به گزارش خبرنگار ایسنا، میدان نقش جهان، به عنوان مهمترین اثر تاریخی موجود در اصفهان که به دوره صفوی باز می‌گردد، علاوه بر آنکه زیباترین و چشم‌نوازترین عناصر هنری و معماری را می‌توان در آن سراغ گرفت، مملو از زشت‌ترین مناظر در دید بصری خود نیز هست.
میدان نقش جهان که به جرأت یکی از شاخص‌ترین محوطه‌های باستانی کشور و نگین بی‌بدیل تاریخ، فرهنگ و هنر اصفهان است، باید به شکلی وسواس‌گونه مورد نگهداری قرار گیرد، چرا که سالانه میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی از این بنا بازدید کرده و به واسطه آن به اصفهان سفر می‌کنند.
به خصوص در کلانشهر اصفهان که در چند دهه اخیر، به خصوص در چند سال گذشته با مشکلات و بحران‌های عمیق و انکار ناپذیر زیست محیطی روبه‌رو شده و در تلاش است موتورهای محرکی نو، مبتنی بر گردشگری تاریخی برای خود تعریف کرده و در راستای دستیابی به این صنعت پایدار گام بردارد.
از طرفی پیوستن اصفهان به شبکه جهانی شهرهای خلاق که به واسطه صنایع دستی این کلانشهر صورت گرفت، باعث شده است که توجهات جهانی نسبت به اصفهان افزایش یافته و این کلانشهر تاریخی زیر نگاه ریز بین متخصصان و جریان‌سازان گردشگری قرار گیرد.
با این حال مجموعه مدیران محلی، استانی و ملی که باید به شکلی هم‌افزا و هماهنگ در رابطه تامین نیازهای ابتدایی صنعت گردشگری در اصفهان گام بردارند، از توجه به عناصر و مشکلاتی که کاملا جنبه عینی داشته و نهضت‌های زیباسازی اروپایی بیش از یک قرن پیش درباره آنها قلم زده، کتاب و مقاله نوشته‌اند، عاجز هستند.
اغتشاشات بصری میدان نقش جهان که درست در مرکز توجه و تمرکز گردشگران و سازمان‌های ملی و بین‌المللی قرار دارد، یکی از مواردی است که توسط مدیران و مسئولان به دست فراموشی سپرده شده، اما گردشگران هر روز آنها را دیده و با تصاویری که از میدان می‌گیرند، به ثبت می‌رسانند.
گسستگی طراحی نما در حجره‌ها، استندهای گز، محصولاتی که از روبه‌روی فروشگاه‌ها آویزان شده‌اند، اعمال سلیقه در طراحی ویترین‌ها بدون وجود ضابطه و کندانسور کولرهای گازی که در حقیقت نیازی به حضورشان در بازارهای متناسب با اقلیم نیست، از جمله این اغتشاشات هستند.
اما چیزی که بیش از همه بدمنظره و ویران کننده جلال و زیبایی این میدان است، سیم‌های برقی هستند که به شکلی منزجر کننده و به دور از ظرافت و زیبایی به شکلی خطرناک به یکدیگر پیچیده و بر در و دیوار این میدان ۵۰۰ ساله همچون ریشه‌های نابودگر توسعه، تنیده شده است.
فریبا خطابخش- مدیر پایگاه ثبت جهانی میدان نقش جهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا می‌گوید: از حدود چهار الی پنج سال پیش پیگیری‌های ساماندهی سیم‌های برق میدان نقش جهان شروع شده و حتی در جلسات کمیته راهبردی میراث، چند بار عنوان شده است.
وی ادامه می‌دهد: بارها از مدیریت اداره برق و مخابرات درخواست کرده‌ایم که به وضعیت سیم‌ها رسیدگی جدی کنند. حتی برای رسیدگی و مرمت بخشی از اثر درخواست‌های کتبی ارسال شده است تا جعبه‌های برق جابه‌جا شوند اما با بی توجهی مواجه شدیم.
مدیر پایگاه ثبت جهانی نقش جهان با اشاره به تلاش میراث فرهنگی برای مرمت تزئینات سردر بازار قیصریه می‌افزاید: تابلو و جعبه برق که درست سر راه این مرمت قرار گرفته بود مانع ادامه عملیات شد و میراث فرهنگی را از ادامه عملیات باز داشت.
این در حالی است که محمدمهدی عسگری- مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان، در همین رابطه به ایسنا گفته است که شرکت توزیع برق برای هرگونه همکاری با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای بهبود اغتشاشات بصری میدان نقش جهان آماده است.
وی مشکل اصلی را کابل‌های برقی می‌داند که کسبه برای روشنایی و استفاده‌های جانبی بر میدان تحمیل کرده‌اند و ادامه می‌دهد: ۶۰ الی ۷۰ درصد این سیم‌ها متعلق به خود مشترکین و مغازه‌داران است و تمام سیم‌های موجود در بازار متعلق به اداره برق نیست.
مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان می‌گوید: چند سال پیش تصمیم گرفته شد مانند بازار تهران که کل تاسیسات و شبکه برق را به پشت بام منتقل می‌کنند، این کابل‌ها به پشت‌بام انتقال یابد. اما این بحث به دلیل ناتوانی سقف بازار اصفهان، ممکن نیست.
عسگری می‌افزاید: تنها راه باقی‌مانده برای ساماندهی این سیم‌ها، این است که در حین عملیات کف‌سازی کانال‌های عبور سیم را احداث و در اختیار شرکت توزیع برق قرار دهند. در محدوده‌هایی که شهرداری زیرساخت مربوط را بهینه سازی کرده و کانال عبور سیم را اختصاص داده است، اداره برق کابل‌های هوایی را به زیر زمین منتقل کرده.
خطابخش اما با اشاره به کانال‌کشی‌های انجام شده در بخشی از میدان نقش جهان معتقد است با وجود ساماندهی کف در برخی از راسته‌های بازای اداره برق هنوز از سیم‌های هوایی استفاده کرده است. در اکثر بازارها از سمت عالی قاپو و مسجد شیخ لطف‌الله کانال مخصوص عبور سیم وجود دارد و اداره برق و مخابرات موظف هستند برای انتقال خطوط همکاری کنند.
مدیر پایگاه ثبت جهانی میدان نقش جهان اضافه می‌کند: وجود این سیم‌ها علاوه بر بحث زیباسازی و دید بصری، مشکل ایمنی هم دارد. کوچکترین اتصال، آتش‌سوزی به دنبال خواهد داشت و این یک بحران است. تاکنون هیچ درخواستی مبنی بر بحث ساماندهی سیم‌ها به سازمان میراث فرهنگی از سمت اداره برق یا مخابرات صورت نگرفته و وجود این سیم‌ها مانع انجام کارهای مرمتی بازار شده است.
از طرفی عسگری به بیان توضیحاتی در رابطه با اقدامات اداره برق در میدان نقش جهان پرداخته و می‌گوید: در بازار محدوده مسجد شیخ لطف‌الله پنج سیم روکش‌دار وجود دارد که تامین‌کننده برق کل بازار است. چند سال گذشته قسمت‌هایی از این سیم‌ها را به کابل‌های خودنگهدار تغییر دادند.
وی همچنین در خصوص خطر احتراق و اتصال، متذکر می‌شود: کابل‌های خودنگهدار کاملا عایق هستند و اگر حادثه‌ای رخ دهد از جعبه انشعاب‌ها یا شبکه داخلی مشترکین نشات می‌گیرد. چند سال گذشته هم که آتش‌سوزی در محدوده عالی‌قاپو اتفاق افتاد مربوط به اتصال سیم های برق مغازه‌ها بود.
مدیر دفتر مدیریت مصرف شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان ادامه می‌دهد: اداره برق آمادگی لازم برای هرگونه همکاری را دارد. پاساژ جعفری واقع در سبزه میدان اصفهان دارای ۴۰۰ مغازه است که شبکه برق نابسامانی دارد. توافق شد که بازسازی و بهینه‌سازی صورت بگیرد و کنتورهای برق در یک مکان مشخص جمع شود.
عسگری تاکید می‌کند: نظام مهندسی در ساختمان‌های جدید، ناظر الکتریکی دارد که بر اساس نقشه شبکه، سیم‌های برق را انتقال می‌دهد. حیطه وظیفه و اختیار شرکت توزیع برق تا کنتور و تابلو برق است.
وی ادامه می‌دهد: باید جلسه‌ای بین اداره برق، امور برق مرکز و متولی مغازه‌ها در خصوص مصرف، شبکه اداره برق و شبکه برق خود مشترکین گذاشته شود تا به مصارف مازاد و نابه‌سامانی‌های بصری سیم‌ها در همین جلسه رسیدگی شود.
زیبایی بصری و تشخص فضا، نخستین شاخص و عامل برای خلق هویت و جذب گردشگر است. آیا کلانشهر اصفهان، بدون توجه به این مساله، به خصوص در میدان نقش جهان که نماد و نشانه این شهر تاریخی است، می‌تواند در راستای توسعه پایدار گام بردارد؟
هانیه سادات موسوی
- 16
- 6
