«هرکسی در گوشه‌ای نشسته از دهانه پل، نگاهش را به دشت پهناور زاینده‌رود می‌دوخت. یا کودکانی که از پی ستون‌های یک‌اندازه و یک‌شکل به‌دنبال بازی گوشی کودکانه قایم‌باشک بودند. یا رهگذرانی که با تردید ستون‌های پل را شماره می‌کردند که آیا واقعا سی و سه پل است؟» تجسم‌کردنش همانند رؤیاست، اما خاطره‌ای است که زمانی واقعیت داشت، ولی اینک از آن‌همه خاطرات فقط نگرانی و غم و اندوهش باقی است.
سی و سه پل رفته‌رفته قربانی می‌شود. دلش ترک برداشته و قامتش در حال خمیدن است؛پلی به قدمت تاریخ از دوران شاه‌عباس اول. اگر آن‌گونه که گزارش‌ها می‌گوید صحت داشته باشد، احتمال نشست این پل تاریخی در زمان جاری‌شدن دوباره آب در زاینده‌رود وجود دارد. پلی که در سال‌های اخیر دچار بی‌مهری‌هایی بوده و سبب شده این بنای تاریخی زیبا و قابل‌توجه دچار ترک‌هایی در بدنه خود شود. روزگاری این پل با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض، محل برگزاری مراسم جشن آب‌پاشان (در این جشن که در ۱۳ تیر هر سال برگزار می‌شد مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یکدیگر در این مراسم شرکت می‌کرده‌اند.
مصالحی که در ساخت سی و سه پل به کار رفته، آجر در قسمت فوقانی و سنگ در طبقه تحتانی پل است) و همچنین مراسم خاج‌شویان ارامنه اصفهان در دوره صفویه بوده است. شیخ علی‌نقی کمره‌ای، شاعر دوره صفویه تاریخ بنای پل را در شعری به گونه ماده تاریخ، سال ۱۰۰۵ هجری به حساب آورده است.
این پل را به‌نام‌هاى پل شاه‌عباسى، پل الله‌وردی‌خان،پل جلفا، پل چهل چشمه و پل سى و سه چشمه خواندهاند و وجه تسمیه هر یک چنین است که از آن جهت گویند پل شاه‌عباسى، که شاه‌عباس اول دستور بناى آن را داده است و چون به مباشرت و اهتمام الله‌وردی‌خان ساخته شده به پل الله‌وردی‌خان معروف شده و از لحاظ این‌که معبر مردم به جلفا بوده آن را پل جلفا هم گفتهاند و چون در ابتدا چهل‌چشمه داشته، پل چهل‌چشمه و اینک سى و سه چشمه دارد، به پل سى و سه چشمه اشتهار دارد. براساس نظر کارشناسان زمین‌شناسی و میراث فرهنگی، پایه و فونداسیون این پل به‌گونه‌ای طراحی شده که استحکام آن در رطوبت بیشتر است؛ بنابراین اگر خشکی رودخانه در درازمدت ادامه یابد، امکان خطر برای سی و سه پل وجود دارد. هرچند که خشکی می‌تواند مزید بر علت باشد، اما نباید از مدیریت غیر اصولی ساخت مترو در زیر این پل نیز غافل شد.
- 9
- 3
