ادبیات فارسی
-
همه چیز درباره استعاره مکنیه در ادبیات فارسی
استعاره مکنیه استعاره مکنیه یکی از انواع تشبیه است که شاعر در آن مشبه را همراه با یکی از اجزا یا ویژگی‌های مشبه‌ٌ به می‌آورد. شاعر می تواند با استعاره مکنیه به زیبایی و لطافت شعر اضافه کند. در ادامه این مقاله از سرپوش به تفسیر استعاره مکنیه اشاره می شود. استعاره مکنیه...
-
همه چیز درباره نقد ادبی ریشه های تاریخی آن
نقد ادبی نقد ادبی دو دوره متفاوت دو معنی مختلف را به خود اختصاص می دهد اما به طورکلی می توان گفت نقد ادبی برای بررسی تحلیل و ارزیابی یک اثر ادبی به کار می رود و به فردی هم که این کار را انجام می دهد؛ منتقد ادبی گفته می شود. در ادامه این مقاله از سرپوش به تفسیر نقد ادبی می...
-
آشنایی با سجع و انواع سجع از لحاظ واج
سجع در نثر حكم فافيه در شعر را دارد سجع باعث آهنگین شدن نثر می شود و همینطور سبب هماهنگ سازی چند جمله میشود. گاهی امکان دارد کلمات یا افعال در سجع برای ایجاد قرینه لفظی یا معنوی حذف شوند. سجع در زبان فارسی کلمه سجع به معنای آواز قمری( پرنده ای به نام شناخته شده...
-
استثنای منقطع چیست؟
استثناء منقطع یک نوع تأکید و مبالغه در مطلب است به نوعی تأکید و مبالغه در مطلب، استثنای منقطع می گویند. کاربرد استثناء منقطع در ادبیات فارسی و عربی در حوزه ی علم نحوی می باشد. استثنای منقطع مستثنی منه به مجموعه ای کلّی اطلاق میشود که یک موضوع یا اسم از آن خارج میشود...
-
مضاف و مضاف الیه چیست؟
مضاف در لغت به معنای افزوده، زیاد شده و پیوست است مضاف الیه که پس از مضاف به کار می رود نیز تحت عنوان متمم اسم، شناخته میشود. هرگاه دو اسم در زبان عربی به صورت متوالی و پشت سر هم قرار بگیرند به اسم اول، مضاف می گویند در حالی که به اسم دوم، مضاف الیه می گویند. در این مطلب...
-
چگونه میتوان نهاد و گزاره را در جمله تشخیص داد؟
مهمترین بخش گزاره، فعل است هر جمله، بیانگر خبری درمورد کسی یا چیزی است. این خبر، متشکل از دو بخش نهاد و گزاره میباشد که در این مقاله با تعاریف، ویژگی ها و مباحث پیرامون نهاد و گزاره اشنا میشوید. در این مطلب از سرپوش نهاد و گزاره به همراه مثال توضیح داده شده است. نهاد...
-
آشنایی با انواع تمثیل
تمثیل برای رسیدن به اهداف نهایی خود از نمادهای گوناگون سود می‌جوید در شعر و نثر، از انواع آرایه تمثیل در ادبیات استفاده میشود. از انواع تمثیل می توان به اسلوب معادله و ارسال المثل اشاره کرد. تمثیل، دارای معنای گسترده ای در منطق و فلسفه و در ادبیات می باشد. در این مطلب از...
-
اوزان عروضی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
اوزان عروضی جزو اوزان کمّی طبقه‌بندی میشود در شعر فارسی، اوزان بسیار متنوع و فراوانی به کار رفته است که دلبستگی فارسی زبانان به ادبیات و سابقهٔ طولانی آنان در سرودن شعر، از مهم ترین دلیل آن به شمار می رود. اوزان عروضی به کلمه ای که کاربرد آن در معنی اسم مفعول است و...
-
آرایه تضمین چیست؟ (+ انواع آرایه تضمین)
آرایه تضمین در متن به دو دسته تضمین آشکار و تضمین پنهان تقسیم میشود زیبایی های ادبی بسیاری در زبان و ادبیات فارسی وجود دارد که از آن ها می توان به واج آرایی، سجع، تکرار، آرایه تضمین، تشبیه، ترصیع، کنایه و … اشاره کرد. در واقع شاعر یا نویسنده، برای هنرنمایی هنرش و خلق...
-
آرایه اشتقاق چیست؟
آرایه اشتقاق به واژه های هم ریشه ای اطلاق می شود اشتقاق در زبان شناسی، به عنوان یکی از روش های واژه سازی محسوب میشود؛ به طورمثال شاد- ی و نا- خشنود، برگرفته از شاد و خشنود است و تعیین از کلمه ی تعيين کردن بوجود می آید. یک تقابل با فرآیند صرف معنی می شود که نوع دیگری از...
-
آرایه ایهام چیست و متشکل از چند نوع می باشد؟
در ایهام، ذهن با اندکی تأمل، هر دو معنی را کشف می‌کند که سبب زیبایی‌آفرینی خواننده می‌گردد درصورت جایگذاری دو معنای یک واژه درون بیت یا عبارت و به دست آمدن یک کلام منطقی از هر دو معنا به آن واژه« ایهام» می گویند. در این مطلب از سرپوش با انواع ایهام آشنا می شوید. آرایه...
-
ارایه تلمیح چیست و چه تفاوتی با تضمین دارد؟
تلمیح از لحاظ ساختار هم دارای تشبیه است و هم می توان در آن تناسب دید یکی از تکنیک ها و آرایه های معنوی پر کاربرد در میان آرایه های ادبی لفظی و معنوی در شعر و ادب فارسی، آرایه تلمیح نام دارد که از آثار ادبی در صورت درک زیبایی و اثربخشی آن لذت بیشتری میبرید. در این مطلب از...
-
اغراق چیست؟ (+ کاربرد، اهمیت و انواع اغراق)
اغراق، مناسب‌ترین آرایه ی ادبی برای حماسه است اغراق یکی از اصطلاحات ادبیست. یکی از آرایه های ادبی معنوی پرکاربرد که در انواع ادبی از ادبیات حماسی گرفته تا غنایی و عاشقانه کاربرد دارد، آرایه اغراق می باشد. در شاهنامه فردوسی، زیباترین اغراق ها را میتوانید ببینید. مناسب ترین...
-
مراعات نظیر یعنی چه؟
مراعات نظیر همان تناسب شبکه معنایی کلمات است اگر از واژه هایی در کلام استفاده کنید که با هم از نظر مفهوم، تناسب دارند؛ به آن ها مراعات نظیر می گویند. مراعات نظیر در ادبیات فارسی، از پرکاربردترین آرایهٔ ادبی محسوب میشود و به وفور در اشعار سعدی، مولوی، حافظ و فردوسی بکار...
-
معرفی دروس رشته زبان و ادبیات فارسی و بازار کار آن
زبان و ادبیات فارسی، از قدمتی به درازای فرهنگ و تمدن ایران برخوردار است رشته ی زبان و ادبیات فارسی در ارتباط با واژه ها میباشد و برای تحصیل در این رشته باید از طریق رشته علوم انسانی اقدام کنید. اهداف این رشته شامل به وجود آوردن مهارت های لازم و اموزش های مناسب و آشنا...
-
در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران چه خبر است؟ از نصف شدن پذیرش تا اعتراض گسترده به مدیریت سیف
بیانه‌ای با ۶۰۰ امضا در اعتراض به مدیریت عبدالرضا سیف در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران خبرساز شد. به گزارش هم میهن، پنج‌‌شنبه، ۲۷ مرداد، در واکنش به اعتراضات گستردۀ دانشجویی به عملکرد عبدالرضا سیف، رئیس جدید دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران،...
-
ادبیات تفکری چیست؟
مقصود از تفکر ادبی نحوۀ شناخت و جهان‌بینی و نگرشیست که انسانِ آگاه از ادبیات، واجد آن است اندیشیدن یا تفکر به نوعی کار ذهنی اطلاق میشود و برای زمانی میباشد که انسان با مسأله ای رو به رو میشود و می خواهد آن را برطرف کند. در چنین مواقعی برای حل مسئله در ذهن، تلاش میشود که...
-
معرفی انواع وزن شعر
معیار وزن در شعر پارسی یک مصرع است وزن یا موسیقی هر ترانه، به عنوان مهمترین عامل در آن محسوب میشود. شعر فارسی دارای وزنی بر اساس شعر عرب است. وزن در هر شعر و نثری به خوش اهنگ تر وزیباتر شدن آن کمک می کند و در نویسندگی، از محرک های مهم محسوب میشود. در این مطلب از سرپوش به...
-
استعاره مرده چیست؟
استعاره مرده به عنوان یک استعاره یخ زده شناخته شده است از زیباترین آرایه های بلاغی می توان استعاره را نام برد. همچنین استعاره برای ساختاربندی ذهن انسان و مفهوم پردازی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی به شمار میرود و درواقع فرایندهای شناختی انسان، متأثر از ساخت های استعاری...
-
قالب شعر سپید چیست؟ (+ تاریخچه و ویژگی ها)
قالب شعر سپید از قالب شعر نیمایی متفاوت است یکی از اشعار نو فارسی که با مجموعهٔ هوای تازه از احمد شاملو در دهه سی شمسی ظهور پیدا کرد؛ شعر سپید یا شعر شاملویی بود و شاید این نوع شعر را بتوان در ادبیات کشورهای غربی با شعر آزاد، مقایسه کرد. این آثار با نمونه های قبلی شعر نو...
-
مقایسه ی سبک عراقی با سبک خراسانی
سبک عراقی به سَبکی از شعر پارسی گفته میشود سبک عراقی که از اواخرسده ی ششم هجری تا سده ی نهم هجری، رایج بود؛ از سبک های مهم ادبیات فارسی به شمار می رود. از این سبک، بیشتر در اصفهان و دیگر نواحی مرکزی ایران و فارس و کرمان استفاده میشد و به همین خاطر به آن سبک عراقی می...
-
انواع مسمط و کاربرد آن نزد شاعران پارسی زبان
مسمط در ادبیات فارسی سابقه‌ای دیرین دارد و از زمان تولد کم و بیش مورد توجه شاعران بوده است قصاید یا اشعاری که دارای وزن یکسانی هستند با نام مسمط شناخته می شوند و این قالب ابداعی از تلفیق و ترکیب بخش هایی کوچک به نام رشته ها بوجود آمده است. منوچهری دامغانی که شاعر قرن پنجم...
-
معرفی شعر به سبک هندی
شعر به سبک هندی نمونه‌ای از سرایش شعر در ادبیات فارسی است به روش مشخص بیان مطلب، سبک می گویند و سبک هندی از سبک های مهم ادبیات فارسی به شمار می رود. در کشور ایران به خصوص اصفهان و هند، استفاده از این سبک، کاربرد بسیاری داشت و بدین ترتیب در دوران اخیر به نام سبک هندی...
-
معرفی انواع جناس با مثال
کاربرد جناس برای شعر و نثر می باشد یکی از زیباترین آرایه های لفظی که باعث دلنشین شدن کلام میشود، جناس نام دارد. در واقع جناس از یک جهت در کلام، موسیقی ایجاد می کند و از جهتی دیگر، موجب تداعی معانی مختلفِ لفظ واحدی می شود و عاقبت، باعث گسترش تخیل و ایجاد کشش و جلب توجه...
-
معرفی استعاره و تاثیر آن بر مخاطب (+ ارکان استعاره)
استعاره یکی از ابزار مهم برای نویسندگان میباشد زبان استعاره میتواند عواطف و احساسات قلبی شاعر را با زبانی لطیف و نرم و به دور از منطق معمولی سخن که زبان معمولی توان بیان آنرا ندارد، بیان کند. به همین خاطر کم تر شاعری هست که از استعاره در سرودن شعر بهره نگرفته باشد....
-
نمونه هایی از اشعار عراقی کوتاه و زیبا
در شعر عراقی بیشتر عاطفه و احساس در شعرش موج می‌زند یکی از سبک های مهم ادبیات فارسی، سبک شعر عراقی است. یکی از مهم ترین موضوعات اشعار عراقی، عرفان و تربیت و اخلاق بوده است. این سبک اغلب در عراق عجم یعنی اصفهان و دیگر نواحی مرکزی ایران و فارس و کرمان رواج داشت و به همین...
-
کنایه در ادبیات فارسی چه نقشی دارد؟ + چند نمونه کنایه
کنایه، یکی از لطیف‌ترین و دقیق‌ترین شیوه‌های بلاغت است یکی از انواع فن بیان در زبان فارسی، کنایه نام دارد. گاهی اوقات در گفت وگوهای روزمره، کنایه هایی سبب رنجش خاطر می شود. ولی چاره ای جز استفاده از کنایه ها برای بیان بعضی از مفاهیم و تعابیر.علی الخصوص اگر بیان موضوعی...
-
منظور از ترصیع چیست؟ (+ تاریخچه)
ترصیع از آرایه‌های ادبی است ترصیع و موازنه در ادبیات فارسی و شعر ها دیده میشود. طرز فکر و زاویه ی دید شاعران، زیبایی های بسیاری را در پرده ی شعر، به تصویر کشیده است. شاعران با استفاده از آرایه های موازنه و ترصیع توانسته اند کشفیات خود را به صورت موزون تری به رخ سایر افراد...
-
همه چیز در مورد پارادوکس/ معرفی چند نمونه پارادوکس
پارادوکس در واقع سازگاری ناسازها و پیوند پدیده های متضاد است پارادوکس، در محاورات روزمره معمولاً مترادف امر «عجیب» یا «غیرمنتظره» است، اما کاربرد فلسفی این واژه، معنای خاص تری دارد. پارادوکس های تام به ناسازگاری های باورها یا امور خلاف قاعده در استدلال ناظر هستند. آن ها...
-
رئیس جمهور افغانستان در سخنانی تأمل برانگیز، ایرانیان را به سرقت زبان مادری خودشان متهم کرد!
قرار نبود زبانی که واسطه همدلی و برادری میان ماست، محملی برای خالی کردن ناراحتی‌هایمان بر سر هم باشد. قرار نبود زبانی که در دامانِ مادرانمان فرا گرفتیمش و خود بعدها مانند مادری بزرگ‌تر همه ما را در دامانِ پرمهرش جا داد، بهانه‌ای برای جدال‌های لفظی‌مان باشد. نیاز به...
