محفل‌هایی که فضا را مسموم کرده‌اند

این مترجم و شاعر در گفت‌وگو با ایسنا، درباره تأثیر ادبیات در نقد شرایط جامعه، اظهار کرد: دست‌کم در کشورهای دیگر شاهد بوده‌ایم که ادبیات چه تأثیری در رفتار، منش، گفتار، طرز فکر و اندیشه مردم سرزمین‌ها داشته است.

به‌نظر من ادبیات و به‌طور کلی هنر، کاری می‌کند که از ما انسان‌های بهتری بسازد؛ انسان‌هایی که به هم احترام بگذاریم و به محبت‌های هم توجه کنیم و به‌سمت یک جامعه ایده‌آل برویم؛ جامعه‌ای که بشر در آن بهتر زندگی کند و راحت‌تر عقایدش را بر زبان بیاورد. ادبیات این نقش را خیلی خوب ایفا می‌کند.

ویسی افزود: اول باید ببینیم که این امکان به شاعران و نویسندگان ما داده می‌شود تا با فراغ بال و آزادی عمل این کار را انجام دهند و آن اندوخته، موارد و مسائل مورد نظرشان در اثرشان منعکس شود.

مترجم «دوره‌گردها» و «رقص‌های جنگ» سپس با اشاره به محدودیت‌هایی که مانع نویسندگان هستند، گفت: از جمله این محدودیت‌ها سانسور است که نمی‌گذارد نویسنده به شکل واضح و به‌طور درست و دقیق کار کند و او مجبور است خودش را سانسور کند تا نوشته‌اش مجوز بگیرد. این یک مانع بسیار بزرگ در راه شکل‌گیری یک اثر است.

او همچنین افزود: ما شاعران و نویسندگان خیلی خوبی داریم که می‌توانند روی جامعه خودشان تأثیر لازم را بگذارند و آن را به‌سمت ایده‌آل ببرند؛ اما در جامعه ما، فعلاً به دلیل موانع و سدهایی که هست نویسندگان نمی‌توانند با آزادی عمل کار کنند.

ویسی در عین حال متذکر شد: البته نویسنده هم شاید خودش درگیر یک‌سری مسائل درونی باشد، اما اگر بستر مناسب فراهم باشد و موانع برداشته شود، قطعاً ادبیات از آن طریق رشد می‌کند و بهتر دیده و نقد می‌شود. اما ما از این نظر در یک فضای مسموم قرار داریم؛ طوری‌که روی بازتاب آثار هم تأثیر دارد و محفل‌ها و باندهایی تشکیل شده که حتی باعث می‌شوند به آثار خوب هم توجه نشود و آن‌ها به حاشیه بروند.

مجتبی ویسی سپس به «دن کیشوت» اشاره کرد و با بیان این‌که این نویسنده توانسته است در روند و ذهنیت خیلی از جوامع تأثیر بگذارد، اظهار کرد: آثار ادبی برجسته در سراسر جهان نه‌تنها در زمان خودشان، بلکه بعد از آن هم تأثیر خودشان را خواهند گذاشت.