش نباشد، اگر چه نشانه هاى حیض را در خود ببیند، باید آنرا استحاضه قرار دهد.
اتمام دوره نفاس و زمان انجام غسل نفاس
پس از تمام شد خون نفاس، زن نفساء باید برای نماز خواندن و کارهایی که به طهارت نیاز دارد، غسل کند. البته، در بعضی فرهنگ ها، زن زائو چهل روز پس از زایمان، غسلی به نام غسل چله زایمان انجام می دهد که این غسل در احکام شرعی وجود ندارد. چنانچه زن زائو هنوز اطمینان ندارد که خون نفاس قطع شده است یا نه، باید یک تکه پنبه و یا مانند آن را در مهبل خود بگذارد و مدت کمی صبر کند. درصورت عدم الوده شدن پنبه به خون، یعنی مدت نفاس وی تمام شده و غسل نفاس بر او واجب می شود. غسل نفاس مثل سایر غسل ها میباشد ، تنها تفاوت این غسل یا دیگر غسلها در نیت آن است.
مراحل اصلی غسل نفاس
حکم زن نفسا درست مانند حکم زن حائض است و هر آنچه که برای زن حائض واجب، مکروه، حرام یا مستحب است برای زن نفسا نیز همین حکم جاری میشود. برای نیت غسل نفاس لازم نیست به زبان چیزی بگویید؛ بلکه همین قدر که قلباً میدانید برای چه امری قصد استحمام دارید و نیتتان انجام چه غسلی است، کافی میباشد و برای شستن هر قسمتی از بدن لازم نیست نیت را تجدید کنید. سر و گردن را پس از نیت، به قصد غسل بشویید، پس از آن تمام طرف راست بدن تا کف پا و آن گاه تمام طرف چپ را بشویید و برای این که مطمئن شوید که تمام طرف راست شسته شده است اندکی از نیمه چپ را بهمراه طرف راست و کمی از نیمه راست را بهمراه نیمه چپ بدن خود بشویید.
گردآوری: بخش مذهبی سرپوش
- 29
- 4